Της Μαρίας Καλυβιώτου
Σημαντική πτώση στις πωλήσεις επεξεργασμένου κρέατος αποτυπώνεται στην πρώτη έρευνα που ακολούθησε τη δημοσίευση της πολύκροτης έκθεσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), που το κατέταξε στην ίδια κατηγορία με ουσίες όπως το πλουτώνιο, ο αμίαντος και το αλκοόλ, ως καρκινογόνο, προκαλώντας την μήνιν της βιομηχανίας.
Το κίνημα των υπερμάχων της υγιεινής διατροφής, που έκανε την εμφάνισή του στα μέσα της δεκαετίας του 1980, πασχίζει ακόμη να ευαισθητοποιήσει τους καταναλωτές, ωστόσο, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, η απήχηση μη συμβατικών προϊόντων καθίσταται ολοένα και δυσκολότερη. Γιατί τα υγιεινά προϊόντα είναι πιο ακριβά και υπάρχουν τρόποι να μειωθεί το κόστος τους; Ποιες εναλλακτικές μπορούν να υιοθετηθούν από όσους δοκιμάζονται από την κρίση;
Ο πόλεμος του κρέατος στα ράφια των σούπερ μάρκετ
Κοινή διαπίστωση των φορέων καταναλωτών και των διατροφολόγων είναι ότι ακόμη και σε συνθήκες οικονομικής κρίσης το δόγμα ΤΙΝΑ (There Is No Alternative) δεν ισχύει. Το πρόσφατο παράδειγμα της Βρετανίας φανερώνει ότι η καταναλωτική συνείδηση μπορεί να αναπτυχθεί. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η ερευνητική εταιρεία IRI, η μείωση της αξίας των πωλήσεων επεξεργασμένου κρέατος στα ράφια των σούπερ μάρκετ έφθασε περίπου τα 4,5 εκατ. δολάρια.
Αναλυτικά, η αξία των πωλήσεων των προμαγειρεμένων λουκάνικων μειώθηκε κατά 15,7% την εβδομάδα έως τις 31 Οκτωβρίου συγκριτικά με την αντίστοιχη εβδομάδα ένα χρόνο νωρίτερα, με τις πωλήσεις προμαγειρεμένου μπέικον να υποχωρούν κατά 17%. Για την εβδομάδα έως τις 7 Νοεμβρίου οι πωλήσεις λουκάνικων και μπέικον μειώθηκαν κατά 13,9% και 16,5% αντίστοιχα. Η συνολική δαπάνη για το κρέας παρέμεινε σταθερή, κάτι που υποδηλώνει ότι οι καταναλωτές στράφηκαν σε άλλα προϊόντα κρέατος.
Από τη στιγμή που δημοσιεύθηκε η έκθεση του ΠΟΥ, τα προαναφερθέντα καταναλωτικά ανακλαστικά ήταν αναμενόμενα για τη βιομηχανία, γι’ αυτό και οι πρώτες αντιδράσεις προοιωνίζονταν έναν «παγκόσμιο πόλεμο του κρέατος». Η αρχή έγινε από το Βορειοαμερικανικό Ινστιτούτο Κρέατος, που δήλωσε ότι η έκθεση «αψηφά την κοινή λογική», ενώ τη σκυτάλη πήραν η Εθνική Ένωση Μοσχαρίσιου Κρέατος και η Hormel, μια από τις μεγαλύτερες του χώρου στις ΗΠΑ. Στον χορό των αντιδράσεων έχουν μπει και οι ιταλικές εταιρείες τροφίμων και αγροτικών προϊόντων: “Όχι στην τρομοκρατία του κρέατος, τα ιταλικά προϊόντα είναι τα υγιεινότερα” διατείνεται σε ανακοίνωσή της η αγροτική ένωση Coldiretti.
Τα συμβατικά προϊόντα κοστίζουν περισσότερο
Στην ελληνική γη υπάρχει σωρεία προϊόντων, ειδικά οσπρίων και οπωροκηπευτικών εποχής που παράγονται από καλλιεργητές και αποτελούν τη βάση μιας ισορροπημένης διατροφής, της ντόπιας παραδοσιακής μεσογειακής. Ωστόσο η πρόσβαση σε οτιδήποτε βιολογικό φαντάζει πολυτέλεια, δεδομένης της οικονομικής συγκυρίας.
«Τα βιολογικά οπωροκηπευτικά είναι πιο ακριβά επειδή αποφεύγεται η χρήση χημικών ουσιών που εφαρμόζονται στα φυτά ώστε να αντιμετωπίζονται οι εχθροί και να επιτυγχάνεται αυξημένη παραγωγή» εξηγεί μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής η πρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ Ελένη Αλευρίτου.
Επίσης «υπάρχει μικρή παραγωγή και κυρίως δεν υπάρχει ένα συστηματικά αναπτυσσόμενο δίκτυο διανομής. Τα βιολογικά προϊόντα δεν προκαλούν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και ως εκ τούτου έχουν ενσωματωμένη πολλή ανθρώπινη εργασία, πράγμα που δεν συμβαίνει με τα συμβατικά προϊόντα» λέει και εξηγεί ότι «αν κανείς συνυπολογίσει στο κόστος παραγωγής το περιβαλλοντικό και το κοινωνικό κόστος της εντατικής καλλιέργειας, καταλαβαίνει ότι κανονικά τα συμβατικά προϊόντα θα έπρεπε να κοστίζουν περισσότερο από τα βιολογικά».
Στην κτηνοτροφία ισχύει το ίδιο, αφού «τα ζώα μεγαλώνουν ελεύθερα, τρέφονται με φυσικές τροφές, χωρίς αντιβιοτικά, παρά μόνο για θεραπεία και όχι για λόγους επιτάχυνσης της ανάπτυξης». Ιδιαίτερη μνεία κάνει η κ. Αλευρίτου και στη σημασία της ευζωίας τους, καθώς ο εγκλεισμός των ζώων τους προκαλεί στρες, με αποτέλεσμα να συσσωρεύουν τοξίνες. «Φανταστείτε», μας λέει, «ότι οι Εβραίοι παλιά, όταν ψάρευαν, για να μην σπαρταρήσει το ψάρι και δημιουργηθούν τοξίνες, μόλις το έβγαζαν, το θανάτωναν με μια βελόνα στην παρεγκεφαλίδα του».
Ελληνική παραδοσιακή διατροφή: Λύση για την υγεία και την τσέπη
Ερωτηθείς για το αν υπάρχει η δυνατότητα μαζικής κατανάλωσης βιολογικών προϊόντων σε συνθήκες ανέχειας, η απάντησή της είναι πως «όχι», ωστόσο «υπάρχουν εναλλακτικές: Αν ο κόσμος στραφεί στην παραδοσιακή μας διατροφή, η οποία έχει ως βάση όσπρια και λαχανικά, αν περιορίσει την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, οπωροκηπευτικών εκτός εποχής και κρέατος, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να έχει μια υγιεινή διατροφή». Άλλωστε η ελληνική «έχει ανακηρυχθεί ως η καλύτερη προληπτική διατροφή για τις γενικές ασθένειες του δυτικού πολιτισμού, όπως καρδιοπάθειες, καρκίνοι κ.λπ.».
Εξηγεί δε πως «είναι σκόπιμο να περιορίσει κανείς την κατανάλωση σνακς, όπως πατατάκια, τσουρέκια, μπισκότα και προμαγειρεμένα τρόφιμα, καθώς έτσι θα εξοικονομήσει χρήματα για την αγορά ποιοτικών τροφίμων σε πιο συχνή βάση. Η ελληνική διατροφή δεν είναι ακριβή» τονίζει και συμπληρώνει ότι «θα έπρεπε να υπάρξει μέριμνα από πλευράς αρχών, ώστε να γίνει στροφή σε αυτήν τη διατροφή. Δεν πρέπει να αισθανόμαστε φτωχοί ή μίζεροι αν δεν τρώμε κρέας 5 φορές την εβδομάδα, καθώς είναι κακό για την υγεία μας».
Τέλος, αναφερόμενη στις πιθανές λύσεις που θα μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά τις τιμές των βιολογικών προϊόντων, η κ. Αλευρίτου στάθηκε ιδιαίτερα στο να δοθούν κίνητρα και για την επέκταση αυτών των καλλιεργειών και στη δημιουργία ενός καλά οργανωμένου δικτύου διανομής.
Πηγή: http://www.avgi.gr/
