Μια νέα έρευνα από τη Σουηδία, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Diabetologia, δείχνει πως τα σοβαρά και σημαντικά γεγονότα κατά την παιδική ηλικία, όπως ο θάνατος ή η αρρώστια, ο χωρισμός ή το διαζύγιο, η άφιξη ενός καινούριου μέλους ή οι τσακωμοί μέσα στην οικογένεια, μπορούν να τριπλασιάσουν τον κίνδυνο της μετέπειτα εμφάνισης διαβήτη τύπου 1. Η μελέτη έγινε από τη Maria Nygren, τον Καθηγητή Johnny Ludvigsson και την Δρ Anneli Frostell και συναδέλφους, όλοι από το Πανεπιστήμιο Linköping University της Σουηδίας.
Αν και οι αιτίες εκδήλωσης διαβήτη τύπου 1 παραμένουν άγνωστες, σημαντικό ρόλο παίζουν τόσο οι γενετικοί όσο και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Καθώς τα περιστατικά διαβήτη τύπου 1 αυξάνονται μεταξύ των παιδιών στις περισσότερες χώρες του κόσμου, οι επιστήμονες εξετάζουν τους περιβαλλοντικούς παράγοντες ακόμα πιο προσεκτικά.
Σε αυτή τη μοναδική πληθυσμιακή μελέτη (The All Babies In Southeast Sweden [ABIS]) οι επιστήμονες εστίασαν στο κατά πόσο το ψυχολογικό στρες που σχετίζεται με τα σοβαρά γεγονότα στη ζωή του παιδιού, σε συνδυασμό με το γονεϊκό στρες και την έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης, στα πρώτα 14 χρόνια της ζωής του παιδιού, μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση της ασθένειας.
Η μελέτη κάλεσε να συμμετέχουν όλες τις οικογένειες της νοτιοανατολική Σουηδίας που είχαν παιδιά γεννημένα από την 1η Οκτωβρίου 1997 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 1999. Το δείγμα της μελέτης περιελάμβανε 10.495 οικογένειες, που συμμετείχαν σε τουλάχιστον μία από τις τέσσερις συλλογές δεδομένων, που διενεργήθηκαν όταν τα παιδιά ήταν μεταξύ 2 και 14 ετών.
Για να συμμετάσχουν στην έρευνα, τα παιδιά θα έπρεπε να μην έχουν διαγνωσθεί καταρχάς με την ασθένεια. Αργότερα, 58 παιδιά διαγνώσθηκαν με διαβήτη τύπου 1.
Μέσα από ερωτηματολόγια που δόθηκαν στους γονείς και αξιολογούσαν τα «τραυματικά» γεγονότα της ζωής, το άγχος και τις ανησυχίες των γονέων καθώς και την κοινωνική υποστήριξη που δέχτηκαν, οι μελετητές μέτρησαν τον παράγοντα του οικογενειακού ψυχολογικού στρες.
Ανακάλυψαν πως η παιδική εμπειρία ενός σοβαρού γεγονότος συνδεόταν με υψηλότερο κίνδυνο μετέπειτα εκδήλωσης της ασθένειας, και πως τα παιδιά που βίωναν τέτοιου τύπου γεγονότα είχαν σχεδόν τις τριπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 1, συγκριτικά με εκείνα που δεν είχαν τέτοιες εμπειρίες.
Σε σχέση με άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες που πιθανόν συμβάλλουν στο διαβήτη τύπου 1, η μελέτη υποστηρίζει πως η αύξηση του κινδύνου από «σοβαρά» γεγονότα είναι συγκρίσιμη με εκείνη που προκαλείται από παράγοντες σαν το βάρος γέννησης, τη διατροφή του βρέφους και τη μόλυνση από εντεροϊό. Παρόλ’ αυτά, όταν συνέκριναν τους παράγοντες κινδύνου έναν προς έναν, η γενετική προδιάθεση παραμένει η πλέον σημαντική.
«Θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε το ψυχολογικό στρες ως πιθανό παράγοντα κινδύνου, και πρέπει να τον εξετάσουμε περαιτέρω σε επόμενες επιδημιολογικές μελέτες, σε σχέση με το γενετικό παράγοντα, για παράδειγμα», λένε οι συγγραφείς της μελέτης.
Προσθέτουν, επίσης, πως μια τέτοια σύνδεση των «τραυματικών» γεγονότων με το διαβήτη τύπου 1 ενδεχομένως να εξηγείται από την υπόθεση του στρες των βήτα κυττάρων: το παιδικό βίωμα ενός τέτοιου γεγονότος είναι πιθανόν να συμβάλλει στην αύξηση του στρες στα β-κύτταρα μέσω της αυξημένης αντίστασης αλλά και της αυξημένης ζήτησης ινσουλίνης, λόγω της φυσιολογικής αντίδρασης του οργανισμού στο στρες.
Ένας άλλος πιθανός μηχανισμός που ίσως συνδέει το στρες με τις ανοσολογικές παθήσεις είναι η γενικότερη ανισορροπία στο ανοσοποιητικό σύστημα, ως συνέπεια του χρόνιου στρες. Η ανισορροπία αυτή μπορεί να συμβάλει στην εκδήλωση ανοσολογικής αντίδρασης κατά των β-κυττάρων.
«Συμφωνόντας με προηγούμενες αναδρομικές μελέτες, αυτή η πρώτη προοπτική μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εμπειρία ενός σοβαρού γεγονότος (που υποδεικνύει ψυχολογικό στρες) κατά τα πρώτα 14 χρόνια της ζωής μας ενδεχομένως αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη ΔΤ 1.
Είναι, εντούτοις, αναγκαίες περαιτέρω μελέτες, προκειμένου να καθορίσουμε το πότε μπορεί να συμβάλει το ψυχολογικό στρες στην αυτοάνοση διαδικασία, και τη σχέση του με τους άλλους παράγοντες (γενετικοί παράγοντες, λοιμώξεις ή άλλες περιόδους έντονου στρες των βήτα κυττάρων).
Καθώς δεν μπορούμε να αποφύγουμε την εμπειρία στρεσογόνων γεγονότων, τα παιδιά και οι γονείς θα πρέπει να παίρνουν όση υποστήριξη χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τα γεγονότα αυτά και να αποφύγουν τις συνέπειές τους, μεταξύ των οποίων πιθανόν συμπεριλαμβάνονται και ιατρικά ζητήματα.»
Πηγή: sciencedaily.com
Τα στρεσογόνα γεγονότα τριπλασιάζουν την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη στα παιδιά
