Τα αυτοματοποιημένα συστήματα χορήγησης ινσουλίνης γίνονται όλο και πιο προηγμένα και με την πάροδο του χρόνου υιοθετούνται ευρύτερα στην κοινότητα του διαβήτη. Στα πρόσφατα διεθνή συνέδρια Advanced Technologies & Treatments for Diabetes (A.T.T.D.) και European Association for the Study of Diabetes (E.A.S.D.), οι ειδικοί παρουσίασαν ενημερώσεις σχετικά με αυτήν την ταχέως εξελισσόμενη τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων για το iLet Bionic Pancreas και το MiniMedTM 780G, το οποίο είναι διαθέσιμο και στην χώρα μας. Η Καθηγήτρια Κυρία Ασημίνα Μητράκου-Φαναριώτου μοιράζεται μαζί μας τις νεότερες εξελίξεις
Κυρία Μητράκου τί ακριβώς είναι τα κλειστά συστήματα ή τα υβριδικά κλειστά συστήματα χορήγησης ινσουλίνης;
Ασημίνα Μητράκου-Φαναριώτου
Παθολόγος με εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη- Καθηγήτρια στη Θεραπευτική Κλινική του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Επιστημονική Σύμβουλος της Κλινικής Athens Medical
Ουσιαστικά, πρόκειται για την εξέλιξη της θεραπείας με αντλία ινσουλίνης, υποβοηθούμενης από τον αισθητήρα. Θα το παρομοίαζα σαν ένα αυτοκίνητο με αυτόματο σύστημα πλοήγησης, έναν αυτόματο πιλότο.
Πρακτικά, ένα τέτοιο σύστημα αυτοματοποιεί τη βασική παροχή ινσουλίνης, κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας και χορηγεί τακτικά αυτόματες μικροδιορθώσεις, διευκολύνοντας ουσιαστικά την ρύθμιση και την καθημερινότητα των ατόμων με διαβήτη τύπου 1. Σαφώς χρειάζονται και κάποιες μικρές παρεμβάσεις από τον χρήστη, όπως η εισαγωγή των υδατανθράκων του γεύματος, η αποδοχή των προτεινόμενων δόσεων, κάποιες βαθμονομήσεις ενδεχομένως, αν και τελευταία, υπάρχουν εξελίξεις και σε αυτό το κομμάτι.
Τί παρουσιάστηκε στα μεγάλα αυτά συνέδρια;
Όπως πάντα κορυφαίοι ειδικοί παρουσίασαν δεδομένα από κλινικές μελέτες καθώς και για πρώτη φορά παρουσιάστηκαν και πληροφορίες από την Διεθνή Συναίνεση για τα Συστήματα Αυτοματοποιημένης Χορήγησης Ινσουλίνης.
Τί λέει η Διεθνής συναίνεση για αυτή την νέα τεχνολογία;
Μερικές από τις σημαντικότερες συστάσεις της διεθνούς συναίνεσης για τα Automated Insulin Delivery συστήματα· A.I.D. όπως συνηθίζεται να αποκαλούνται, που συζητήθηκαν από τους Καθηγητές Moshe Phillip, Thomas Danne και Revital Nimri, στην διάρκεια του Διεθνούς Συνεδρίου ATTD, ήταν:
η ανάγκη να διατεθούν τα συστήματα A.I.D. σε όλα τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 – δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα εμπόδια, όπως φυλετικά και κοινωνικοοικονομικά που μπορεί να περιορίσουν την πρόσβαση σε αυτήν την τεχνολογία.
Η συναίνεση ξεκάθαρα ενθαρρύνει τα συστήματα υγείας να αποζημιώσουν το κόστος των συστημάτων AID και της εκπαίδευσης των ατόμων με διαβήτη τύπου 1.
Ιδιαίτερη βαρύτητα επίσης δόθηκε στην ανάγκη για αυστηρή, ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη εκπαίδευση γύρω από τα συστήματα A.I.D. καθώς και
την ανάγκη ύπαρξης οδηγιών σχετικά με τις κλινικές συστάσεις, όπως η διαχείριση της άσκησης, ο χρόνος χορήγησης των γευματικών δόσεων από τον χρήστη, οι ρυθμίσεις του συστήματος (χρόνος ενεργού ινσουλίνης, στόχος γλυκόζης αισθητήρα) και η διαχείριση των ημερών ασθενείας.
Στην χώρα μας κα Μητράκου κυκλοφορεί και αν δεν κάνω λάθος αποζημιώνεται κιόλας, ένα και μοναδικό τέτοιο A.I.D σύστημα, η MiniMedTM 780G της εταιρίας Medtronic. Τί δείχνει η εμπειρία και τα κλινικά δεδομένα;
Πράγματι κυκλοφορεί μόνο ένα τέτοιο σύστημα και σωστά, πρόσφατα και με αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ. Υπάρχει αρκετή εμπειρία στην χώρα μας και είναι ένα πολύ αξιόπιστο σύστημα με πάρα πολύ καλά αποτελέσματα. Η εταιρία Medtronic άλλωστε, έχει υπάρξει πρωτοπόρος τις τελευταίες δεκαετίες, οδηγώντας ουσιαστικά τις εξελίξεις στο συγκεκριμένο κομμάτι.
Τα κλινικά δεδομένα τί δείχνουν;
Τα νεότερα δεδομένα που προκύπτουν από την πραγματική χρήση του συστήματος της Medtronic, από ένα ομολογουμένως πολύ μεγάλο πλήθος ασθενών που χρησιμοποιούν το σύστημα (>40.000), είναι πολύ θετικά και δείχνουν ότι το σύστημα πετυχαίνει τους θεραπευτικούς στόχους της διεθνούς ομοφωνίας, τόσο στα παιδιά, όσο και στους ενήλικες. Πολύ σημαντικό είναι επίσης πως τα δεδομένα, δείχνουν ότι αυτά τα πολύ καλά αποτελέσματα επιτυγχάνονται, σχεδόν για το σύνολο των χρηστών και είναι διαρκή. Ακόμα και μετά από ένα χρόνο χρήσης του συστήματος, βλέπουμε πως αυτή η καλή ρύθμιση διατηρείται.
Συγκεκριμένα τώρα στη χώρα μας, ο μέσος χρόνος εντός στόχου, από τα δεδομένα 335 ασθενών που χρησιμοποιούν το εν λόγω σύστημα και πήραν μέρος στην ανάλυση, είναι 78% με ένα μέσο GMI: 6.7% (Glucose Management Indicator – είναι ένας δείκτης που εκφράζει το μέσο επίπεδο A1c που προκύπτει με βάση τα δεδομένα του αισθητήρα).
Για εμένα είναι εξίσου σημαντικό πως η ικανοποίηση των ασθενών είναι μεγάλη, περίπου 9,5 στους 10 χρήστες αναφέρουν πως είναι ικανοποιημένοι από τη νέα θεραπεία τους και εκφράζουν πως το σύστημα είναι και απλό στη χρήση του.
Στο συνέδριο EASD παρουσιάστηκαν και τα αποτελέσματα της μελέτης ADAPT, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Lancet, μιας τυχαιοποιημένης πολυκεντρικής μελέτης που στόχο είχε να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου συστήματος, του MiniMedTM 780G, σε σχέση με τη συμβατική θεραπεία (δηλ. τις πολλαπλές ενέσεις με flash CGM) σε ασθενείς με κακή ρύθμιση (δηλ. HbA1c >8%).
Η μελέτη λοιπόν, έδειξε πως οι χρήστες που τυχαιοποιήθηκαν και φόρεσαν το Σύστημα της Medtronic, κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά την HbA1c κατά 1,4%, πέτυχαν ακόμα μία εντυπωσιακή βελτίωση στο Time in Range, του ποσοστού δηλαδή του χρόνου παραμονής σε ευγλυκαιμία, κατά περίπου 28% και αυξήθηκε σημαντικά και η ικανοποίηση των ατόμων αυτών από την νέα τους θεραπεία.
Η τεχνολογία και ειδικότερα οι αυτοματισμοί είναι το μέλλον στην διαχείριση του διαβήτη τύπου 1;
Απόλυτα! Και θεωρώ πως τα επόμενα χρόνια θα δούμε απίστευτες εξελίξεις. Θα έλεγα πως είναι ανάγκη να επιταχυνθεί η πρόσβαση των ασθενών με Σ.Δ.τ1 στον αυτοματοποιημένο τρόπο χορήγησης ινσουλίνης και ιδιαίτερα εκείνων που αδυνατούν να επιτύχουν ικανοποιητικό γλυκαιμικό έλεγχο.
Μην ξεχνάμε πως βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου σημαίνει, καλύτερη ποιότητα ζωής, μείωση ή και αποφυγή των μακροχρόνιων επιπλοκών που σχετίζονται με τον διαβήτη όπου αυτό συνεπάγεται περεταίρω βελτίωση της ποιότητας ζωής, τόσο για το άτομο με διαβήτη, όσο και για την οικογένεια του αλλά και εν γένη για το κοινωνικό σύνολο και φυσικά μείωση των δαπανών για το σύστημα υγείας.