“Τα οριζόντια μέτρα για την περιστολή της δαπάνης, την οποία καταβάλλει ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) σε σχέση τα νέα τεχνολογικά προϊόντα του διαβήτη, δεν θα πλήξουν παρά μόνον τους ιδίους τους ασθενείς, όσο και αν οι ενδιαφερόμενες εταιρείες κάνουν το παν για να τιμήσουν την κοινωνική ευθύνη τους και την συμμετοχή τους στις αξίες της κοινωνικής συνοχής”.
Αυτό τονίζει μεταξύ άλλων σήμερα στο glykouli.gr ο διευθυντής του Τμήματος Διαβήτη της εταιρείας MEDTRONIC Γιάννης Γαβριατόπουλος, ο οποίος εξηγεί επίσης ότι η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ καταβάλλει τώρα προσπάθειες προκειμένου να αρθούν πλείστοι όσοι ανορθολογισμοί στον σύστημα της αποζημίωσης των νέων τεχνολογικών προϊόντων, η νομοθετική διευθέτηση της οποίας συγκρίνει την Ελλάδα με την… Εσθονία!
Συνέντευξη Βασίλης Βενιζέλος
Υπάρχει κάποιο νέο σε σχέση με την επικοινωνία σας με τον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ; Φαίνεται ότι αντιμετωπίζεται το πρόβλημα με την περιστολή των τιμών για τα υλικά;
Από την πρώτη στιγμή που προέκυψε το πρόβλημα απευθυνθήκαμε στη Διοίκηση του ΕΟΠΥΥ και ξεκίνησε η επικοινωνία προκειμένου να υπάρξει μια κοινή εκτίμηση των δυσάρεστων συνεπειών για τους ασθενείς του Διαβήτη ώστε να ανευρεθούν λύσεις. Αυτό δε διότι πρώτιστη προτεραιότητα της εταιρείας μας είναι οι ασθενείς. Σε πρόσφατη συνάντηση μας με τον Πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ, θέσαμε το ζήτημα των ρυθμιστικών κενών του νέου Nόμου σε σχέση με τις τιμές των καινοτόμων και εξελιγμένης τεχνολογίας προϊόντων Διαβήτη που όπως αντιλαμβάνεστε αποτελούν προϊόντα υψηλού κόστους λόγω των τεράστιων επενδύσεων που απαιτούνται για την έρευνα και ανάπτυξη (R&D) όλο και σημαντικότερων καινοτόμων θεραπειών.
Θα αποτιμούσα τη συνάντηση αυτή ως ένα ακόμη βήμα προς την ανεύρεση ρεαλιστικών λύσεων από την πλευρά της Διοίκησης προς όφελος των ασθενών του Διαβήτη, πλην όμως, κατά την προσωπική μου εκτίμηση, η καταλληλότερη οδός για την άμεση και ριζική λύση του προβλήματος είναι η νομοθετική.
Εκτός από τη νομοθετική οδό, υπάρχει κάποια πρόταση για να δοθούν ρεαλιστικές λύσεις μέσω της διοικητικής πρακτικής;
Υπάρχουν διάφορες προτάσεις, από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Μία από αυτές είναι η ανάθεση στην νεοσύστατη Ειδική Ομάδα Εργασίας για την Παρακολούθηση και Διαχείριση του Μητρώου Ιατροτεχνολογικού Υλικού (ΑΔΑ: ΩΟΕ2ΟΞ7Μ-ΤΘΟ) της εξέτασης τεκμηριωμένων προτάσεων για τον εξατομικευμένο προσδιορισμό της τιμής καινοτόμων προϊόντων υψηλής τεχνολογίας με συγκεκριμένα κριτήρια, μεταξύ των οποίων αυτού της στάθμισης του κόστους-αποτελεσματικότητας εκάστου προϊόντος. Ειδικά τα προϊόντα Διαβήτη Τύπου 1 θα πρέπει να τύχουν αυτής της ειδικής αντιμετώπισης, γιατί αφορούν μια πολύ ευαίσθητη ομάδα ασφαλισμένων με χρόνιο πρόβλημα, εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό διανύει την πρώτη δεκαετία ζωής, είναι νήπια και μικρά παιδιά… Μια ελαφρώς διαφοροποιημένη πρόταση είναι και η νομοθετική σύσταση νέας Ειδικής Επιτροπής με την παραπάνω αρμοδιότητα.
Αν, ωστόσο, δεν υλοποιηθεί καμία από τις παραπάνω προτάσεις και εν γένει μείνουν τα πράγματα ως έχουν, να αναμένουμε σοβαρά προβλήματα στην πρόσβαση των ασθενών της χώρας μας στη νέα τεχνολογία;
H νέα νομοθεσία προβλέπει οτι η τιμή των προϊόντων Διαβήτη καθορίζεται βάσει του Μέσου Όρου των τριών χαμηλότερων τιμών πώλησης ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι άμεσες συνέπειες είναι ήδη εμφανείς και έχουν αναδείξει το ανορθολογικό της νομοθετικής πρόβλεψης. Νομίζω ότι δεν συνάδει με τους κανόνες της κοινής λογικής ο καθορισμός της τιμής αποζημίωσης στα αναλώσιμα της αντλίας του Διαβήτη με βάση την τιμή της Εσθονίας, μίας χώρας που προφανώς έχει διαφορετικά επιδημιολογικά στοιχεία-άρα και διαφορετικές θεραπευτικές ανάγκες- από την μεσογειακή δική μας! Εξάλλου, σε αρκετές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, εξαιτίας της χαμηλής τιμής αποζημίωσης στα προϊόντα Διαβήτη δεν διατίθενται στην αγορά προϊόντα εξελιγμένης τεχνολογίας, τα οποία έχουν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα από την πρώτη στιγμή που τέθηκαν σε κυκλοφορία στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Όπως αντιλαμβάνεστε οι χώρες της Ένωσης διακρίνονται σε εκείνες, όπου κυκλοφορούν αδιακρίτως όλα τα προϊόντα του Διαβήτη και σε εκείνες, οι οποίες στερούνται τα προϊόντα νέας τεχνολογίας.
Βρισκόμαστε ενώπιον ορατού και άμεσου κινδύνου υποβάθμισης της Ελλάδας σε χώρα δεύτερης κατηγορίας ως προς την πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες. Κανείς δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι μια τέτοια υποβάθμιση του δημόσιου αγαθού της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Το αντίθετο μάλιστα.
Ωστόσο, μήπως πλέον δεν είναι εφικτή για την Ελλάδα της οικονομικής κρίσης η διατήρηση για τους ασφαλισμένους του προνομίου της πρόσβασης στις νέες τεχνολογίες;
Κάθε άλλο. Μετά τη Σουηδία, η Ελλάδα κατατάσσεται στη δεύτερη πιο φθηνή χώρα ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης που διαθέτουν προϊόντα νέας τεχνολογίας. Τούτο σημαίνει ότι έχει βρεθεί η χρυσή τομή, και είναι κρίμα που ο νέος νόμος διαταράσσει την κεκτημένη ισορροπία μεταξύ κόστους και ποιότητας στη διαβητική φροντίδα. Υπάρχουν δοκιμασμένοι ελεγκτικοί μηχανισμοί για τη διατήρηση αυτής της ισορροπίας. Π.χ. για την αποζημίωση της θεραπείας της αντλίας του Διαβήτη, θα πρέπει το νέο περιστατικό να λάβει έγκριση από το Ανώτατο Υγιειονομικό Συμβούλιο..
Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο παράδειγμα ανάσχεσης της εισαγωγής προϊόντος νέας τεχνολογίας που δεν έχει κυκλοφορήσει στην ελληνική αγορά, εξαιτίας της περιστολής στις τιμές αποζημίωσης;
Στόχος της Medtronic είναι να να τεθεί σύντομα το Τεχνητό Πάγκρεας στη διάθεση των ασθενών που πάσχουν από Διαβήτη. Επί σειρά ετών, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρώπης που απολαμβάνουν το πρώτο κύμα των προϊόντων νέας τεχνολογίας. Αυτό το δικαίωμα οι ασθενείς με Διαβήτη Τύπου 1 το «γεύθηκαν» όταν διατέθηκε στην αγορά η Αντλία Veo, και αργότερα η 640G, ο εξελιγμένος αισθητήρας Enlite και ο καθετήρας Mio με το υποαλλεργικό αυτοκόλλητο. Θα ήθελα να μπορούσα να διαβεβαιώσω τους ασθενείς μας ότι το ίδιο θα συμβεί και με την 670G (το πρώτο υβριδικό Τεχνητό Πάγκρεας), με τους νέους εξελιγμένους αισθητήρες, καθώς και με τους καινούργιους καθετήρες που θα έχουν εναλλακτική οδό χορήγησης της ινσουλίνης, ώστε να μην φράζουν.
Είναι λυπηρό κάτι το αυτονόητο, όπως η πρόσβαση των χρονίως πασχόντων στις ιατροτεχνολογικές καινοτομίες, να εκλαμβάνεται ως προνόμιο.
Γνώμη σας είναι ότι ο ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να αποζημιώνει τα υλικά στις τιμές τις οποίες επιθυμούν οι εταιρείες;
Είναι άδικο για τις εταιρείες ιατροτεχνολογικών προϊόντων με πολυετή παρουσία στην ελληνική αγορά να λέγεται ότι αυτές δεν μετέχουν των αξιών της κοινωνικής ευθύνης και επιθυμούν μόνον το κέρδος. Πρώτιστα, σεβόμαστε απολύτως κάθε προσπάθεια εξορθολογισμού των δαπανών του ΕΟΠΥΥ. Εντούτοις θεωρούμε ότι η αστάθμιτη εξίσωση όλων των θεραπευτικών μέσων με τη λήψη οριζόντιων μέτρων θα αποβεί αλυσιτελής και ματαία, ειδικά για τις ευπαθέστερες ομάδες των χρονίως πασχόντων και δη των πασχόντων από παιδικό Διαβήτη.
Το βαρύνον κριτήριο επιλογής της θεραπευτικής μεθόδου για τους γονείς των παιδιών που πάσχουν από Διαβήτη είναι η διασφάλιση της μέγιστης σε ακρίβεια και σταθερότητα ρύθμισης, καθώς και το εύρος, η συνέπεια και η ποιότητα της διαρκούς υποστήριξης που πρέπει να συνοδεύει την απόκτηση ενός ιατροτεχνολογικού προϊόντος διαβητικής φροντίδας.
Πιστεύετε ότι το κριτήριο της ποιότητας υποβαθμίζεται με τον νέο Νόμο;
Το κριτήριο αυτό κυριολεκτικά αφανίζεται με τη νομοθετική κατασκευή της διαμόρφωσης του μητρώου βάσει του Μέσου Όρου των τριών χαμηλότερων τιμών στην Ευρώπη, όταν μάλιστα ο φετινός προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για την αποζημίωση προϊόντων Διαβήτη έχει μειωθεί κατά 40% σε σχέση με πέρισυ. Έχω την πεποίθηση ότι αν δεν ληφθούν μέτρα από τη Διοίκηση του ΕΟΠΥΥ, μέχρι τουλάχιστον την νομοθετική αναθεώρηση αυτής της άδικης για τους ασθενείς του Διαβήτη πρόβλεψη του νέου Νόμου, θα στερηθούν οι ασφαλισμένοι τη δυνατότητα απόκτησης προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Η πρότασή μας δεν είναι μόνον ορθολογική, αλλά δίκαιη και εύλογη. Το κόστος αποζημίωσης του ΕΟΠΥΥ πρέπει να διαμορφώνεται με κύριο κριτήριο την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Μέχρι πρότινος, παρά τις δυσκολίες που ποτέ δεν έλειψαν από την Ελλάδα, η αποτελεσματικότητα της θεραπείας αποτελούσε στοιχείο της στάθμισης κόστους – οφέλους. Δεν αναφέρομαι μόνον στο όφελος των ασθενών από τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, το οποίο είναι ανεκτίμητο.
Η ποιότητα του εξελιγμένου προϊόντος μειώνει τις πιθανότητες επιπλοκών και αστοχιών υλικού, την πολύπλευρη ταλαιπωρία των ασφαλισμένων και των οικείων τους, την επισκεψιμότητα στις μονάδες παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας και το νοσηλευτικό κόστος. Η προηγμένη τεχνολογία μειώνει το ύψος της συνολικής ασφαλιστικής δαπάνης για τη διαβητική φροντίδα.
