Σακχαρώδης διαβήτης & αλκοόλ – Συνδυάζονται

Written by Κωνσταντίνα Μπακλώρη Kλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος ΜSc, RD
Η διάγνωση του διαβήτη αρκετές φορές αποτελεί πηγή προβληματισμού και σκέψης όσον αφορά τη σύγκριση μεταξύ των διατροφικών μας προτιμήσεων και των τελικών επιλογών που θα πρέπει να κάνουμε για να διατηρήσουμε στα σωστά επίπεδα τη γλυκόζη στο αίμα μας. Και ενώ οι περισσότεροι διαβητικοί γνωρίζουν σε γενικές γραμμές ποιές τροφές να καταναλώνουν συχνότερα και ποιές να αποφεύγουν, δεν είναι απόλυτα σίγουροι για το τι ισχύει γύρω απο την κατανάλωση των αλκοολούχων ποτών και πώς αυτά μπορούν να επηρεάσουν την κατάστασή τους.
Από έρευνες σε διαβητικούς έχει φανεί ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ – της τάξεως της 1 μονάδας αλκοόλ την ημέρα – μπορεί να προστατέψει απο τον κίνδυνο καρδιοπαθειών. Η μεγάλη κατανάλωση όμως πιθανότατα να έχει καταστροφικά αποτελέσματα και μακροπρόθεσμα π χ καταστρέφοντας σε μεγαλύτερο βαθμό το πάνγκρεας αλλά και βραχυπρόσθεσμα.
Το γεγονός ότι κάποιος είναι διαβητικός δεν σημαίνει κατ’ανάγκη ότι πρέπει να στερηθεί εξ ολοκλήρου το αλκοόλ. Όταν υπάρχει μέτρο, όπως προαναφέραμε, αλκοόλ και διαβήτης συνδιάζονται αρμονικά.
Αλλά ποιά είναι η προτεινόμενη κατανάλωση αλκοόλ και τι μπορεί να συμβεί αν την υπερβούμε;
Μία με δύο αλκοολικές μονάδες τη φορά με γεμάτο στομάχι δεν αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά το διαβητικό προφίλ. Τα πάντα βέβαια εξαρτώνται απο τη γενικότερη κατάσταση της υγείας μας, τι ποτό επιλέγουμε και τι το συνοδεύει.
Ως γενικός κανόνας, μια μονάδα αλκοόλ περιέχεται σε :
• 1 μικρό ποτήρι κρασί (100 ml)
• 1 ποτήρι μπύρα (250 ml)
• 1 ποτηράκι λικέρ (50 ml)
• 1 μεζούρα «σκληρού αλκοόλ» (25 ml) π χ ούζο, τσίπουρο, ρακί, βότκα, ουίσκι
Βέβαια όλα τα ποτά, ακόμη και του ίδιου είδους, δεν είναι ίδια και οι αλκοολικές μονάδες για την ίδια ποσότητα είναι τελείως διαφορετικές.
Για να μετρήσει κανείς ακριβώς τις αλκοολικές μονάδες του αγαπημένου του ποτού μπορεί να εφαρμόσει τον παρακάτω τύπο :
μονάδες αλκοόλ = (αλκοολικός βαθμός ποτού Χ όγκος ποτού) /1000
Π.χ. 1 γεμάτο κολονάτο ποτήρι κρασί (200 ml) με 12% αλκοόλ θα μας δώσει σχεδόν 2.5 μονάδες αλκοόλ (200 Χ12)/1000, 1 μεζούρα ούζο (25 ml) με 48% αλκοόλ 1.2 μονάδες, 1 κουτάκι μπύρα (330 ml) με 5% αλκοόλ θα δώσει 1.6 κ.τ.λ.
Πως επηρεάζουν οι μονάδες αλκοόλ το σάκχαρο αίματος

“Και τι θα γίνει αν πιώ λίγο παραπάνω;” μπορεί να αναλογιστεί κάποιος. Η απάντηση εξαρτάται απο το εάν ο διαβητικός λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή.
Ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας είναι δυνατός και για τις 2 κατηγορίες διαβητικών (τύπου Ι & ΙΙ) αλλά τα άτομα που λαμβάνουν ινσουλίνη ή φαρμακευτική αγωγή που αυξάνει τη δράση της ινσουλίνης μπορεί να κινδυνέψουν απο υπογλυκαιμικό σοκ ακόμη και κατα τη διάρκεια του ύπνου μετά την επιστροφή στο σπίτι, αφού το αλκοόλ, μέχρι και 12 ώρες μετά την κατανάλωσή του, μπορεί σταδιακά να κατεβάσει το σάκχαρο του αίματος.
Τα διαφορετικά ποτά (ακόμη και απο το ίδιο είδος π χ κρασί) προκαλούν διαφορετική άμεση αντίδραση στη γλυκόζη του αίματος. Συνήθως σε ποσότητες πάνω απο 2 αλκοολικές μοναδες αρχικά η γλυκόζη στο αίμα αυξάνεται και κυρίως αν καταναλωθούν ποτά όπως πολύ γλυκό κρασί (~20 γρ υδατανθράκων / μονάδα) ή λικέρ (~15 γρ υδατανθράκων / μονάδα), σε αντίθεση με ξηρά κρασιά που περιέχουν 1-2 γρ υδατανθράκων ανα ποτήρι. Βέβαια η γλυκόζη ανεβαίνει ακόμη πιο απότομα αν καταναλωθούν κοκτέιλ με συνδιασμό λικέρ, χυμών, σιροπιών, αναψυκτικών με ζάχαρη κλπ. Μετά βέβαια η απότομη κάθοδος είναι αναπόφευκτη και αν όχι βραχυπρόθεσμα επικίνδυνη, είναι σίγουρα ζημιογόνα για την υγεία του διαβητικού.
Μακροπρόθεσμα αποτελέσματα μεγάλης κατανάλωσης αλκοόλ απο διαβητικούς

Όταν υπάρχει περιφερική νευροπάθεια ως αποτέλεσμα ανεξέλεκτου διαβήτη, η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να χειροτερέψει την κατάσταση αυξάνοντας το μούδιασμα. Επίσης η συχνή κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ (3 + μονάδες ανα φορά) έχει συσχετιστεί με την ανάπτυξη υπέρτασης στους διαβητικούς.
Μια πολύ σημαντική παράμετρος είναι και ότι η συχνή κατανάλωση αλκοόλ, εκτός των παραπάνω, προσφέρει και πολλές θερμίδες οδηγώντας πιθανότατα στην παχυσαρκία που απο μόνη της αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά επεισόδια. Όπως είναι κατανοητό, σε συνδιασμό με τον διαβήτη που είναι επίσης παράγοντας κινδύνου, η κατάσταση μπορεί να επιβαρυνθεί αρκετά.
Πως αναγνωρίζεται η υπογλυκαιμία και τι θα πρέπει να γίνει για να αποφευχθεί το υπογλυκαιμικό σοκ
Κάποια απο τα τυπικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας μοιάζουν με αυτά της μέθης :
• Ζαλάδα
• Διπλή/θολή όραση
• Εκνευρισμός και επιθετική διάθεση
• Ταχυκαρδία
• Πονοκέφαλος
• Πείνα
• Τρέμουλο
• Ιδρώτας
• Μούδιασμα
• Κούραση/Αδυναμία/Χλωμή όψη
Είναι εξαιρετικά σημαντικό όμως για ένα διαβητικό να μην υποτιμήσει τα παραπάνω συμπτώματα και να ενεργήσει άμεσα διότι αν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα φτάσουν σε υπερβολικά χαμηλά επίπεδα τότε μπορεί να υποστεί υπογλυκαιμικό σοκ και να λιποθυμήσει/ να βιώσει επιληπτική κρίση ή ακόμη και να πέσει σε κόμμα.
Στην περίπτωση που νοιώσετε αυτά τα συμπτώματα μετά απο κατανάλωση αλκοόλ, ακόμη και αν έχετε φάει 1-2 ώρες πριν, πρέπει να καταναλώσετε μια ποσότητα απλών υδατανθράκων (ζάχαρης) περίπου 15 γρ. Δηλαδή:
• ½ ποτήρι χυμό ή αναψυκτικό με ζάχαρη
• ή 1 κ σ ζάχαρη σκέτη ή διαλυμένη σε νερό
• ή 1 κ σ μέλι ή σιρόπι
• ή 3 ταμπλέτες γλυκόζης (απο το φαρμακείο)
Περιμένετε 15 λεπτά και αν δεν νοιώσετε καλύτερα επαναλάβετε με άλλα 15 γρ. απλών υδατανθράκων. Όταν αισθανθείτε καλύτερα θα χρειαστεί να φάτε και μια τροφή με σύνθετους υδατάνθρακες όπως 2 κριθαρένια παξιμάδια, 1 φρούτο με τη φλοίδα, λίγα δημητριακά ολικής ή το επόμενο προγραμματισμένο γεύμα σας.
Τέλος, η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη δεν σημαίνει αναγκαστικά και καθολική αποχή απο το αλκοόλ. Μπορείτε ακόμα να απολαύσετε ένα ποτάκι αλλά στην περίπτωση που είστε διαβητικός/ή το «παν μέτρον άριστον» ισχύει διπλά!
Πηγή: http://www.diatrofi.gr