Στο φανταστικό σύμπαν του Star Trek, της δημοφιλούς αμερικανικής σειράς της δεκαετίας του ’60, εμφυτεύματα και άλλες μέθοδοι μπορούσαν να θεραπεύουν όλες τις ασθένειες περεμβαίνοντας στο νευρικό σύστημα ενός οργανισμού.
Μισό αιώνα μετά τα πρώτα ταξίδια του Enterprise, που έδιναν μια «μαγική» διάσταση στην ιατρική, δύο γίγαντες στο είδος τους, η Google στον τομέα της τεχνολογίας και η GlaxoSmithKlein σε αυτόν της φαρμακολογίας, ένωσαν τις δυνάμεις τους και μας διαβεβαιώνουν ότι τα θαυματουργά αυτά εμφυτεύματα που βλέπαμε κάποτε στη μικρή οθόνη δεν αποτελούν πλέον σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
Μετά την ανακοίνωση της συνεργασίας των δύο κολοσσών, ο Κρις Φαμ, επικεφαλής έρευνας βιοηλεκτρονικής στην GSK και πρόεδρος της νέας Galvani Bioelectronics, στην οποία επενδύθηκαν 715 εκατ. δολάρια, εξήγησε στο «Εθνος της Κυριακής» πώς μέσα σε μόλις μια δεκαετία ο νέος κλάδος της βιοηλεκτρονικής μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητα εκατοντάδων εκατομμυρίων ασθενών σε όλον τον κόσμο.
Μικροσκοπικά τσιπ, σε μέγεθος… ενός κόκκου ρυζιού, θα εμφυτεύονται στα νεύρα και θα μπορούν να παρεμβαίνουν στα ηλεκτρικά σήματα που αποστέλλονται μέσω του νευρικού δικτύου βοηθώντας στην αντιμετώπιση του διαβήτη, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, του άσθματος, της υπέρτασης και άλλων χρόνιων παθήσεων. Μια μέθοδος η οποία έχει λιγότερες παρενέργειες και μπορεί να απαλλάξει τους ασθενείς από τα χάπια και τις καθημερινές ενέσεις.
Μεγάλη γκάμα ασθενειών
«Η βιοηλεκτρονική έχει ως στόχο την κατασκευή μικρών συσκευών που συνδέονται με νεύρα στον ανθρώπινο οργανισμό και παρεμβαίνουν στα νευρικά σήματα αντιμετωπίζοντας τις ασθένειες», ανέφερε ο Φαμ εξηγώντας ότι ο νέος αυτός κλάδος έχει εφαρμογή «σε μεγάλη γκάμα χρόνιων ασθενειών, από μεταβολικές ασθένειες, όπως ο διαβήτης, μέχρι φλεγμονώδεις ασθένειες, όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα και καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως η υπέρταση.
Ακόμα μία φλεγμονώδης πάθηση που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο είναι το άσθμα, και σε αυτήν την περίπτωση μια βιοηλεκτρονική θεραπεία θα λειτουργούσε ως εξής: ένα τσιπ προσαρτάται σε ένα πνευμονικό νεύρο και μπλοκάρει τα σήματα που προκαλούν τη στένωση των πνευμόνων, στην οποία οφείλονται τα συμπτώματα της ασθένειας.
Μάλιστα οι ρηξικέλευθες αυτές θεραπείες δεν είναι καθόλου μακριά, όπως μας εξήγησε ο πρόεδρος της Galvani Bioelectronics: «Εχουμε ως στόχο να καταθέσουμε το πρώτο μας προϊόν για έγκριση σε επτά χρόνια, έτσι σε οκτώ χρόνια περίπου ελπίζουμε να έχουμε διαθέσιμα τα πρώτα φάρμακα. Σε περίπου 10 με 20 χρόνια εκτιμούμε ότι θα έχουμε πολλά προϊόντα διαθέσιμα για ευρεία χρήση σε πολλές χώρες του κόσμου». Παρόλο που μας ανέφερε ότι είναι νωρίς για να κάνει εκτίμηση για το κόστος των θεραπειών αυτών, στελέχη της εταιρείας έχουν αναφέρει ότι, επειδή η συσκευή θα εμφυτεύεται μία φορά και θα δρα μέσα στον οργανισμό εφ’ όρου ζωής, είναι πιθανό η χρέωση να γίνεται μηνιαίως ή ετησίως στη διάρκεια ζωής του ασθενούς που θα επωφελείται από τη θεραπεία.
Οι βιοηλεκτρονικές θεραπείες έχουν μια σειρά από πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους που χρησιμοποιούνται σήμερα, όπως μας ανέλυσε ο Κρις Φαμ. «Με τις νέες θεραπείες θα προσφέρουμε έναν νέο άξονα ελέγχου, που είναι τελείως διαφορετικός από αυτόν που χρησιμοποιείται παραδοσιακά από τη μοριακή ιατρική. Δίνουμε μια νέα γραμμή επίθεσης για την αντιμετώπιση των ασθενειών που προσφέρει πολύτιμες μεθόδους που είτε αντικαθιστούν είτε συνδυάζονται με τις ήδη υπάρχουσες», ανέφερε ο πρόεδρος της Galvani Bioelectronics.
«Επίσης έχoυν το πλεονέκτημα ότι είναι πιο ακριβείς και πιο προσαρμόσιμες στον κάθε ασθενή. Διεγείρουμε ένα συγκεκριμένο κύκλωμα νευρώνων ενός οργάνου το οποίο επηρεάζει αποκλειστικά ή κυρίως μια συγκεκριμένη λειτουργία και με αυτόν τον τρόπο περιορίζουμε τις παρενέργειες, κάτι που έχει ήδη φανεί από τις πρώτες δοκιμές σε πειραματόζωα».
Περιορισμένοι κίνδυνοι
Από την άλλη πλευρά, το μειονέκτημα σε σύγκριση με τις άλλες μεθόδους είναι ότι οι θεραπείες χρειάζονται εμφύτευση, ωστόσο οι χειρουργικοί κίνδυνοι θα είναι τόσο περιορισμένοι που «θα υπερκαλύπτονται από τα παραπάνω πλεονεκτήματα».
Η ανάπτυξη τέτοιων θεραπευτικών μεθόδων απαιτεί έρευνα και υψηλή τεχνογνωσία σε μια σειρά από κλάδους εμπλέκοντας χημικούς, βιολόγους, γιατρούς και μηχανικούς και η συνεργασία ανάμεσα στα δύο μεγαθήρια, την GSK και την Google (μέσω της θυγατρικής της Verily για τις επιστήμες υγείας), είναι πολλά υποσχόμενη.
«Για να επιταχύνουμε τη δουλειά που ήδη κάνουμε εδώ και μερικά χρόνια στην GSK αποφασίσαμε να ιδρύσουμε μια κοινή εταιρεία όπου ο καθένας φέρνει τη δική του τεχνογνωσία και έτσι μπορούμε όχι μόνο να έχουμε πολύ γρήγορα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών αλλά και να κατασκευάσουμε αυτές τις συσκευές που θα αποτελέσουν ένα νέο κεφάλαιο στην αντιμετώπιση πολλών διαφορετικών ασθενειών». Στην Galvani Bioelectronics, η οποία θα έχει τη βάση της στη Βρετανία, 55% μερίδιο έχει η GSK και 45% η Verily.
Οι προκλήσεις της νέας μεθόδου
Λεξικό… για τη γλώσσα του νευρικού συστήματος αναζητούν οι ερευνητές
«Η μεγαλύτερη πρόκληση από βιολογικής άποψης είναι η πλήρης κατανόηση της ηλεκτρικής γλώσσας που διατρέχει το νευρικό σύστημα, πώς αυτά τα σήματα ελέγχουν τη λειτουργία των οργάνων και τις διαδικασίες στον οργανισμό που προσπαθούν να την αποκαταστήσουν. Για παράδειγμα, πώς ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση ή την παραγωγή ινσουλίνης στο πάγκρεας», ανέφερε ο Φαμ και συνέχισε:
«Η άλλη πρόκληση είναι το πώς θα εμφυτεύσεις αυτές τις συσκευές με τον λιγότερο επεμβατικό τρόπο.
Εστιάζουμε σε χρόνιες ασθένειες που πλήττουν δεκάδες ή εκατοντάδες εκατομμύρια ασθενείς σε όλον τον κόσμο και θέλουμε να αναπτύξουμε θεραπείες που θα έχουν παγκόσμια εμβέλεια. Για να το επιτύχουμε αυτό πρέπει να συρρικνώσουμε αυτές τις συσκευές και να τις συνδυάσουμε με τις επονομαζόμενες χειρουργικές μεθόδους “κλειδαρότρυπας”. Υπάρχει μεγάλη πρόοδος σε αυτόν τον τομέα που θα μας επιτρέψει να το κάνουμε αυτό».
Πιο ακριβείς και μικροσκοπικές
Μάλιστα αναφέρθηκε και στις «μηχανικές» προκλήσεις: στο να γίνουν οι συσκευές όσο το δυνατόν πιο ακριβείς και μικροσκοπικές.
Η μεγαλύτερη τεχνογνωσία σε αυτόν τον τομέα έρχεται από τη Verily. «Οσο χαμηλότερης ισχύος συσκευές και όσο καλύτερη ασύρματιση φόρτιση έχεις, τόσο καλύτερη επικοινωνία υπάρχει ανάμεσα στη συσκευή και στα νεύρα. Η συμβολή της Verily έγκειται και στη δημιουργία όσο το δυνατόν πιο μικροσκοπικών συσκευών και στη σωστή ανάλυση δεδομένων», τόνισε στο «Εθνος» ο υπεύθυνος βιοηλεκτρονικής έρευνας της GSK.
«Πρέπει να πετύχουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, όσο μεγαλύτερη θεραπευτική δράση, χωρίς τις παρενέργειες και πρέπει να το αποδείξουμε πρώτα σε πειράματα σε ζώα και στη συνέχεια σε κλινικές μελέτες. Αν αυτό πάει όπως ελπίζουμε τα επόμενα χρόνια, θα πρέπει να δούμε πώς αυτές οι θεραπείες θα ενσωματωθούν στα εθνικά συστήματα υγείας σε όλον τον κόσμο», κατέληξε ο Φαμ.
ΕΡΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ
eri@pegasus.gr
Πηγή: http://www.ethnos.gr/
