Όταν ακούμε τον όρο ‘υπερινσουλιναιμία’ συνήθως μας έρχεται κατά νου μια κατάσταση η οποία συνδέεται με τον διαβήτη. Ενώ είναι αλήθεια πως συχνά συνδέεται με τον διαβήτη τύπου 2, η υπερινσουλιναιμία δεν είναι από μόνη της διαβήτης και μπορεί να υπονοεί άλλης φύσεως προβλήματα και παθήσεις.
Τι ακριβώς είναι η υπερινσουλιναιμία;
Η υπερινσουλιναιμία –όπως η λέξη μας κάνει να υποψιαζόμαστε – είναι μια κατάσταση κατά την οποία παράγονται μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης σε σχέση με αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός για να διαχειριστεί τα επίπεδα της γλυκόζης.
Η ινσουλίνη παράγεται στο πάγκρεας και ο ρόλος της είναι η διοχέτευση της γλυκόζης στα κύτταρα, τα οποία την χρησιμοποιούν για να παραγάγουν ενέργεια και για να αποθηκεύσουν την γλυκόζη που περισσεύει για μελλοντική χρήση. Όταν το σώμα εντοπίζει αυξημένη γλυκόζη στο αίμα, κάτι που συμβαίνει μετά την κατανάλωση γευμάτων, δίνει σήμα στο πάγκρεας να παράγει ινσουλίνη. Η αύξηση της ινσουλίνης, λοιπόν, επιτρέπει την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα και τη μετατροπή της σε ενέργεια. Η μείωση της γλυκόζης, από την άλλη, δίνει το σήμα στο πάγκρεας να σταματήσει να παράγει ινσουλίνη μέχρι την επόμενη φορά που θα καταναλώσουμε τροφή . Έτσι, η ινσουλίνη ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης ώστε να αποφευχθεί η κατάσταση που λέγεται υπεργλυκαιμία και σχετίζεται με τον διαβήτη τύπου 2. Παρόλα αυτά κάποιοι άνθρωποι παράγουν πολύ μεγαλύτερη ποσότητα ινσουλίνης από άλλους , ακόμα και όταν βρίσκονται σε περιόδους νηστείας. Αυτό οδηγεί στην κατάσταση που ονομάζουμε υπερινσουλιναιμία και η οποία μας προειδοποιεί πως προϋπάρχουν άλλες παθήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε περαιτέρω προβλήματα υγείας.
Τι προκαλεί την υπερινσουλιναιμία;
Η πιο κοινή αιτία που προκαλεί υπερινσουλιναιμία είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη ή αλλιώς ινσουλινοαντίσταση – μια κατάσταση όπου τα κύτταρα αντιστέκονται στο να προσλάβουν την ινσουλίνη, και άρα αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν την γλυκόζη. Για να το αντισταθμίσει, το πάγκρεας παράγει περισσότερη ινσουλίνη.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μια κατάσταση που καλύπτει ένα ευρύ κλινικό φάσμα, στο οποίο περιλαμβάνονται η παχυσαρκία, η δυσανεξία στη γλυκόζη (προδιαβήτης), ο διαβήτης και το μεταβολικό σύνδρομο. Αυτές οι διαταραχές με τη σειρά τους συνδέονται με διάφορες γενετικές, ενδοκρινικές και ανοσολογικές διαταραχές. Άλλοι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν στην ινσουλινοαντίσταση είναι η κακή διατροφή, η έλλειψη φυσικής άσκησης, διάφορες φαρμακευτικές αγωγές και η ηλικία. Ο παράγοντας, όμως, που κατέχει την πρώτη θέση στις αιτίες που ενοχοποιούνται για την ινσουλινοαντίσταση είναι η παχυσαρκία.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η υπερινσουλιναιμία μπορεί να προκληθεί από έναν όγκο στο πάγκρεας που ονομάζεται ινσουλίνωμα και παράγει αστάθμητες (μεγάλες) ποσότητες ινσουλίνης. Μπορεί επίσης να προκληθεί από την ανάπτυξη μεγάλου αριθμού παγκρεατικών κυττάρων, μια άλλη σπάνια κατάσταση, που ονομάζεται νησιδιοβλάστωση.
Ποια είναι τα συμπτώματα της υπερινσουλιναιμίας;
Η υπερινσουλιναιμία από μόνη της δεν έχει συμπτώματα, εκτός και αν οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα γλυκόζης ή υπογλυκαιμία. Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας περιλαμβάνουν αδυναμία, κούραση, «θολούρα», αδυναμία συγκέντρωσης, θολή όραση και διπλωπία, πονοκέφαλο, τρέμουλο και δίψα. Η χρόνια υπερινσουλιναιμία ενδέχεται να σχετίζεται με συμπτώματα που περιλαμβάνουν έντονο και συχνό αίσθημα πείνας, επιθυμία για κατανάλωση σακχάρων και αύξηση του σωματικού βάρους.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την υπερινσουλιναιμία;
Οι έρευνες έχουν δείξει πως η υπερινσουλιναιμία αυξάνει τον κίνδυνο κάποιων παθήσεων όπως: υψηλό ουρικό οξύ, υψηλό αριθμό τριγλυκεριδίων, αθηροσκλήρωση, υπέρταση, διαβήτη τύπου 2, διαταραχές μεταβολισμού (υπεργλυκαιμία ή υπογλυκαιμία), καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, παθήσεις του ήπατος και διαταραχές όρασης.
Θεραπεία
Από τη στιγμή που η υπερινσουλιναιμία συχνά συνδέεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη και την παχυσαρκία, η μείωση του σωματικού βάρους είναι ο καλύτερος τρόπος για να βελτιωθεί η ευαισθησία στην ινσουλίνη. Οι ειδικοί υγείας προτείνουν την περιορισμένη κατανάλωση θερμίδων, όπως και τη μείωση της κατανάλωσης χοληστερόλης και αλατιού. Το αλκοόλ επίσης είναι καλό να περιοριστεί.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής θα πρέπει να περιλαμβάνουν την διακοπή του καπνίσματος και την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας – προτείνονται 30 με 60 λεπτά μέτριας άσκησης τη μέρα ώστε να μειωθεί το σωματικό βάρος.
Οι ασθενείς που αναπτύσσουν διαβήτη μπορεί να χρειαστούν φάρμακα για να μειώσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη ενώ άτομα υπέρβαρα που αδυνατούν να χάσουν βάρος μπορούν να ωφεληθούν από την βαριατρική χειρουργική ώστε να βελτιώσουν την αντίσταση που εμφανίζουν στην ινσουλίνη.
Ο συνδυασμός καλής διατροφής, άσκησης και ελέγχου του σωματικού βάρους μπορεί να αποτελέσει μια πολύτιμη ασπίδα απέναντι στην υπερινσουλιναιμία τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και σε επίπεδο διαχείρισης της σιωπηλής αυτής πάθησης.
GlykouliGr
