της Αλεξάνδρας Γεωργίου
Στην εκπομπή «MY LIFE» με θέμα το Μεταβολικό Σύνδρομο είχα την χαρά να είμαι καλεσμένη. Στα πλαίσια της συζήτησης επεξηγήθηκαν οι βασικές παράμετροι που αποτελούν τα κριτήρια του μεταβολικού συνδρόμου, από ποιους διατροφικούς και μη παράγοντες εξαρτώνται καθώς και με ποιους τρόπους μπορούμε να βελτιώσουμε τις τιμές των κριτηρίων αυτών.
Το Μεταβολικό Σύνδρομο αποτελεί ουσιαστικά μια κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο παρουσιάζει διαταραγμένες τιμές σε ένα συνδυασμό μεταβολικών παραμέτρων, όπου όταν όλα συνυπάρχουν μαζί δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ που για τους γιατρούς είναι ένας συναγερμός για νοσήματα όπως τα καρδιαγγειακά και ο διαβήτης.
Ποια είναι τα βασικά κριτήρια του μεταβολικούς συνδρόμου;
Τα κριτήρια του μεταβολικού συνδρόμου είναι πέντε:
- Περιφέρεια μέσης στους άνδρες πάνω από 100 εκατοστά και στις γυναίκες πάνω από 88 εκατοστά
- HDL (“καλή” χοληστερίνη) στους άνδρες μικρότερη από 40 mg/dl και στις γυναίκες μικρότερη από 50 mg/dl
- Αρτηριακή πίεση 130/ 85 mmHg ή υψηλότερη
- Σάκχαρο 100 mg/dl ή υψηλότερο
- Τριγλυκερίδια 150 mg/dl ή υψηλότερα
Η συσσώρευση λίπους στην κοιλιά αποτελεί μια βασική παράμετρο. Ποιες τροφές ευθύνονται κυρίως για το σπλαχνικό λίπος και ποιες προστατεύουν από αυτό;
Η περίμετρος μέσης αποτελεί το βασικό κριτήριο για το χαρακτηρισμό ότι ένα άτομο έχει μεταβολικό σύνδρομο. Οι υδατάνθρακες αποτελούν ένα συστατικό το οποίο φαίνεται να επηρεάζει τη συγκέντρωση του σπλαχνικού λίπους. Πιο αναλυτικά, τα επεξεργασμένα δημητριακά και προϊόντα σίτου φαίνεται να προδιαθέτουν αρνητικά ενώ τα ολικής άλεσης δημητριακά και προϊόντα έχουν ακριβώς την αντίθετη δράση. Γενικότερα, η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών, οι οποίες περιλαμβάνονται και σε φρούτα, λαχανικά και όσπρια εκτός από τα ολικής άλεσης προϊόντα, προστατεύουν έναντι της συσσώρευσης λίπους στην κοιλιά. Τα σάκχαρα, όπως η ζάχαρη και η φρουκτόζη που προστίθενται και στα αναψυκτικά, επίσης επηρεάζουν αρνητικά. Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί επίσης σε αυξημένη συγκέντρωση ενδοκοιλιακού λίπους, και σταδιακά σε συγκέντρωση λίπους στο ήπαρ. Τέλος, τα ω-3 λιπαρά οξέα που περιέχονται στα ψάρια φαίνεται να δρουν προστατευτικά έναντι του ενδοκοιλιακού λίπους, ενώ την αντίθετη δράση έχει το λίπος που προέρχεται από τηγανητά και επεξεργασμένα τρόφιμα.
Υπάρχει μια διατροφή που θα μπορούσε να συμβάλλει σημαντικά στο να μην φθάσουμε στο σπλαχνικό λίπος ή ενδεχομένως και να το καταπολεμήσουμε;
Υπάρχουν κάποια διατροφικά πρότυπα/ μοντέλα που έχουν μελετηθεί σχετικά με το Μεταβολικό Σύνδρομο. Αρχικά, η Μεσογειακή διατροφή, που περιλαμβάνει μεγάλη ποσότητα φυτικών ινών από φρούτα και λαχανικά καθώς και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων φαίνεται ότι έχει καλά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου, τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Στη συνέχεια, το Σκανδιναβικό πρότυπο διατροφής, που δίνει έμφαση σε ολικής άλεσης δημητριακά, πολυφαινόλες από φρούτα και λαχανικά, και ακόρεστα λιπαρά οξέα από ψάρια και φυτικά έλαια, φαίνεται να έχει συγκρίσιμα αποτελέσματα με τη Μεσογειακή δίαιτα και να επηρεάζει τα γονίδια που οδηγούν σε συσσώρευση λίπος στην κοιλιά. Τέλος, υπάρχουν μελέτες οι οποίες δείχνουν ότι ένα χορτοφαγικό πρότυπο δίαιτας μπορεί να προσφέρει οφέλη στη ρύθμιση των παραμέτρων του μεταβολικού συνδρόμου.
Γενικότερα όμως, αξίζει να σημειωθεί ότι ο κίνδυνος για εμφάνιση του Μεταβολικού Συνδρόμου είναι χαμηλότερος σε άτομα που ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ολικής άλεσης δημητριακά, ξηρούς καρπούς και ψάρι, ενώ αντίθετα ο κίνδυνος είναι αυξημένος όταν καταναλώνονται συχνά σάκχαρα, αλκοόλ και κορεσμένο λίπος (από ζωικές πηγές).
Με πόση απώλεια βάρους φαίνεται ότι αρχίζουν να διορθώνονται κάποιες από τις τιμές που αποτελούν κριτήριο του μεταβολικού συνδρόμου;
Ακόμα και με μια μείωση στο 5% του σωματικού βάρους, μπορούμε να δούμε τους δείκτες του μεταβολικού συνδρόμου, όπως για παράδειγμα τις τιμές των τριγλυκεριδίων να ομαλοποιούνται. Ασφαλώς, όσο πιο κοντά βρεθούμε στο φυσιολογικό εύρος, είτε βάρους είτε περιμέτρου μέσης, τόσο καλύτερη είναι η προσαρμογή των μεταβολικών δεικτών.
Πηγή: https://www.mednutrition.gr/
