Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την Ανοια;
• Η άνοια επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος φυσικά λειτουργεί.
• Αδυναμία συγκέντρωσης, εύκολη σύγχυση, δυσκολίες να εκτελέσουν στόχους της καθημερινότητας.
• Η νόσος Alzheimer’s (AD) είναι η συνήθης και πιο συχνή άνοια στους ηλικιωμένους.
• H άνοια προτιμά διαβητικούς με υψηλή πίεση, υπερλιπιδαιμία και ιδίως όσους υποφέρουν από καρδιακή νόσο (NATIONAL INSTITUTES OF HEALTH).
• Είναι δυνατόν στους διαβητικούς να συνυπάρχουν νόσος Alzheimer’s (AD) και αγγειακή άνοια (VAD).
• Η πιο συχνή άνοια στους διαβητικούς είναι η αγγειακή άνοια (VAD) στις πιο πολλές μελέτες και αποδίδεται στα μικρά αγγειακά εγκεφαλικά που συμβαίνουν αθόρυβα στην λευκή ουσία του εγκεφάλου ασυμπτωματικά για συχνά μεγάλο διάστημα.
• Το τμήμα του εγκεφάλου που φαίνεται ότι σχετίζεται με την μνήμη και ονομάζεται ιππόκαμπος, επηρεάζεται ιδιαίτερα τόσο απο τις μεταβολές της πιέσεως (υπερτασικοί ασθενείς), οσο και απο τις μεταβολές του σακχάρου (υπεργλυκαιμία η υπογλυκαιμία στον ΣΔ). Οταν αυτό συμβαίνει συχνά η σε μεγάλη διάρκεια χρόνου, ιδίως σε ευαίσθητες ηλικίες (μικρά παιδιά τύπου 1, η ηλικιωμένοι με ΣΔ), τότε οι βλάβες στον εγκέφαλο μπορει να γίνουν σημαντικές.
Ποιά είναι τα συμπτώματα που θα μας ανησυχήσουν ;
• Περπάτημα με κοντά γρήγορα <ανακατεμένα> βήματα.
• Σύγχυση και απώλεια πρόσφατης μνήμης.
• Ακράτεια ούρων ή κοπράνων.
• Δυσκολία να ακολουθήσουν οδηγίες
• Δυσκολία να χειρισθούν τα χρήματα.
• Συναισθηματικές μεταπτώσεις σε ακατάλληλες στιγμές
Ποια η σχέση Άνοιας με το Σακχαρώδη Διαβήτη
• Υπαρξη ΣΔ οιανδήποτε τύπου (τύπου 1, η τύπου 2), διπλασιάζει τις πιθανότητες σε όλες δυστυχώς τις ηλικίες εμφάνισης άνοιας.
• Η σχέση ΣΔ και άνοιας είναι κοινή σε όλες σχεδόν τις μελέτες.
• Εμφάνιση ΣΔ τύπου 2 σε ηλικίες νεώτερες απο τα 65 έτη αυξάνει πολύ τις πιθανότητες για όψιμη, δηλαδη σε μεγαλύτερες ηλικίες εμφάνιση τόσο αγγειακής άνοιας (VAD), όσο και νόσου Alzheimer’s (AD).
• Αυτό που δεν είναι ακόμα απολύτως κατανοητό είναι πως ο ΣΔ ενεργοποιεί την άνοια, και η απάντηση μοιάζει να είναι πολυπαραγοντική.
• Κυρίως τα για αρκετό καιρό υψηλά σάκχαρα, δηλαδή ο αρρύθμιστος ΣΔ, αλλά και οι υπογλυκαιμίες σε ευπαθείς ηλικίες (βρέφη, παιδιά, έφηβοι τύπου 1, ηλικιωμένοι), αυξάνουν πολύ τον κίνδυνο άνοιας.
Τι μπορούμε εμείς να κάνουμε, υπάρχουν και ποιές φαρμακευτικές θεραπείες μπορεί να προσφέρουν ;
Το θετικό μήνυμα είναι ότι υπάρχουν ήδη πολλές γνώσεις που αποδεικνύονται εφικτές για να προλάβουμε και να αναστρέψουμε, η τουλάχιστον να καθυστερήσουμε και να βελτιώσουμε τα συμπτώματα της άνοιας. Ερωτηματικά υπάρχουν πολλά ως πρός την αιτιοπαθογένεια επομένως και ως πρός την επιλογή των καλύτερων θεραπειών τόσο για την πρόληψη όσο και για την αναστροφή των συμπτωμάτων. Ωστόσο για τους έχοντες ΣΔ υπάρχουν ήδη αρκετές επιστημονικές αποδείξεις ότι βοηθούν και αποτελούν κλειδία σωστής θεραπευτικής παρέμβασης , τα παρακάτω:
• Συστηματική σωματική άσκηση 40’ κάθε 2 ημέρες ή 30’ κάθε ημέρα, μπορεί όχι μόνο να βελτιώσει την μνήμη αλλά και να αναστρέψει ήδη εγκαταστειμένες βλάβες στον ιππόκαμπο που είναι σημαντικό κέντρο για την μνήμη στον εγκέφαλο.
• Μεσογειακή διατροφή, με άφθονα, ψάρι , όσπρια, λαχανικά, πράσινες σαλάτες, ελαιόλαδο, φρούτα και ολίγο οίνο.
• Καλή γλυκαιμική ρύθμιση, όσον το δυνατόν νωρίτερα, δηλαδή απο την έναρξη του ΣΔ.
• Αντιμετώπιση συνολικά των καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου, βοηθά όχι μόνο στην άνοια , αλλά είναι και απαραίτητη στην βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας της ζωής στον ΣΔ. Αυτό σημαίνει :
1. Διακοπή καπνίσματος.
2. Αριστη ρύθμιση υπέρτασης και υπερλιπιδαιμίας, έστω και μικρή μείωση του βάρους (5-10%) για τους υπέρβαρους.
• Φαρμακευτικά, φαίνεται οτι βοηθά.
1. Χρήση στατινών.
2. Χρήση ινσουλινο-ευαισθητοποιητικών αντιδιαβητικών φαρμάκων.
3. Πιθανά συμπλήρωμα σε βιταμίνη D, αν ελλείπει φυσικά,
Πολλά έχουμε ακόμη να μάθουμε για την ολέθρια σχέση αλλά και την θεραπεία της Ανοιας στους ανθρώπους με ΣΔ. Η πρόληψη εξακολουθεί να παραμένει η καλύτερη θεραπεία, ιδίως για αγγειακή Ανοια, και σε αυτό μπορούμε να κάνουμε με τίς σημερινές γνώσεις πολλά.
