Είναι γνωστό πλέον σε όλους μας πως το πρόχειρο φαγητό παχαίνει και ανεβάζει την χοληστερίνη. Τι γίνεται όμως με την ψυχολογία μας?
Όταν γυρνάμε κουρασμένοι από την δουλειά, κάνουμε βόλτα στα μαγαζιά ή απλώς βαριόμαστε να μαγειρέψουμε η πιο εύκολη λύση που έχουμε είναι να φάμε κάτι γρήγορο, που δεν θα κοπιάσουμε να το ετοιμάσουμε ούτε θα ξεβολευτούμε από τον καναπέ μας. Έχουμε άπειρες επιλογές, πίτσα, πίτες, σουβλάκια, burger, σαλάτες ακόμη και ‘’μαγειρευτό’’. Με ένα τηλεφώνημα φτάνουν στην πόρτα μας!
Τι γίνεται όμως όταν δεν περιορίζουμε αυτές τις επιλογές σε 2 με 3 φορές τον μήνα αλλά συχνά μέσα στην εβδομάδα? Μπορεί να έχετε παρατηρήσει τις αλλαγές διάθεσης ή να τις έχετε συνηθίσει τόσο που δεν σας κάνει εντύπωση!
Το junk food αποτελείται από πληθώρα κορεσμένων λιπαρών οξέων, μεγάλη ποσότητα αλατιού, λίπος, υδατάνθρακες, θερμίδες, ζάχαρη και απολύτως καμία θρεπτική αξία! Γιατί το καταναλώνουμε? Μα φυσικά γιατί είναι νόστιμο! Η ζάχαρη και το αλάτι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην γεύση του φαγητού μας. Για παράδειγμα έχετε παρατηρήσει ότι οι σαλάτες είναι πιο νόστιμες όταν τις αγοράζουμε από έξω? Αυτό συμβαίνει λόγω της ζάχαρης που υπάρχει στην sauce.
Τελευταία έχουν γίνει πολλές έρευνες σχετικά με την κατάθλιψη και την ποιότητα της τροφής που καταναλώνουμε. Ο διαβήτης είναι από μόνος του δύσκολος στη διαχείριση και το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θέλουμε να περιπλέξουμε και το αίσθημα της θλίψης.
Κάποιες από τις έρευνες είναι:
- JAMA Pediatrics journal : Έδειξε ότι παιδιά και έφηβοι που έτρωγαν σε ταχυφαγεία έπαιρναν από 160 έως 310 επιπλέον θερμίδες την ημέρα.
- Essex University: Συμμετείχαν 5000 παιδιά ηλικίας 10 – 15 ετών και σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 85% είπαν ότι δεν έτρωγαν αρκετά λαχανικά και φρούτα μέσα στην εβδομάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι όποιος καταναλώνει 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίων και αθλείται έχει διπλάσιες πιθανότητες να είναι ψυχολογικά χαρούμενος και φυσικά σωματικά υγιείς. Οι έφηβοι που έτρωγαν περισσότερες λιπαρές τροφές και junk food ήταν λιγότερο χαρούμενοι, συγκριτικά με όσους τρέφονταν με υγιεινές τροφές. Μάλιστα τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας είχαν κακή συμμόρφωση
διότι είχαν την δυνατότητα να κάνουν τις δικές του επιλογές στο φαγητό. - Las Palmas University on journal of public health and nutrition: Συμμετείχαν 9000 εθελοντές για έξι μήνες όπου και διαπιστώθηκε ότι
τα άτομα που επέλεγαν συχνά fast food όπως π.χ. burger, πίτσες και hot dog, είχαν 51% μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν κατάθλιψη. Μάλιστα, παρατήρησαν ότι στο τέλος του πειράματος 493 άτομα, τα οποία επέλεγαν συστηματικά πρόχειρο φαγητό, διεγνώσθη ότι πάσχουν από κατάθλιψη και τους χορηγήθηκαν αντικαταθλιπτικά χάπια. Επίσης παρατήρησαν ότι και τα συσκευασμένα αρτοπαρασκευάσματα (μπισκότα, κράκερς κ.λπ.)είχαν παρόμοια επίδραση στην ψυχική υγεία με το έτοιμο φαγητό.
Ποιες είναι όμως οι συνέπειες του fast food εκτός από την κατάθλιψη?
- Στο πεπτικό σύστημα: Το πρόχειρο φαγητό περιέχει πολλούς υδατάνθρακες και κατ’ επέκταση πολλές θερμίδες. Όταν κάποιος προσλαμβάνει μεγάλη ποσότητα υδατανθράκων, προκαλείται απότομη αύξηση στις τιμές της γλυκόζης του. Είναι δύσκολο να ρυθμιστεί καθώς ποτέ δεν είμαστε σίγουροι τι ακριβώς περιέχει το γεύμα μας για να υπολογίσουμε την δόση της ινσουλίνης.
- Στην καρδιά: Τα λιπαρά αυξάνουν τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης και μειώνουν την καλής χοληστερόλη. Επίσης αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Το αλάτι δημιουργεί κατακράτηση υγρών που μπορεί να συμβάλει σε αρτηριακή υπέρταση. H υψηλή χοληστερόλη και η υπέρταση είναι ανάμεσα στους κύριους παράγοντες κινδύνου για καρδιοπάθεια και εγκεφαλικό επεισόδιο.
- Στο αναπνευστικό: Τα παιδιά που τρώνε πρόχειρο φαγητό τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα έχουν αυξημένο κίνδυνο άσθματος και ρινίτιδας.
- Δέρμα: Τροφές αυξημένες σε υδατάνθρακες αυξάνουν τα επίπεδα σακχάρου τα οποία με τη σειρά τους προκαλούν ακμή στο δέρμα.
- Οστά: Η μεγάλη κατανάλωση αλατιού αυξάνει τις πιθανότητες οστεοπόρωσης.
Καλό είναι να περιορίσουμε την κατανάλωση πρόχειρου φαγητού. Το ιδανικό θα ήταν να μην τρώμε καθόλου! Αν πάλι δεν γίνεται λόγω χρόνου ή επιλογή, μπορούμε να κάνουμε πιο υγιεινές επιλογές όπως ψητό κοτόπουλο, καθαρούς υδατάνθρακες που μπορούμε με ευκολία να υπολογίσουμε, σαλάτες χωρίς dressing και ίσως κάποιο σάντουιτς με μαύρο ψωμί.
Το σουβλάκι ως εθνικό μας junk food θεωρείται από τις πιο υγιεινές και πλήρης διατροφικά επιλογές παγκοσμίως. Αυτό γίνεται γιατί η πίτα και οι πατάτες μετρούν ως υδατάνθρακες, το τζατζίκι που περιέχει γιαούρτι είναι το ασβέστιο, το κρέας είναι η πρωτεΐνη και το μαρούλι μαζί με την ντομάτα είναι οι φυτικές ίνες. Προσοχή όμως!!! Ο κλασσικός συνδυασμός είναι πολύ βαρύς και λιπαρός και πιάνεται ως πρόχειρο. Εάν όμως το συνδυάσουμε σωστά το μετατρέπουμε σε καλή επιλογή. Για παράδειγμα εάν επιλέξουμε καλαμάκι κοτόπουλο και πίτα ολικής άλεσης αμέσως έχουμε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και φυτικές ίνες. Μπορούμε να βάλουμε αρκετή σαλάτα μέσα και λίγο τζατζίκι για να συμπληρώσουμε ασβέστιο και λίγες φυτικές ίνες παραπάνω. Φυσικά δεν θα βάλουμε πατάτες μέσα γιατί γλιτώνουμε τα τρανς λιπαρά, το αλάτι και το λάδι. Με αυτό τον τρόπο έχουμε μια υγιεινή έκδοση της αγαπημένης μας λιχουδιάς!
Θυμηθείτε, να τρώτε φρούτα και λαχανικά, να πίνετε πολύ νερό και να γυμνάζεστε. Προσπαθήστε να περιορίσετε το φαγητό από έξω ή έστω να κάνετε υγιεινότερες επιλογές. Εάν νιώθετε ανεξήγητη θλίψη καλό είναι να αλλάξετε αρχικά διατροφικές συνήθειες και έπειτα να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό.
