Εκρηκτικές διαστάσεις έχει λάβει ο σακχαρώδης διαβήτης σε συνδυασμό με την παχυσαρκία. Στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια ο διαβήτης έχει τετραπλασιαστεί ενώ εκτιμάται ότι το 8% – 9% του πληθυσμού (800 – 900 χιλιάδες) πάσχει από τη νόσο. Επίσης υπάρχει και ένα ποσοστό 3% – 4 % που δεν γνωρίζει ότι έχει διαβήτη. Η κατάσταση παγκοσμίως δεν είναι διαφορετική. Μέσα σε 30 χρόνια εξαπλασιάστηκε ο αριθμός των πασχόντων από σακχαρώδη διαβήτη σε όλο τον κόσμο και από 50 εκατομμύρια που ήταν τη δεκαετία του ΄80 έφθασαν τα 350 εκατομμύρια, σήμερα.
Το μέλλον διαφαίνεται ζοφερό. Οι αρμόδιοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) προβλέπουν ότι αν μέσα στην επόμενη 15ετία δεν υπάρξουν συντονισμένες παρεμβάσεις, ο αριθμός των πασχόντων θα υπερβεί τα 500 εκατομμύρια. Τα στοιχεία που έδωσε η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρία, είναι συγκλονιστικά:
– Περίπου 1 στους 10 Έλληνες έχει διαβήτη. Ο αριθμός των ατόμων με Διαβήτη στην Ελλάδα έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια.
– Ο διαβήτης τύπου 1 αυξάνεται κατά 3% κάθε χρόνο στα παιδιά και στους εφήβους. Επίσης ο διαβήτης τύπου 2 προσβάλλει πλέον όλο και μικρότερες ηλικίες νέους και παιδιά.
– Ο διαβήτης έχει υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης στο δυτικό κόσμο πράγμα που σχετίζεται με τη διατροφή και την καθιστική ζωή.
– Οι διαβητικοί παρουσιάζουν ίδιο κίνδυνο εμφράγματος μυοκαρδίου με αυτόν των μη διαβητικών που είναι μεγαλύτεροι κατά 15 χρόνια. Ο διαβήτης δηλαδή γηράσκει πρόωρα την καρδιά
Όμως ο διαβήτης έχει και μια άλλη όψη, εκείνη του οικονομικού κόστους για την αντιμετώπιση του. Διαβάστε τα στοιχεία:
Σύμφωνα με μελέτες του ΕΣΔΥ ο ρυθμιζόμενος ασθενής (HbA1c < 7%) έχει ετήσιο κόστος 983 euro, ενώ ο αρρύθμιστος (A1c > 7%) 1570 euro (60% υψηλότερο κόστος θεραπείας για τους μη ρυθμισμένους ασθενείς).
Άρα το συνολικό κόστος για την αντιμετώπιση των διαβητικών ασθενών στην Ελλάδα (περίπου 800.000 έως 1.000.000) ξεπερνά το 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή το 6, 4% των συνολικών δαπανών για την υγεία.
Εάν συνυπολογισθούν και οι δαπάνες για την αντιμετώπιση των επιπλοκών της νόσου (σύμφωνα με διεθνείς μελέτες αντιστοιχούν στο 50 – 60%του συνολικού κόστους) τότε το μέσο ετήσιο κόστος ανά ασθενή είναι περίπου 2900 ευρώ με συνολικές δαπάνες για το διαβήτη υπολογιζόμενες στα 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ δηλαδή το 12 – 15% των συνολικών δαπανών για την υγεία.
Εξάλλου η φαρμακευτική δαπάνη για την αντιμετώπιση των διαβητικών ασθενών ανήλθε το 2011 στα 200 εκατομμύρια ευρώ.
Στο 13ο Πανελλήνιο Διαβητολογικό Συνέδριο, που θα λάβει χώρα στην Αθήνα από τις 27-31 Μαρτίου, θα παρουσιασθούν οι νέες κατευθύνσεις στην αντιμετώπιση του διαβητικού ασθενούς, όλα τα νεώτερα δεδομένα που αφορούν το διαβήτη και τις επιπλοκές του και όλη η νεώτερη επιστημονική – ερευνητική παραγωγή των Ελλήνων Επιστημόνων. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις σημαντικές προσπάθειες Ελλήνων επιστημόνων από διάφορα διαβητολογικά κέντρα της πατρίδας μας:
Νέοι πολυμορφισμοί (αλλαγές στην αλληλουχία του DNA) σχετίζονται με την παρουσία ΣΔ2 – Παρουσιάζονται στο συνέδριο μας (Μελέτες Λαικού)
Επίσης πολυμορφισμός CC-2 ευνοεί την ανάπτυξη Μεταβολικού Συνδρόμου στα άτομα με ΣΔ (Μελέτη Πανεπιστημίου Αλεξ/λης)
Χορήγηση Μαστίχας Χίου σε μυς (πειραματικό μοντέλο με ΣΔ) οδηγεί σε βελτίωση επιπέδων λιπιδίων, γλυκόζης, ηπατικής βλάβης. Πολλά τα υποσχόμενα δεδομένα για το μέλλον της θεραπείας. (Πειρ. Εργαστ. Χρηστέας Ιατρική Σχολή Αθηνών)
Η καρδιακή μαγνητική τομογραφία κόπωσης ανιχνεύει πρώιμες αλλαγές στην αιμάτωση του μυοκαρδίου, πρώιμες αλλαγές στεφανιαίας νόσου σε ασυμπτωματικούς ΣΔ τύπου Ι (μελέτη Ωνασείου – Τζανείου)
Υψηλή TSH και θυρεοειδική αυτονοσία στα πρώιμα στάδια κύησης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη κύησης (4πλάσιος) – Μελέτη Βενιζέλειου νοσοκομείου Κρήτης – Ιατρική Σχολή Κρήτης.
Η έναρξη του ΣΔΙ (Σακχ. Διαβήτης τύπου Ι) σχετίζεται με την παρουσία ιογενών λοιμώξεων με αποτέλεσμα κατά την διάρκεια φθινοπώρου και χειμώνα έχουμε κατά 30% περισσότερες νέες περιπτώσεις ΣΔΙ σε σχέση με καλοκαίρι και άνοιξη (μελέτη νοσοκομείου παίδων Π & Α Κυριακού. Εισαγωγές 22 ετών)
Η βραδύτερη πρόσληψη τροφής αυξάνει το αίσθημα κορεσμού – μειώνει το αίσθημα πείνας σε ΣΔΙΙ. Δεν παρατηρούνται διαφορές στις ανορεξιογόνες ορμόνες PYY και GLP-1 (Μελέτη Λαικού)
Η πρόσθεση κανέλλας σε υδατανθρακούχο χυμό μειώνει τα μεταγευματικά επίπεδα σακχάρου (Μελέτη Λαικού)
Η μεταλοπρωτεινάση 9 αξιόπιστος δείκτης εμφάνισης και εξέλιξης της διαβητικής νεφροπάθειας (μελέτη νοσοκ. ΑΧΕΠΑ)
Η υπογλυκαιμία, η παρουσία νευροπάθειας αλλά και οι αυξήσεις των σακχάρων > 200 mg% στις μετρήσεις αυτοπαρακολούθησης είναι οι κύριοι παράγοντες που επιβαρύνουν το επίπεδο ικανοποίησης των διαβητικών από τη ζωή τους (Μελέτη νοσοκομείου ΓΚΝ Π)
Οι γυναίκες με ΣΔ παρουσιάζουν μεγαλύτερα επίπεδα κατάθλιψης ενώ οι άνδρες με ΣΔ παρουσιάζουν σε μεγαλύτερα ποσοστά ικανοποίηση από τη ζωή. Επίσης η απώλεια εργασίας τριπλασιάζει την πιθανότητα εμφάνισης καταθλιπτικών στοιχείων, ενώ η συμβίωση με την οικογένεια αυξάνει την ικανοποίηση από τη ζωή (Μελέτη ΓΝΠΠ – Τομέας Ψυχολογίας Παν/μίου Αθηνών)
Υψηλότερα επίπεδα stress στα άτομα με ΣΔ συσχετίζονται με την παρουσία κυρίως υπογλυκαιμίας, νευροπάθειας, αμφιβληστροειδοπάθειας. Οι άνδρες με ΣΔ, οι ηλικίες 31 – 50 ετών, οι απόφοιτοι ΑΕΙ –ΤΕΙ παρουσιάζουν περισσότερο stress (Μελέτη ΓΝΠΠ – Τομέας Ψυχολογίας Παν/μίου Αθηνών)
Η τοποθέτηση αντλίας ινσουλίνης σε άτομα με ΣΔΙ βελτιώνει ταχέως και διατηρεί μέχρι και 3 έως 4 χρόνια (σε αντίστοιχες μελέτες) την καλή γλυκαιμική ρύθμιση. Μειώνει επίσης σημαντικά τον κίνδυνο υπογλυκαιμικών επεισοδίων. (Μελέτη Τζανέιου)
Από το 2006 στο 2012 το κόστος θεραπείας για την υπεργλυκαιμία αυξήθηκε σε 601 euro/ασθενή/έτος έναντι 391 euro (το 2006) ενώ υπήρχε μείωση κόστους της αντυπ/κης και υπολιπιδ. Αγωγής (243 vs 285 και 320 vs 357 euro 2012 έναντι 2006)
Συνολικό κόστος 1237 vs 1122 euro. (Μελέτη Λαικού – Τζανείου ΓΝΠ)
Σε μελέτη διερεύνησης (τηλεφωνική επικοινωνεία 600 ατόμων με ΣΔ) της επίπτωσης της οικονομικής κρίσης στην αντιμετώπιση των ασθενών με ΣΔ διαπιστώθηκε:
Μόνο 13% θεωρεί την ποιότητα περίθαλψης από τον ΕΟΠΥ ικανοποιητική, το 34% μέτρια και το 47% κακή έως απαράδεκτη. Το 53% πιστεύει ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει δυσμενώς την ποιότητα διατροφής και το 85% θεωρεί ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει δυσμενώς την προμήθεια φαρμ. αγωγών και αναλώσιμων υλικών. (Μελέτη πολυιατρείων ΕΟΠΥΥ Θεσ/κης σε συνεργασία με Μονάδα Ενδοκρινολογίας Αρεταίειου νοσοκομείου)
