Υπογλυκαιμία σημαίνει χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα· σε ένα άτομο που δεν πάσχει από διαβήτη, τα επίπεδα της γλυκόζης δεν μειώνονται ποτέ πολύ κάτω από τα 3,5 χιλιοστά του γραμμομορίου ανά λίτρο. Κι αυτό, γιατί το φυσικό σύστημα ελέγχου τους θα διαισθανθεί την πτώση και θα διορθώσει την κατάσταση σταματώντας την έκκριση της ινσουλίνης και αποδεσμεύοντας άλλες ορμόνες όπως η γλυκαγόνη, που βοηθά στην αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Επιπλέον, το άτομο θα αρχίσει να αισθάνεται πείνα και θα κάνει τη σωστή κίνηση τρώγοντας και άρα αυξάνοντας τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του.
Όταν παίρνετε ινσουλίνη ή σουλφονιλουρίες, αυτό το σύστημα ανάδρασης δεν λειτουργεί. Εφόσον πήρατε ινσουλίνη ή ενισχύσατε την παραγωγή της με δισκία, δεν μπορείτε να σταματήσετε τη διαδικασία· κατά συνέπεια, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα θα μειώνονται διαρκώς έως ότου λάβετε κάποια τροφή υπό μορφή υδατανθράκων. Καθώς τα επίπεδα της γλυκόζης μειώνονται, προκαλείται συνήθως μία ποικιλία προειδοποιητικών συμπτωμάτων.
Η υπογλυκαιμία είναι επικίνδυνη διότι η φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τη γλυκόζη. Αν τα επίπεδά της μειωθούν πάρα πολύ, ο εγκέφαλος αρχίζει να λειτουργεί λιγότερο καλά και παράγει τα συμπτώματα που περιγράφονται πιο κάτω. Γ’ αυτό είναι σημαντική η αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας. Αν τα επίπεδα μειωθούν ακόμα περισσότερο, μπορεί να επέλθει απώλεια αισθήσεων (κώμα).
Προλαμβάνοντας την υπογλυκαιμία
Τα προηγούμενα χρόνια, κάποιος που άρχιζε να παίρνει ινσουλίνη ήταν ενδεχομένως υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει μία εσκεμμένη υπογλυκαιμική αντίδραση ώστε να γνωρίζει πώς είναι. Στην εποχή μας, δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες να σας συστήσει ο γιατρός σας κάτι τέτοιο, καθώς δεν πρόκειται για κάτι ιδιαίτερα ευχάριστο!
Πραγματοποιώντας μία εξέταση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα στο σπίτι, μπορείτε να διαπιστώσετε εύκολα και γρήγορα αν τα επίπεδα της γλυκόζης σας (το “ζάχαρο” του αίματος) έχουν μειωθεί πολύ και να προβείτε, αν χρειαστεί, στις απαραίτητες ενέργειες. Εκτός από την αντιμετώπιση, μία από τις πιο σημαντικές πλευρές της φροντίδας ατόμων με διαβήτη είναι η πρόληψη των υπογλυκαιμικών αντιδράσεων. Αυτό σημαίνει ότι κάθε ενδιαφερόμενο άτομο πρέπει να συζητά για την αγωγή του και να πραγματοποιεί τις τυχόν απαιτούμενες ρυθμίσεις ούτως ώστε να ταιριάζει με τον τρόπο ζωής του και κυρίως με τον τρόπο διατροφής και εργασίας του.
Αυτό δεν είναι πάντα εύκολο και ενίοτε απαιτεί κάποιους συμβιβασμούς. Συνήθως, πρέπει να δεχθείτε ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση πέρα από το να τρώτε τακτικά γεύματα, όσο ενοχλητικό και αν σας φαίνεται. Παρόλα αυτά, με τους διάφορους τύπους ινσουλίνης και συσκευών ενέσεων είναι σίγουρο ότι θα καταφέρετε να βρείτε ένα πρόγραμμα που να σας ταιριάζει. Τα συχνά υπογλυκαιμικά επεισόδια σημαίνουν ότι πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό ή τη νοσοκόμα σας και να δείτε πώς μπορούν να ρυθμιστούν η φαρμακευτική αγωγή σας και/ή ο τρόπος διατροφής σας προκειμένου να εμποδιστεί η περαιτέρω εκδήλωσή τους.
Τι προκαλεί την υπογλυκαιμία;
Σύντομα θα μπορείτε να αναγνωρίζετε τις καταστάσεις που σας καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτο, αλλά οι πιο κοινές είναι:
Το να τρώτε αργότερα από ό,τι είχατε υπολογίσει ή προγραμματίσει, κάτι που επόμενο είναι να συμβεί μερικές φορές.
Αν έχετε κάνει ένεση ινσουλίνης και κατόπιν δεν μπορείτε να φάτε για κάποιο λόγο, πρέπει να καταναλώσετε ένα μικρό σνακ με υδατάνθρακες (όπως ένα μπισκότο), που θα πρέπει να έχετε στη διάθεσή σας ανά πάσα στιγμή.
Μια ξαφνική και έντονη σωματική άσκηση – όπως το να τρέξετε πίσω από κάποιο λεωφορείο.
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Όταν το ήπαρ σας πρέπει να διασπάσει υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ, δεν μπορεί να παράγει ταυτόχρονα γλυκόζη. Για αυτόν τον λόγο, καλό θα είναι να μην καταναλώνετε υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ όταν παίρνετε ινσουλίνη ή σουλφονιλουρίες.
Καλό θα είναι επίσης να τρωτε κάτι όποτε πίνετε κάποιο αλκοολούχο ποτό.
Η αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας
Μία σχετικά ήπια αντίδραση μπορεί συνήθως να αντιμετωπιστεί αρκετά εύκολα – ένας χυμός πορτοκάλι πρέπει λογικά να είναι αρκετός. Να θυμάστε, ωστόσο, ότι τα αναψυκτικά διαίτης περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά και όχι ζάχαρη και κατά συνέπεια είναι άχρηστα σε αυτή την κατάσταση.
Βεβαιωθείτε ότι, όπου και να είστε, έχετε πάντα μαζί σας κάποιο είδος έτοιμου υδατάνθρακα, όπως ένα μπισκότο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν είστε οδηγός ή αν ετοιμάζεστε να κάνετε κάποιας μορφής εντατική άσκηση.
Υπογλυκαιμίες σοβαρής μορφής.
Πολύ περιστασιακά, μπορεί να διαπιστώσετε ότι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας μειώνονται τόσο γρήγορα που δεν προλαβαίνετε να κάνετε τις διορθωτικές ενέργειες που περιγράφονται πιο πάνω.
Μπορεί να νυστάξετε ή να χάσετε τις αισθήσεις σας, ίσως ακόμα και να πάθετε μία κρίση επιληψίας. Πρόκειται προφανώς για μία τρομακτική προοπτική τόσο για εσάς όσο και για τους γύρω σας και πρέπει να λάβετε τα απαραίτητα μέτρα ούτως ώστε να μην επαναληφθεί. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης ενός ατόμου που παθαίνει μία υπογλυκαιμία σοβαρής μορφής. Υπάρχει, για παράδειγμα, μία ορμόνη που ονομάζεται γλυκαγόνη, η οποία προκαλεί την αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και διατίθεται σε ενέσιμη μορφή. Μπορούν να σας κάνουν την ένεση στον βραχίονα ή στους γλουτούς και αφού συνέλθετε, μπορείτε να πιείτε ή να φάτε κάτι.
Υπογλυκαιμία τη νύχτα
Είναι φυσικό να ανησυχείτε, εσείς και η οικογένειά σας, μήπως πάθετε υπογλυκαιμία ενόσω κοιμάστε ή ακόμα μήπως πάθετε υπογλυκαιμία και δεν ξυπνήσετε.
Αυτή είναι μία ιδιαίτερα τρομακτική προοπτική για τους γονείς ενός μικρού παιδιού με ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη. Στην πραγματικότητα, το πρόβλημα δεν είναι τόσο δραματικό.
Κατ, αρχήν, το πιθανότερο είναι να ξυπνήσετε από τα συμπτώματα της πτώσης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μπορεί να αισθανθείτε νευρικότητα, ανησυχία ή εκνευρισμό. Ενίοτε, η ανησυχία σας μπορεί να ξυπνήσει τον σύντροφό σας ακόμα κι αν εσείς εξακολουθήσετε να κοιμάστε. Δεν είναι σπάνιο, όμως, να περάσετε μία σοβαρή υπογλυκαιμική αντίδραση χωρίς να ξυπνήσετε. O οργανισμός σας ενεργοποιεί διάφορες ορμόνες, αντιδρώντας στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, οι οποίες θα διεγείρουν την αποδέσμευση της αποθηκευμένης γλυκόζης, για να διορθωθεί η κατάσταση.
Ύστερα από μία αντίδραση όπως αυτή, θα ξυπνήσετε με πονοκέφαλο και συμπτώματα που θυμίζουν πολύ τα επακόλουθα μέθης. Μερικές φορές, μπορεί να υπάρξει μία ακραία αλλαγή προς την αντίθετη κατεύθυνση και να αυξηθούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας υπερβολικά. Αν σας συμβαίνει συχνά να αισθάνεστε άσχημα όταν ξυπνάτε και να παρουσιάζετε τέτοια συμπτώματα, καλό θα ήταν να ελέγξετε μερικές φορές τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας νωρίς το πρωί (2-4 π.μ.) για να δείτε αν έχετε υπογλυκαιμικές αντιδράσεις τις οποίες δεν συνειδητοποιείτε. Έτσι τουλάχιστον θα καταλάβετε γιατί αισθάνεστε τόσο άσχημα και θα πρέπει να μιλήσετε στον γιατρό σας σχετικά με τη ρύθμιση ή την αλλαγή της βραδινής σας δόσης ινσουλίνης.
«Συναγερμός» για υπογλυκαιμία
Πιθανότατα έχετε διαβάσει διάφορες ιστορίες για άτομα με διαβήτη που παραπονιούνται ότι έχουν χάσει το «σύστημα έγκαιρης προειδοποίησής» τους για μία υπογλυκαιμική αντίδραση. Πολλοί από αυτούς πιστεύουν ότι αυτό συνέβη ως αποτέλεσμα της αλλαγής από ζωική σε ανθρώπινη ινσουλίνη. Προτού εξετάσουμε αυτό το ζήτημα, θα αναφερθούμε σε κάποιους άλλους λόγους που μπορεί να οδηγήσουν στην απώλεια αυτών των προειδοποιητικών μηχανισμών.
Εδώ και μερικά χρόνια, έχει γίνει σαφές ότι τα άτομα που έχουν διαβήτη για πολλά χρόνια γίνονται λιγότερο ικανά να προβλέψουν πότε πρόκειται να πάθουν υπογλυκαιμία. Φαίνεται ότι οι προειδοποιητικές ενδείξεις γίνονται λιγότερο αισθητές ύστερα από 15-20 χρόνια αγωγής με ινσουλίνη. Αυτό είναι ένα πρόβλημα για την αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας.
Παρόλο που κανείς δεν γνωρίζει γιατί ακριβώς συμβαίνει αυτό, είναι γεγονός ότι η ικανότητα του παγκρέατος να αποδεσμεύει γλυκαγόνη αντιδρώντας στα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μειώνεται με τον χρόνο. Oρισμένα άτομα λένε ότι τα συμπτώματά τους αλλάζουν, ενώ άλλα λένε ότι εκδηλ;ώνονται τόσο γρήγορα που δεν έχουν τον χρόνο να προβούν στις διορθωτικές ενέργειες. Το πρόβλημα είναι πιο συνηθισμένο στα άτομα των οποίων η μέση τιμή επιπέδων σακχάρου στο αίμα βρίσκεται στα κατώτερα φυσιολογικά όρια. Μερικές φορές, αρκεί να ρυθμίσει κανείς την αγωγή του ούτως ώστε να αυξηθούν ελαφρά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του και τα παλιά του συμπτώματα επιστρέφουν· ωστόσο, κάθε αλλαγή τέτοιου είδους πρέπει πρώτα να συζητείται διεξοδικά με τον θεράποντα γιατρό.
Το ερώτημα τι ρόλο διαδραματίζει η ανθρώπινη ινσουλίνη στην αλλαγή των προειδοποιητικών μηχανισμών είναι ακόμα πιο πολύπλοκο.
Ενώ ορισμένοι ασθενείς πιστεύουν ότι υπεύθυνη για τις δυσκολίες τους είναι η αλλαγή από τη ζωική στην ανθρώπινη ινσουλίνη, οι γιατροί τους συχνά διαφωνούν. Τα πειράματα που έχουν γίνει, έχουν δείξει ότι δεν υπάρχει κάποια μετρήσιμη διαφορά όσον αφορά τα υπογλυκαιμικά συμπτώματα μεταξύ των ατόμων που παίρνουν ζωική ινσουλίνη και εκείνων που παίρνουν ανθρώπινη ινσουλίνη.
Παρόλα αυτά, ορισμένα άτομα είναι βέβαια ότι αισθάνονται καλύτερα με τη ζωική ινσουλίνη και εφόσον συμβαίνει αυτό δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος να μην την προτιμήσουν.
Διατηρώντας την ισορροπία
Μπορεί να αντιμετωπισθεί η υπογλυκαιμία με τη συνεχή διατήρηση κάπως υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, τα οποία αυξάνουν όμως θεαματικά τον κίνδυνο ανάπτυξης επιπλοκών του διαβήτη. Oι ασθενείς που παίρνουν ινσουλίνη μπορεί να θεωρήσουν ότι είναι πολύ δύσκολο να βρουν και να διατηρήσουν τη λεπτή ισορροπία μεταξύ της επικίνδυνης υπογλυκαιμίας και της ενοχλητικής υπογλυκαιμίας, αλλά είναι πολύ πιο απλό στην εποχή μας με τα διάφορα σκευάσματα και τις συσκευές ενέσεων που διατίθενται. Αν παθαίνετε συχνά υπογλυκαιμικές κρίσεις και παρουσιάζετε στη συνέχεια υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, συμβουλευτείτε την ομάδα των γιατρών σας, καθώς αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η αγωγή που ακολουθείτε ενδεχομένως να χρειάζεται ρύθμιση ή αλλαγή.
Πηγή :healthyliving
