Το κλειδί για τον γλυκαιμικό έλεγχο και την πρόληψη του διαβήτη είναι η πρόληψη της παχυσαρκίας σε συνδυασμό με την τακτική σωματική δραστηριότητα.
Γράφει: Σπηλιόπουλος Γεώργιος
Γενικός Χειρουργός, Χειρουργός του Πεπτικού Συστήματος
Μεγάλη πρόκληση αποτελεί ο έλεγχος της παχυσαρκίας και του διαβήτη, καθώς τα ποσοστά και των δύο νόσων έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία χρόνια σε δυσθεώρητα ύψη. Μόνο στην Αμερική την τελευταία δεκαετία η παχυσαρκία αυξήθηκε από 12% στο 20% ενώ ο διαβήτης παρουσιάζει άνοδο κατά 40%. Αμερικανοί επιστήμονες υπολογίζουν ότι 1 στα 3 παιδιά που γεννήθηκαν το 2000 θα παρουσιάσει κάποια στιγμή στη ζωή του διαβήτη.
Το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των ανθρώπων που διαγιγνώσκονται με διαβήτη τύπου ΙΙ είναι παχύσαρκοι ή έχουν μερικά περιττά κιλά, μπορεί να αποτελέσει ένδειξη της σχέσης μεταξύ των δύο νόσων. Αιτία αποτελεί το στρες που προκαλεί στον οργανισμό το πλεονάζον βάρος, το οποίο οδηγεί σταδιακά σε αντίσταση στην ινσουλίνη και τελικά σε διαβήτη.
Ειδικότερα, η ανάγκη των κυττάρων για πρόσληψη γλυκόζης, προκειμένου αυτή να μετατραπεί σε ενέργεια, εκπληρώνεται με τη συνεργασία των υποδοχέων ινσουλίνης. Η υπερκατανάλωση τροφής στρεσάρει το ενδοπλασματικό δίκτυο (ER), το οποίο όταν πρέπει να επεξεργαστεί περισσότερα θρεπτικά συστατικά από ό,τι μπορεί, στέλνει ένα σήμα συναγερμού λέγοντας στο κύτταρο να καταστείλει (να ρυθμίσει προς τα κάτω δηλαδή) τους υποδοχείς της ινσουλίνης στην επιφάνεια των κυττάρων. Αυτό μεταφράζεται σε αντίσταση στην ινσουλίνη και επίμονα υψηλές συγκεντρώσεις γλυκόζης στο αίμα – ένα από τα συμπτώματα του διαβήτη.
Η σχέση είναι όμως και αντιστρόφως ανάλογη. Δηλαδή δεν προκαλεί μόνο η παχυσαρκία διαβήτη, αλλά και ο διαβήτης παχυσαρκία. Οι ινσουλινοεξαρτώμενοι διαβητικοί είναι πιο επιρρεπείς στην αύξηση του βάρους, καθώς η ποσότητα της ινσουλίνης που λαμβάνουν σχετίζεται με την ποσότητα γλυκόζης που απορροφάται από τα κύτταρα, η οποία αποθηκεύεται ως λίπος έχοντας ως συνέπεια την αύξηση του βάρους.
Η κατανάλωση λοιπόν μεγάλων ποσοτήτων ιδιαίτερα βλαβερών για την υγεία τροφίμων όπως λιπαρών και γλυκών καθώς και ποτών, όπως φρουτοποτά, αναψυκτικά και αλκοολούχα ποτά, συνδυαστικά με τον περιορισμό λήψης φρέσκων φρούτων και λαχανικών αποτελούν παράγοντες αύξησης του σωματικού βάρους και τελικά ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ.
Το ίδιο και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Και αυτό γιατί η άσκηση (συνδυασμός αεροβικής και ενδυνάμωσης) χτίζει μυϊκή μάζα η οποία προστατεύει τον οργανισμό από την ανάπτυξη διαβήτη τύπου ΙΙ. Έρευνα έχει αποδείξει ότι για κάθε 10% αύξηση της μυϊκής μάζας υπάρχει 11% μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και 12% στον προδιαβήτη. Δηλαδή όσο περισσότερους μύες έχει κάποιος τόσο καλύτερα ρυθμίζει την ινσουλίνη στον οργανισμό του.
Διαβήτη μπορεί να αναπτύξουν βεβαίως και γυμνασμένα άτομα με φυσιολογικό βάρος και ο λόγος είναι γενετικός. Τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου, ωστόσο δεν αποτελούν καταδίκη για όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό. Η σωματική άσκηση και η σωστή διατροφή των ατόμων με προδιάθεση μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες νόσησης.
Το κλειδί λοιπόν για τον γλυκαιμικό έλεγχο και την πρόληψη του διαβήτη είναι η πρόληψη της παχυσαρκίας σε συνδυασμό με την τακτική σωματική δραστηριότητα.
Η μάστιγα του αιώνα, που παλαιότερα απαντούνταν μόνο στους ηλικιωμένους ανθρώπους, η ταχύτατα αυξανόμενη νόσος της παχυσαρκίας προκαλεί πολλές ασθένειες, αυξάνοντας τη θνησιμότητα από διάφορες αιτίες. Ας αλλάξουμε λοιπόν τον τρόπο ζωής και τις καθημερινές μας επιλογές προκειμένου να έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες να ζήσουμε χωρίς προβλήματα υγείας και να απολαύσουμε καλύτερη ποιότητα ζωής.
Πηγή: http://www.iatronet.gr/
