Η παχυσαρκία σημειώνει αύξηση τα τελευταία χρόνια παντού στον κόσμο – αρκεί να αναφέρουμε το γεγονός πως ο αριθμός των παχύσαρκων ανθρώπων, διπλασιάστηκε από το 1980 μέχρι το 2008. Μάλιστα, το 60-75% του πληθυσμού στις ΗΠΑ είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.
Για πολλούς ανθρώπους, ο αγώνας να πετύχουν ένα υγιές σωματικό βάρος είναι συχνά αγώνας απέναντι στη βιολογία. Τι εννοούμε με αυτό: συχνά τα παραπάνω κιλά δεν είναι απλώς θέμα κατανάλωσης υπερβολικής ποσότητας τροφής, αλλά αποτέλεσμα ενός πλήθους μεταβολικών διαδικασιών. Έτσι, παρά τη γνήσια προσπάθεια που κάνουν κάποιοι για να χάσουν βάρος, τα αποτελέσματα δεν είναι τα αναμενόμενα.
Η επιστημονική έρευνα έχει ρίξει φως στη βιολογία που κρύβεται πίσω από την δυσκολία της απώλειας βάρους και αποδεικνύει πως το μήνυμα που λέει «τρώγε λιγότερο για να χάσεις βάρος» δεν είναι τόσο απλό. Ας δούμε, λοιπόν, τι μπορεί να σημαίνει αυτό.
Η φυσική διαδικασία τη γήρανσης σχετίζεται με ορμονικές αλλαγές, πιο συγκεκριμένα σχετίζεται με τη μείωση των ορμονών του φύλου και του θυρεοειδούς. Η μείωση αυτή συμβάλει στη μείωση του μεταβολισμού και της κατανάλωσης ενέργειας. Η προχωρημένη ηλικία σχετίζεται επίσης με μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, πράγμα που επηρεάζει τον έλεγχο της όρεξης.
Ορμόνες του φύλου και του θυρεοειδούς
Τα επίπεδα των ορμονών του φύλου μειώνονται με την ηλικία και στα δύο φύλα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του λίπους και μείωση της σωματικής μάζας. Με παρόμοιο τρόπο, η μείωση των επιπέδων των ορμονών του θυρεοειδούς σχετίζονται με μειωμένο μεταβολικό ρυθμό και παχυσαρκία.
Στους άνδρες, η ελεύθερη τεστοστερόνη μειώνεται σημαντικά στην ηλικία των 40-80 ετών. Η ελεύθερη και η συνολική τεστοστερόνη φαίνεται πως είναι σημαντικά μειωμένες στους παχύσαρκους άνδρες σε σύγκριση με αυτούς που έχουν φυσιολογικό βάρος σε όλες τις ηλικίες. Οι άνδρες με μειωμένη τεστοστερόνη (υπογοναδισμός) έχουν αυξημένο λίπος και έχει βρεθεί πως η θεραπεία για τον υπογοναδισμό μπορεί να μειώσει το λίπος κατά 6%.
Στις γυναίκες, τα οιστρογόνα μειώνονται ξαφνικά με την εμμηνόπαυση. Η ορμονική θεραπεία έχει δείξει πως έχει μέτρια αποτελέσματα.
Ένας σημαντικός αριθμός ασθενών με παθολογική παχυσαρκία έχουν ανεβασμένα τα επίπεδα της ορμόνης TSH του θυρεοειδούς. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να υπάρχει κάποια δυσλειτουργία στον θυρεοειδή.
Αντίσταση στην ινσουλίνη και στην λεπτίνη
Τα αυξημένα επίπεδα λεπτίνης και ινσουλίνης στους παχύσαρκους ανθρώπους, εκτός από το γεγονός ότι είναι αποτέλεσμα της παχυσαρκίας, συμβάλουν και στη μείωση των δραστηριοτήτων. Όταν αναπτύσσεται αντίσταση στην ινσουλίνη, τα επίπεδα γλυκόζης δεν ελέγχονται επαρκώς από την ινσουλίνη και έτσι η γλυκόζη στο αίμα αυξάνεται. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα πολλές χρόνιες παθήσεις. Ενώ τα αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης και λεπτίνης κανονικά μειώνουν την επιθυμία για φαγητό και ενισχύουν τις καύσεις, δεν μπορούν να επιτελέσουν αυτή τη λειτουργία σε όσους εμφανίζουν αντίσταση.
Αλλαγές στη σεροτονίνη, χρόνιο στρες και όρεξη
Με την αύξηση του βάρους και τη δυσκολία απώλειάς του, σχετίζονται και ορμόνες που έχουν να κάνουν με τη διάθεση. Τα χαμηλά επίπεδα του νευροδιαβιβαστή σεροτονίνη σχετίζονται τυπικά με την κατάθλιψη. Ωστόσο, η σεροτονίνη αλληλεπιδρά με υποδοχείς του εγκεφάλου που ελέγχουν τη συμπεριφορά της κατανάλωσης τροφής. Όταν αυξάνονται τα επίπεδα στον εγκέφαλο, η επιθυμία για φαγητό μειώνεται. Όταν τα επίπεδα πέφτουν, η όρεξη αυξάνεται. Αυτό σημαίνει πως η αποκατάσταση των επιπέδων της σεροτονίνης μπορεί να είναι ένας τρόπος να ελεγχθεί η όρεξη και η αίσθηση της πείνας και έτσι τελικά να επιτευχθεί απώλεια βάρους.
Αν έχετε, λοιπόν, κάνει γνήσιες προσπάθειες να χάσετε βάρος με τον έλεγχο της διατροφής σας και αυτές αποτυγχάνουν, ίσως πρέπει να ελέγξετε αν υπάρχει κάποια βιολογική δυσκολία που σας εμποδίζει να πετύχετε ένα υγιές σωματικό βάρος που θα προστατεύσει την υγεία σας.
GlykouliGr
