Είναι γνωστό ότι ο διαβήτης μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των νεφρών, καθώς τα υψηλά επίπεδα σακχάρου, μαζί με άλλους παράγοντες κινδύνου, μπορεί να προκαλέσουν νεφρική ανεπάρκεια. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό οι άνθρωποι με διαβήτη να ελέγχονται συχνά για προβλήματα στη λειτουργία των νεφρών, καθώς η νόσος μπορεί να μην εμφανίζει πολλά συμπτώματα στα πρώτα στάδια.
Τι μπορείτε να κάνετε για να καθυστερήσετε την πρόοδο της νεφρικής ανεπάρκειας;
Δυστυχώς δεν υπάρχει θεραπεία για τη νεφρική ανεπάρκεια, αν και υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να καθυστερήσουν την εξέλιξή της. Είναι λοιπόν λογικό ότι η καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση είναι αυτή της πρόληψης.
Νεφρά και κυκλοφορία του αίματος
Μεγάλο μέρος των νεφρών αποτελούνται από αιμοφόρα αγγεία, έτσι οτιδήποτε ωφελεί τα αγγεία, ωφελεί και τα νεφρά.
Η παρακολούθηση του εκτιμώμενου ρυθμού σπειραματικής διήθησης (eGFR) είναι μία από τις εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για να παρακολουθήσει κανείς την εξέλιξη της νεφρικής ανεπάρκειας. Γνωρίζουμε ότι με την ηλικία η τιμή της eGFR προοδευτικά μειώνεται. Η μείωση αυτή γίνεται με γρηγορότερους ρυθμούς στην περίπτωση των ανθρώπων με διαβήτη και με νεφρική ανεπάρκεια, και μάλιστα ο ρυθμός της μείωσης αυξάνεται υπερθετικά όσο η νόσος εξελίσσεται.
Με ποιο τρόπο μπορεί να μειωθεί η πτώση της eGFR;
1. Ρύθμιση του σακχάρου του αίματος
Η καλή ρύθμιση του σακχάρου σε ανθρώπους με διαβήτη καθυστερεί την εξέλιξη της νεφρικής ανεπάρκειας. Η επιπλοκή αυτή, που συγκαταλέγεται στις μικροαγγειακές επιπλοκές, έχει μελετηθεί εκτενώς σε άτομα με διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2. Όσο πιο κοντινές είναι οι τιμές του σακχάρου στο κανονικό, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να επηρεαστούν τα νεφρά. Αυτό σημαίνει ότι η τιμή της A1c πρέπει να είναι κοντά στο 7%. Επιπλέον, στην περίπτωση των ανθρώπων με διαβήτη τύπου 2, υπάρχουν ενδείξεις ότι για την καθυστέρηση της εξέλιξης της νεφρικής νόσου, είναι ακόμη καλύτερο η A1c να είναι πιο κοντά στο 6,5%, αρκεί αυτό να μπορεί να επιτευχθεί χωρίς να υπάρχει ο φόβος υπογλυκαιμίας.
2. Διακοπή του καπνίσματος
Σημαντική τακτική αποφυγής της νεφρικής ανεπάρκειας για τους ανθρώπους με διαβήτη είναι να μην καπνίζουν. Ο καπνός προκαλεί ζημιά σε όλα τα αιμοφόρα αγγεία, μικρά και μεγάλα.
3. Έλεγχος της αρτηριακής πίεσης
Ο καλός έλεγχος της αρτηριακής πίεσης επίσης καθυστερεί τις καταστροφές στα νεφρά. Καθώς η λειτουργία των νεφρών περιορίζεται, το σώμα συχνά κατακρατά περισσότερο αλάτι και περισσότερα υγρά, αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση. Δημιουργείται έτσι ένας φαύλος κύκλος υψηλής αρτηριακής πίεσης η οποία καταστρέφει τα νεφρά, ενώ τα κατεστραμμένα νεφρά με τη σειρά τους προκαλούν υψηλή αρτηριακή πίεση. Σε ανθρώπους με διαβήτη συστήνεται η αρτηριακή πίεση να παραμένει χαμηλότερη από 130/80 mm Hg. Για καλύτερη παρακολούθηση είναι καλό να διαθέτουν πιεσόμετρο στο σπίτι ώστε να ελέγχουν συχνά την πίεση και να ενημερώνουν το γιατρό τους σε κάθε επίσκεψη. Επιπλέον, υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και την υποστήριξη της λειτουργίας των νεφρών. Πρόκειται για τους αναστολείς RAAS (renin angiotensin aldosterone system – σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης), μια ομάδα φαρμάκων στην οποία συμπεριλαμβάνονται οι αναστολείς ACE (angiotensin converting enzyme – μετατρεπτικό ένζυμο της αγγειοτασίνης) και οι ARBs (angiotensin receptor blockers – αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης). Το επιπλέον όφελος αυτής της ομάδας φαρμάκων είναι ότι, εκτός από την ευεργετική τους δράση στη λειτουργία των νεφρών, βοηθούν την υγεία της καρδιάς και προλαμβάνουν την ανακοπή και το εγκεφαλικό σε ανθρώπους με διαβήτη και υψηλή αρτηριακή πίεση.
4. Επιλογές στον τρόπο ζωής
Οι επιλογές στον τρόπο ζωής, όπως η συχνή άσκηση και η σωστή διατροφή, που βοηθούν στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, παίζουν ρόλο και στην καθυστέρηση της νεφρικής ανεπάρκειας. Η παχυσαρκία μπορεί να επηρεάσει τα νεφρά και να προκαλέσει επιτάχυνση της φθοράς στη λειτουργία τους. Καλό θα είναι να ελέγχεται και η πρόσληψη νατρίου για την καλύτερη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.
5. Υγεία της καρδιάς
Τέλος, η υγεία της καρδιάς και των νεφρών είναι αλληλένδετες. Οι άνθρωποι που πάσχουν από νεφρική ανεπάρκεια διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας. Μάλιστα, μια από τις εξετάσεις που γίνονται για την διαπίστωση της ζημιάς στα νεφρά (η πρωτεΐνη στα ούρα) αποτελεί δείκτη και για την υγεία της καρδιάς. Είναι λοιπόν σημαντικό να διατηρούμε υπό έλεγχο όλους τους παράγοντες κινδύνου της καρδιάς που αναφέραμε παραπάνω, μαζί με τη χοληστερίνη.
Αυτά είναι τα μέτρα που μπορείτε να παίρνετε καθημερινά για να καθυστερήσετε τη νεφρική ανεπάρκεια αν πάσχετε από διαβήτη.
Τι άλλα μέτρα μπορεί να λάβει ο θεράπων ιατρός για την καθυστέρηση της ζημιάς στα νεφρά;
Έχουμε ήδη αναφερθεί στη χρήση φαρμάκων όπως οι αναστολείς RAAS. Τα φάρμακα αυτά θεωρείται ότι λειτουργούν ευεργετικά επειδή μειώνουν την πίεση στο εσωτερικό των νεφρώνων, περιορίζοντας παράλληλα τη ζημιά και καθυστερώντας την εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, τα πιο καινούρια φάρμακα για το διαβήτη όπως οι αναστολείς SGLT2, που μειώνουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, έχει αποδειχθεί πως καθυστερούν την εξέλιξη της νεφρικής ανεπάρκειας σε ανθρώπους με διαβήτη που εμφανίζουν πρωτεΐνη στα ούρα τους. Μπορείτε να συζητήσετε με το γιατρό σας αν αυτά τα φάρμακα είναι κατάλληλα για εσάς.
Πηγή: Diabetes Care Community
