Η νόσος του Σακχαρώδη Διαβήτη έχει πάρει την μορφή επιδημίας. Ακόμα και αδύνατοι άνθρωποι που ασκούνται και τρώνε σχετικά υγιεινά παρουσιάζουν διαβήτη.
Γιατί λοιπόν ξαφνικά μια μέρα το σώμα μας αποφασίζει και δεν παράγει όση ινσουλίνη χρειαζόμαστε; Ή γιατί ξαφνικά η ινσουλίνη που παράγουμε δεν έχει «δύναμη» να κάνει την δουλειά της;
Μεταξύ των αιτιών, διαβάζουμε σε επιστημονικά έντυπα, είναι και το οξειδωτικό στρες. Οι έρευνες είναι τετοιες που σε αφήνουν να πιστέψεις ότι το οξειδωτικό στρες φτάνει να παίζει μεγαλύτερο ρόλο στις ασθένειες από ότι η διατροφή και η άσκηση. Μήπως έχει έρθει η στιγμή να βάλουμε ένα τεράστιο στοπ σε ότι «μας χαλάει την ζαχαρένια» κυριολεκτικά;
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι παρά πολύ συχνά η καθημερινότητα μας, είναι τόσο ζόρικη που αυτόματα ο οργανισμός μας βρίσκεται σε κατάσταση στρες. Ο περισσότερος κόσμος δεν θα νοιώσει κάποια αλλαγή στο σώμα του όταν βρισκεται σε αυτήν την κατάσταση. Οι διαβητικοί όμως που αναγκάζονται να κάνουν συχνές μετρήσεις του ζαχάρου, πολλές φορές διαπιστώνουν ότι ενώ η διατροφή τους είναι προσεγμένη, όταν βιώνουν έντονο στρες, οι τιμές τους μπορεί να είναι ανεβασμένες.
Αντιλαμβανόμαστε έτσι ότι το στρες είναι ένας ύπουλος εχθρός που ακόμη και στους μη πάσχοντες μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση κάποιου αυτοάνοσου νοσήματος.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τα παραπάνω θα εξετάσουμε τι είναι αυτό που προκαλεί το διαβήτη.
Μία αιτία που οδηγεί σε Διαβήτη τύπου 1, είναι η καταστροφή των κυττάρων που εκκρίνουν την ινσουλίνη από αντισώματα. Σε αυτήν την περίπτωση ο διαβητικός μπορεί να έχει μια μικρή έκκριση ινσουλίνης, για αρκετό καιρό, δεν έχει όμως τη δυνατότητα να ρυθμίσει το σάκχαρό του χωρίς την εξωγενή χορήγηση ινσουλίνης.
Μία άλλη αιτία είναι η καταστροφή των κυττάρων, λόγω μεγάλης διάρκειας του Διαβήτη. Τα πολλά χρόνια Διαβήτη οδηγούν σε μείωση του αριθμού των κυττάρων αυτών, μέχρι του σημείου που έκκριση της ινσουλίνης δεν είναι αρκετή.
Ο τρίτος λόγος είναι να καταστραφούν τα κύτταρα από μια παγκρεατίτιδα, ή από ένα χειρουργείο στο πάγκρεας, και ο τέταρτος, είναι να καταστραφούν τα κύτταρα λόγω οξειδωτικού στρες. Αυτό συμβαίνει όταν οι τιμές του σακχάρου είναι πολύ υψηλές. Τα κύτταρα απορροφούν τις μεγάλες ποσότητες του σακχάρου, του οποίου η καύση προκαλεί τοξικές ουσίες. Αποτέλεσμα είναι να αναπτύσσεται οξειδωτικό στρες και να πεθαίνει το κύτταρο.
Τι είναι όμως το οξειδωτικό στρες;
Όταν το οξυγόνο εισέρχεται στον οργανισμό, χρησιμοποιείται σε ποσοστό περίπου 95% για την παραγωγή ενέργειας. Το υπόλοιπο προκαλεί τη δημιουργία των ελεύθερων ριζών, δηλαδή ασταθών ενεργών μορίων τα οποία παράγονται στον οργανισμό είτε κατά τη διάσπαση της τροφής είτε από την επίδραση εξωγενών παραγόντων, όπως είναι το κάπνισμα, το νέφος, η υπεριώδης ακτινοβολία κ.ά.
Ενώ οι ελεύθερες ρίζες είναι απαραίτητες για τον οργανισμό, αφού αποτελούν μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος, όταν ο αριθμός τους αυξηθεί μετατρέπονται σε επικίνδυνα μόρια, διότι είναι ικανά να προκαλέσουν βλάβες στον πυρήνα ή στις μεμβράνες των κυττάρων.
“Ας φανταστούμε ότι είναι μικρές χημικές βόμβες οι οποίες όπου πέσουν δημιουργούν βλάβες.” Γράφει η Μαρία Κανάκη σε άρθρο της στην Εφημερίδα των Συντακτών.
Αυτή η μεγάλη αύξηση των ελευθέρων ριζών χαρακτηρίζεται ως οξειδωτικό στρες.
Το οξειδωτικό στρες μπορεί να προκαλέσει πληθώρα χρόνιων νοσημάτων όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης, καρκίνος, καταρράκτης κ.ά., αλλά και πρόωρη γήρανση.
Ο οργανισμός μας μπορεί να επιστρατεύσει διάφορους αμυντικούς μηχανισμούς κατά του οξειδωτικού στρες: ενδογενείς, όπως διάφορα ένζυμα και πρωτεΐνες, και εξωγενείς, όπως είναι τα αντιοξειδωτικά που προσλαμβάνουμε από τη διατροφή.
Τα αντιοξειδωτικά είναι μικροθρεπτικά συστατικά που αδρανοποιούν τις ελεύθερες ρίζες και έτσι αναστέλλουν την καταστρεπτική δράση τους.
Πιο γνωστά αντιοξειδωτικά είναι οι βιταμίνες C και E, η βήτα καροτίνη, ο ψευδάργυρος, το λυκοπένιο, τα φλαβονοειδή, οι φαινόλες και το σελήνιο.
Αν και είναι σημαντικό να περιορίζεται, η δράση των ελευθέρων ριζών δεν πρέπει να εξαλείφεται πλήρως, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι συμμετέχουν και σε φυσιολογικές διαδικασίες.
Ενώ στο παρελθόν ήταν δύσκολο να μετρηθεί το οξειδωτικό στρες, υπάρχει πλέον μια φωτομετρική εξέταση, η οποία όμως είναι αρκετά ακριβή, γίνεται σε εξειδικευμένα κέντρα και δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ο καλύτερος τρόπος να προστατευτείτε, ή και να αντιμετωπίσετε το οξειδωτικό στρες, είναι η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, η άσκηση και η επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού.
Πηγές: efsyn.gr, onmed.gr
