Άσκηση, αθλήματα και διαβήτης: στοχεύοντας την επιτυχία
Η σωματική άσκηση είναι σημαντική για την υγεία όλων των ανθρώπων και την ευημερία τους, αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα άτομα με διαβήτη.
Τα βήματα που κάνει ένα άτομο που πάσχει από διαβήτη για να βελτιώσει τη φυσική του κατάσταση μπορεί να είναι εξαιρετικά ευεργετικά, καθώς η τακτική άσκηση βοηθά στη μείωση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα και τα διατηρεί εντός των ορίων που έχουν τεθεί ως στόχος από το διαβητολόγο και τον ασθενή.
Τα παιδιά που πάσχουν από διαβήτη είναι ικανά να παίξουν και να επιτύχουν στα αθλήματα ακριβώς όπως και οι συνομήλικοί τους που δεν πάσχουν από διαβήτη. Μια πρόσφατη έρευνα σε 150 παιδιά, ηλικίας 30-17 ετών, τα οποία παρακολουθούνταν στο Ίδρυμα για τον Παιδικό Διαβήτη (JDRF), μας παρέχει αποδείξεις για αυτό.
Τα συγκεκριμένα παιδιά με διαβήτη ασχολούνται με πολλές διαφορετικές δραστηριότητες, από πεζοπορία μέχρι το να σκαρφαλώνουν στους πάγκους της κουζίνας (η ομάδα των τρίχρονων). Κάνουν σκι, πατινάζ και ποδηλασία, ανεβαίνουν σε σκούτερ, σκέητμπορντ, κάνουν πατινάζ στον πάγο, κατεβαίνουν με σχεδίες ποταμούς. Κάνουν πάλη, χοροπηδάνε στα τραμπολίνο και παίζουν ποδόσφαιρο. Έχουν κερδίσει την πρώτη θέση σε αγώνες χόκεϋ με πατίνια, ιστιοπλοΐας, σόφτμπολ, καράτε, ανωμάλου δρόμου, αμερικάνικου ποδοσφαίρου, κολύμβησης, ποδηλασίας στο βουνό, μηχανών χιονοκίνησης και μαζορετών.
Μέσα από τα επιτεύγματά τους, οι συγκεκριμένοι νέοι έστειλαν ένα σημαντικό μήνυμα: ότι τα παιδιά με διαβήτη μπορούν να συμμετέχουν ενεργά στα αθλήματα και στις δραστηριότητες του μαθήματος της γυμναστικής οποιεσδήποτε κι αν είναι αυτές. Επίσης, με τις νέες και πιο αποτελεσματικές προσεγγίσεις στη διαχείριση του διαβήτη, π.χ. το φορητό εξοπλισμό μέτρησης και τις αντλίες, καμιά σωματική δραστηριότητα δεν θεωρείται πια απαγορευμένη.
Τα ωφέλη
Η σωματική άσκηση είναι σημαντική για την υγεία του κάθε ατόμου, αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Για τον οποιονδήποτε, η τακτική άσκηση προσφέρει σημαντικά οφέλη όπως η καλή κατάσταση του καρδιαγγειακού συστήματος, η βελτίωση της τονικότητας των μυών και της δύναμης και η μείωση της πίεσης του αίματος. Βοηθά επίσης, στον έλεγχο του βάρους, έχει θετικά αποτελέσματα στη διάθεση και το άγχος και στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης.
Ωστόσο, η σωματική ευεξία και η αίσθηση της καλής σωματικής κατάστασης μπορεί να είναι ακόμη πιο σημαντική για τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 1 παρά για οποιονδήποτε άλλο. Τα βήματα που κάνει κάποιος για να βελτιώσει τη σωματική του κατάσταση ακόμη κι αν πρόκειται για μικρά βήματα μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της διαχείρισης του διαβήτη.
Με ποιο τρόπο; Η τακτική σωματική άσκηση βοηθά στη μείωση των επιπέδων του σακχάρου και τα διατηρεί εντός των ορίων που έχετε θέσει ως στόχο. Όταν το σώμα σας εργάζεται σκληρότερα, χρησιμοποιεί περισσότερη γλυκόζη για να παράγει ενέργεια και βελτιώνεται ο τρόπος λειτουργίας της ινσουλίνης. Τα επίπεδα της γλυκόζης μειώνονται και οι απαιτήσεις της ινσουλίνης επίσης. Τα ωφέλη είναι τεράστια, αλλά υπάρχουν και προκλήσεις. Τα παιδιά που πάσχουν από διαβήτη πρέπει να προσέξουν το πότε, το πόσο και τον τρόπο που ασκούνται έντονα και πρέπει να πάρουν κάποιες προφυλάξεις για να αποφύγουν την υπογλυκαιμία και να μην μειωθούν υπερβολικά τα επίπεδα της γλυκόζης κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την αθλητική δραστηριότητα.
Επιτυγχάνοντας το στόχο
Η επιτυχία σε οποιαδήποτε σωματική δραστηριότητα για κάποιο άτομο με διαβήτη ξεκινά από την προσεκτική διαχείριση του διαβήτη. Η αποφυγή της υπογλυκαιμίας είναι ένας στόχος τον οποίο τα παιδιά μπορούν να συνειδητοποιήσουν μέσα από το σωστό σχεδιασμό και τη συνεχή επαγρύπνηση.
Σωστός σχεδιασμός σημαίνει παρακολούθηση των τιμών της γλυκόζης πριν και μετά την άσκηση και κατανάλωση επιπλέον ποσότητας νερού για την αποφυγή της αφυδάτωσης. Ο νεαρός αθλητής θα πρέπει να συνδυάσει την άσκηση με τη διατροφή και τη θεραπεία της ινσουλίνης, κάνοντας τις απαραίτητες προσαρμογές στις δόσεις της ινσουλίνης ή στο κολατσιό.
Η καταγραφή ενός ημερολογίου της άσκησης και των σωματικών αντιδράσεων είναι σημαντική, καθώς το κάθε παιδί έχει τη δική του ξεχωριστή αντίδραση στην άσκηση η οποία μπορεί να παρατηρηθεί μέσα από τις καθημερινές προσαρμογές στη θεραπεία και επειδή διαφορετικά είδη ασκήσεων έχουν διαφορετική επίδραση στο σάκχαρο.
Οι πληροφορίες που πρέπει να καταγραφούν περιλαμβάνουν
α) τις ενδείξεις των τιμών του σακχάρου,
β) τις τροφές που καταναλώθηκαν,
γ) την ποσότητα ινσουλίνης που χορηγήθηκε πριν την άσκηση,
δ) τη φύση και τη διάρκεια της δραστηριότητας και την επίδοση του ατόμου και
ε) το πώς αισθανόταν κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας της δραστηριότητας.
Συνήθως δεν είναι επικίνδυνο να αθλείται κάποιος με σχετικά υψηλά επίπεδα σακχάρου. Η αδρεναλίνη, η οποία σημειώνει απότομη αύξηση κατά τη διάρκεια βραχέων εκρήξεων ανταγωνιστικής, έντονης δραστηριότητας, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του σακχάρου. Ωστόσο, εάν η μέτρηση που προηγείται της άσκησης δείξει μια ανεξήγητα υψηλή τιμή της γλυκόζης στο αίμα (πάνω από 250), μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι δεν υπάρχει αρκετή ινσουλίνη στον οργανισμό η οποία να επιτρέπει το άτομο να επιδοθεί σε μια ασφαλή περίοδο άσκησης. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι σημαντική η μέτρηση των κετονών στο αίμα με ένα απλό τεστ ούρων ή αίματος. Η άσκηση είναι μια χαρά με την προϋπόθεση ότι οι κετόνες είναι αρνητικές. Ωστόσο, εάν οι τιμές των κετονών είναι θετικές, θα πρέπει να αναβάλλετε την άσκηση μέχρι να σας χορηγηθεί ινσουλίνη και μειωθούν οι τιμές της γλυκόζης
Σε περίπτωση που το παιδί σας έχει πρόσφατα διαγνωστεί με διαβήτη, το να επιτύχετε τον ιδανικό στόχο μπορεί να σας πάρει κάποιο χρόνο, καθώς εσείς, το παιδί σας και ο διαβητολόγος θα αναπτύσσετε και θα προσαρμόζετε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας. Σύντομα όμως, το παιδί σας θα ασκείται με ασφάλεια, είτε στα αθλήματα, είτε στις σωματικές δραστηριότητες ή απλά θα είναι ένα δραστήριο παιδί. Να θυμάστε ότι παρόλο που πολλά άτομα με διαβήτη έχουν επιτύχει υψηλές επιδόσεις, δεν είναι όλα τα παιδιά αθλητές από τη φύση τους ή ενθουσιώδεις ανταγωνιστικοί τύποι.
Ωστόσο, το να είναι κάποιος δραστήριος καλύπτει πολλές δραστηριότητες, από το να πάει κάποιος το σκύλο του βόλτα μέχρι να κάνει skateboard. Όπου κι αν στρέφεται το ενδιαφέρον ή η φιλοδοξία του παιδιού σας, το μήνυμα είναι απλό: Συνεχίστε.
Πηγή:
Juvenile Diabetes Research Foundation International
