Εδώ και χιλιάδες χρόνια, υπάρχουν αναφορές από επιστήμονες και ιατρούς για τη νόσο που είναι γνωστή ως διαβήτης. Από την συνειδητοποίηση της ύπαρξής του μέχρι τις φοβερές ανακαλύψεις που οδήγησαν στη θεραπεία (ή καλύτερα την διαχείριση), πολλά ήταν τα λαμπρά μυαλά που έπαιξαν ρόλο στην ιστορία και πορεία του διαβήτη.
Η απαρχή
Η πρώτη γνωστή αναφορά στα συμπτώματα του διαβήτη έγινε το 1552 π.Χ. όταν ο Hesy-Ra, ένας Αιγύπτιος ιατρός, αναφέρθηκε στη συχνή ούρηση ως σύμπτωμα μιας μυστηριώδους ασθένειας η οποία προκαλούσε μεταξύ άλλων και κατάπτωση. Εκείνο τον καιρό παρατηρήθηκε επίσης πως τα μυρμήγκια έλκονταν από τα ούρα των ανθρώπων που είχαν τη συγκεκριμένη ασθένεια.
Το 150 μ.Χ. ο Έλληνας ιατρός Αρεταίος περιέγραψε αυτό που σήμερα αποκαλούμε “διαβήτη” ως “το λιώσιμο της σάρκας και των άκρων στα ούρα”, παρατήρηση που ήταν ιδιαίτερα σημαντική για την περαιτέρω κατανόηση της νόσου.
Αιώνες μετά, άνθρωποι που ήταν γνωστοί ως “δοκιμαστές ούρων” έκαναν διάγνωση του διαβήτη δοκιμάζοντας τα ούρα των ασθενών που υποπτεύονταν πως έπασχαν από την εν λόγω ασθένεια – αν τα ούρα είχαν γλυκιά γεύση τότε γινόταν η διάγνωση. Για να προσδώσουν αυτή την ιδιότητα, το 1675 η λέξη “mellitus” (σακχαρώδης) που σημαίνει “μέλι” προστέθηκε στον όρο “διαβήτης” (από το ρήμα “διαβαίνω”) που κατά βάση σημαίνει “σωλήνας” (σιφόνι – σωλήνας που έχει στριφτεί και χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της ροής υγρών). Αυτός ήταν ο τρόπος διάγνωσης της νόσου μέχρι το 1800 που οι επιστήμονες ανέπτυξαν χημικά τεστ για να εντοπίζουν την παρουσία σακχάρου στα ούρα.
Αρχικές Θεραπείες
Όταν οι ιατροί συγκέντρωσαν αρκετές πληροφορίες για τον διαβήτη, άρχισαν να ψάχνουν και να καταλαβαίνουν πως θα μπορούσαν να τον διαχειριστούν. Η πρώτη θεραπεία περιλάμβανε άσκηση, κυρίως ιππασία, η οποία, όπως πίστευαν, ανακούφιζε από την υπερβολική ούρηση.
Μεταξύ 1700 και 1800, οι ιατροί συνειδητοποίησαν πως οι διατροφικές αλλαγές μπορούσαν να βοηθήσουν στη διαχείριση της νόσου, έτσι συμβούλευαν τους ασθενείς να κάνουν διάφορα πράγματα σχετικά με τη διατροφή τους, όπως πχ να τρώνε μόνο το λίπος ή το κρέας των ζώων ή να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.
Κατά τη διάρκεια του Γαλλο-Πρωσικού πολέμου γύρω στα 1870, ο Γάλλος ιατρός Apollinaire Bouchardat παρατήρησε πως τα συμπτώματα των διαβητικών ασθενών του βελτιώνονταν λόγω της περιορισμένης παροχής τροφής που σχετιζόταν με τον πόλεμο και ανέπτυξε ατομικές δίαιτες ως θεραπεία. Αυτό οδήγησε στις φαντασιόπληκτες δίαιτες του 1900 οι οποίες περιλάμβαναν την “θεραπεία βρόμης”, την “θεραπεία πατάτας” και τη “δίαιτα της πείνας”.
Το 1916, ο επιστήμονας Elliott Joslin από τη Βοστόνη καθιερώθηκε ως ένας από τους καλύτερους ειδικούς στον διαβήτη παγκοσμίως και έγραψε το βιβλίο “Η θεραπεία του Σακχαρώδη Διαβήτη” στο οποίο αναφέρει πως μια λιτή διατροφή σε συνδυασμό με συχνή άσκηση μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου στους διαβητικούς ασθενείς. Αυτές οι αρχές χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα από τους ιατρούς παγκοσμίως.
Πώς εμφανίστηκε η ινσουλίνη
Παρ’ όλη την πρόοδο, πριν την ανακάλυψη της ινσουλίνης, ο διαβήτης οδηγούσε αναπόφευκτα σε πρόωρο θάνατο. Η πρώτη μεγάλη ανακάλυψη που τελικά οδήγησε στη χρήση ινσουλίνης ως κύρια θεραπεία στη διαχείριση του διαβήτη, ήταν το 1889 όταν οι Oskar Minkowski και Joseph von Mering, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου στη Γαλλία, απέδειξαν πως η αφαίρεση του παγκρέατος σε ένα σκύλο ήταν αιτία εμφάνισης διαβήτη.
Στις αρχές του 1900, ο Georg Zuelzer, ένας Γερμανός επιστήμονας, ανακάλυψε πως η έγχυση παγκρεατικού εκχυλίσματος σε ασθενείς μπορούσε να βοηθήσει στον έλεγχο του διαβήτη.
Ο Frederick Banting, ιατρός στο Οντάριο του Καναδά, ήταν ο πρώτος που είχε την ιδέα να χρησιμοποιηθεί η ινσουλίνη για τη θεραπεία του διαβήτη το 1920 και άρχισε να κάνει πειράματα σε ζώα με τους συνεργάτες του για να επιβεβαιώσει τη θεωρία του. Τελικά κατάφεραν να θεραπεύσουν έναν διαβητικό ασθενή το 1922, πράγμα που οδήγησε στην απονομή του βραβείου Νόμπελ Ιατρικής την επόμενη χρονιά.
Πού βρισκόμαστε σήμερα
Σήμερα, η ινσουλίνη είναι ακόμα ο βασικός τρόπος θεραπείας του Διαβήτη τύπου 1. Έκτοτε, έχουν αναπτυχθεί και άλλα φάρμακα που βοηθούν στον έλεγχο του σακχάρου. Πλέον οι διαβητικοί ασθενείς μπορούν να ελέγχουν μόνοι τους τα επίπεδα σακχάρου στο σπίτι και να χρησιμοποιούν τις διατροφικές αλλαγές, τη συχνή άσκηση, την ινσουλίνη όπως και άλλα φάρμακα για να ελέγχουν με ακρίβεια τη νόσο τους και έτσι να μειώνουν στο ελάχιστο των κίνδυνο επιπλοκών. Η επιστημονική κοινότητα συνεχίζει την προσπάθειά της για την εύρεση της θεραπείας την νόσου του διαβήτη που πλήττει σήμερα εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
GlykouliGr
