Ο διαβήτης τύπου 2 συνηθιζόταν να είναι σχεδόν ανήκουστος σε άτομα κάτω των 30. Αυτό εξηγεί την άλλη κοινή ονομασία για την ασθένεια, δηλαδή ‘διαβήτης ενηλίκων’ και συνήθως συνδέεται με την παχυσαρκία. Όχι πολύ καιρό πριν, σχεδόν όλα τα παιδιά με διαβήτη υπέφεραν από τη μορφή του τύπου 1 της νόσου, που σημαίνει ότι ο οργανισμός τους εμφανίζει ανεπάρκεια στην παραγωγή ινσουλίνης.
Η παθολογία στον διαβήτης τύπου 2, εμφανίζεται λόγω της αντίστασης στην δράση της ινσουλίνης στα όργανα στόχος και όχι στην αδυναμία των β κυττάρων του παγκρέατος να παράγουν ικανά επίπεδα ινσουλίνης, όπως παρατηρείται στον Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (αυτοάνοση καταστροφή των β κυττάρων του παγκρέατος και ανεπάρκεια έκκρισης ινσουλίνης).
Ο διαβήτης τύπου 2 δεν αφορά πλέον μόνο ενήλικες. Ο αριθμός των παιδιών και των εφήβων που έχουν διαγνωστεί (περισσότεροι από τους οποίους έχουν διαγνωσθεί στην αρχή της εφηβείας τους) έχει ανέβει κατακόρυφα τα τελευταία 20 χρόνια, με αποτέλεσμα να του δοθεί ο χαρακτηρισμός της «αναδυόμενης επιδημίας». Ενώ ο διαβήτης τύπου 1 είναι ακόμη πιο διαδεδομένος μεταξύ των παιδιών, οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο διαβήτης τύπου 2 έχει αυξηθεί από 5% (το 1994) σε περίπου 20% του συνόλου των νέων διαγνωσμένων κρουσμάτων της νόσου μεταξύ των νέων, τα τελευταία χρόνια.
Δεδομένου ότι τα μικρά παιδιά, που είναι παχύσαρκα, έχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν διαβητικοί σε μεγαλύτερη ηλικία, δίνεται πλέον ιδιαίτερη προσοχή στην διατροφή και την άσκηση. Για παράδειγμα στην Αμερική, ερευνητές που ασχολούνται εντατικά με τον Σακχαρώδη Διαβήτη καθώς επίσης και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), έκαναν την πρόβλεψη ότι ένα στα τρία παιδιά που γεννήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2000 είναι πιθανό να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 κάποια στιγμή στη ζωή τους αν δεν ασκηθούν περισσότερο και δεν βελτιώσουν τη διατροφή τους.
Ο Διαβήτης τύπου 2 την στιγμή της διάγνωσης του, δεν είναι συνήθως τόσο απειλητικός όσο ο Διαβήτης τύπου 1 (διαβητική κετοξέωση), δεδομένου ότι τις περισσότερες φορές διαγιγνώσκεται στα πλαίσια τυχαίου ελέγχου. Αυξάνει όμως σημαντικά τις πιθανότητες τα παιδιά να αναπτύξουν σοβαρές μακροπρόθεσμες επιπλοκές, λόγω των βλαβών που προκαλούνται στα μικρού εύρους αγγεία (μικροαγγειοπάθεια) καθώς επίσης και στα μεγαλύτερα αγγεία (μάκροαγγειοπάθεια).
Οι συνέπειες αυτές των αγγειακών βλαβών οδηγούν σε τύφλωση, νεφρική ανεπάρκεια, ακρωτηριασμό των άκρων (διαβητικό πόδι), αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ακόμα και καρδιαγγειακά νοσήματα (εμφράγματα του μυοκαρδίου). Με την κατάλληλη ιατρική θεραπεία και ένα πρόγραμμα αυτο-φροντίδας που περιλαμβάνει άσκηση, μείωσης του σωματικού βάρους, παρακολούθηση της γλυκόζης και σωστή διατροφής, το παιδί μπορεί να κρατήσει το σάκχαρο του υπό έλεγχο και να αποφευχθούν σοβαρές μακροπρόθεσμες επιπλοκές.
Ποια είναι τα παιδιά σε κίνδυνο για την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2;
Περισσότερο από το 80% όλων των παιδιών και των εφήβων με διαβήτη τύπου 2, είναι υπέρβαρα και περίπου 40% είναι κλινικά παχύσαρκα. Πράγματι, οι ερευνητές υποπτεύονται ότι η αύξηση της παχυσαρκίας μεταξύ των νέων είναι η κινητήρια δύναμη της νέας επιδημίας.
Υπάρχει εδώ και καιρό μια στατιστική σχέση μεταξύ της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι τα λιποκύτταρα είναι μεταβολικά δραστικά και εκκρίνουν χημικές ουσίες που αυξάνουν τα επίπεδα φλεγμονής και συμβάλλουν στην αύξηση του λίπους στο ήπαρ, η οποία είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την αντίσταση στην ινσουλίνη, άρα και πρόδρομος του διαβήτη τύπου 2.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι το «είδος» της παχυσαρκίας μπορεί να κάνει επίσης την ειδοποιό διαφορά. Όσοι αποθηκεύουν λίπος στην κοιλιά (η λεγόμενη παχυσαρκία τύπου μήλου – ανδρικού τύπου παχυσαρκία) διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, σε αντίθεση με την γυναικείου τύπου παχυσαρκία ή τύπου αχλαδιού (δηλαδή στους γλουτούς). Ορισμένοι επίσης ειδικοί πιστεύουν ότι οι δίαιτες υψηλές σε υδατάνθρακες, αποτελούν μέρος του προβλήματος. Τέλος, δεδομένου ότι η άσκηση ευαισθητοποιεί τα μυϊκά κύτταρα του σώματός στην δράση της ινσουλίνης καθιστά την καθιστική ζωή σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου.
Έτσι τα παιδιά που παίζουν σπάνια και δεν ασκούνται, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Ένας άλλος παράγοντας εξίσου σημαντικός για την εμφάνιση της νόσου είναι και η κληρονομικότητα. Παιδία με θετικό οικογενειακό ιστορικό, καθώς επίσης παιδία των οποίων η μητέρα τους ανάπτυξε σακχαρώδη διαβήτη κατά την εγκυμοσύνη, είναι πολύ πιο πιθανό να αναπτύξουν τη νόσο.
Προειδοποιητικά σημάδια – συμπτώματα του διαβήτη τύπου 2
Αυξημένη ούρηση, υπερβολική δίψα, αυξημένη όρεξη και απότομη απώλεια βάρους. Άλλη πιθανή ένδειξη του διαβήτη τύπου 2 είναι μια κατάσταση του δέρματος που ονομάζεται μελανίζουσα ακάνθωση. Το 70% των παιδιών με διαβήτη τύπου 2 έχουν αυτή την κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από ένα εξόγκωμα εξαιρετικά σκούρο, βελούδινο και πτυχωτό το οποίο εμφανίζεται τις περισσότερες φορές στην μασχάλη, το πίσω μέρος του λαιμού ή μεταξύ των δακτύλων των ποδιών.
Για τον έλεγχο του διαβήτη τύπου 2, η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία, προτείνει για τα υπέρβαρα παιδιά με τουλάχιστον δύο παράγοντες κινδύνου, εξέταση γλυκόζης αίματος κάθε δύο έτη μετά την ηλικία των 10 ετών. Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι υπάρχουν καθημερινές συνέπειες για τα παιδιά με διαβήτη τύπου 2, αν και δεν είναι συνήθως τόσο σοβαρά, βραχυπρόθεσμα, όπως του τύπου 1.
Οι πλέον συνηθισμένες είναι: πονοκέφαλος, θολή όραση, δίψα, συχνουρία, ξηροδερμία, φαγούρα στο δέρμα. Οι μακροπρόθεσμες αναφερθήκαν νωρίτερα. Αντίθετα από τα παιδιά με διαβήτη τύπου 1, τα άτομα με τύπου 2 συνήθως δεν χρειάζονται ενέσεις ινσουλίνης για τον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα τους. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι μπορούν να διαχειριστούν την ασθένειά τους απλά με την κατανάλωση λιγότερων θερμίδων, περικοπές σε λίπη και σάκχαρα, περισσότερη άσκηση και σαφέστατα απώλεια σωματικού βάρους.
Θυμηθείτε, τα παιδιά παίρνουν τις περισσότερες από τις συνήθειες του τρόπου ζωής τους από την Οικογένεια τους. Με υιοθέτηση υγιεινής διατροφής και προώθηση της σωματικής άσκησης, οι γονείς μπορούν να κάνουν μια τεράστια συνεισφορά στην υγεία των παιδιών τους. Όταν οι απαιτούμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν είναι αρκετές ή όταν δεν μπορούν για οποιοδήποτε λόγο να γίνουν, το παιδί προοδευτικά μπορεί να χρειαστεί ενέσεις ινσουλίνης για τον γλυκαιμικό του έλεγχο.
Το κλειδί για την πρόληψη διαβήτη τύπου 2 σε παιδιά αλλά και ενήλικες είναι η αποφυγή της παχυσαρκίας. Δώστε στο παιδί μια ισορροπημένη διατροφή (πλούσιας σε φυτικές ίνες, τρόφιμα ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά), αποφύγετε τα ζαχαρούχα τρόφιμα και αναψυκτικά και ενθαρρύνετε το παιδί να ασκείται συστηματικά. Με την υιοθέτηση αυτών των καθημερινών συνηθειών, οι γονείς μπορεί να είναι σε θέση να βάλουν ένα τέλος σε αυτή την επιδημία και να προετοιμάσουν τα παιδιά τους για μια μακρά, υγιή ζωή.
Μπαλαμπάνης Κωνσταντίνος, Διαβητολόγος συνεργάτης του doctoranytime.gr
Πηγή: http://blog.doctoranytime.gr/
