Ένας από τους τρόπους που οι γιατροί αξιολογούν τη λειτουργία των νεφρών, είναι να ελέγχουν για πρωτεΐνη στα ούρα. Πιθανόν να έχετε ήδη κάνει πολλές εξετάσεις ούρων γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο. Με τον όρο πρωτεϊνουρία εννοούμε την αυξημένη ποσότητα πρωτεΐνης στα ούρα. Πολλοί είναι οι παράγοντες που προκαλούν πρωτεϊνουρία, είναι όμως σημαντικό να γνωρίζετε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να σημαίνει ότι τα νεφρά σας δε λειτουργούν σωστά.
Νεφρική Λειτουργία
Τα νεφρά παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην διατήρηση της υγείας. Μια από τις λειτουργίες τους είναι να διατηρούν το αίμα καθαρό, φιλτράροντας τις τοξίνες, τα απόβλητα και τα περιττά υγρά, προκαλώντας την αποβολή τους μέσω των ούρων. Η ικανότητα αυτή των νεφρών οφείλεται σε μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία που ονομάζονται σπειράματα. Υπάρχουν περίπου ένα εκατομμύριο σπειράματα σε κάθε νεφρό. Τα σπειράματα αποβάλλουν όλες τις ουσίες που δεν έχουν θέση στον οργανισμό, και διατηρούν όλες αυτές που έχουν. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται και η πρωτεΐνη. Ωστόσο, αν τα σπειράματα, για οποιοδήποτε λόγο, υποστούν βλάβη, σταματούν να λειτουργούν τόσο καλά, και τότε μπορεί λίγη πρωτεΐνη να βρει έξοδο στα ούρα. Υπάρχουν περιπτώσεις που κάποιες μικρές ποσότητες πρωτεΐνης μπορεί να βρουν έξοδο στα ούρα, όμως τα σωληνάρια του νεφρού την ξαναδεσμεύουν και την επαναφέρουν στο σώμα. Αν όμως υποστούν βλάβη τα σπειράματα, δεν μπορούν να παγιδεύσουν την πρωτεΐνη, κι έτσι η πρωτεΐνη καταλήγει στα ούρα.
Πως όμως μπορούμε να γνωρίζουμε αν έχουμε υπερβολική πρωτεΐνη στα ούρα; ένα τεστ ούρων μπορεί να περιλαμβάνει έλεγχο για πρωτεΐνη. Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει ένα τεστ με ράβδο εμβύθισης. Αν η ράβδος αλλάξει χρώμα, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πρωτεΐνη στα ούρα. Αυτή η μέθοδος, ωστόσο, δεν είναι ιδιαίτερα ακριβής, γι’ αυτό ο γιατρός μπορεί να στείλει το δείγμα σας σε εργαστήριο για δοκιμή αναλογίας λευκωματίνης προς κρεατινίνη ούρων (UACR). Για το τεστ αυτό μπορεί να σας ζητηθεί να συλλέξετε ούρα 24ωρου. Τα συνηθισμένα αποτελέσματα είναι λιγότερα από 30mg/g. Αν το αποτέλεσμα είναι 30-300mg/g, τότε υπάρχει η αποκαλούμενη μικροαλβουμινουρία, ενώ αν το αποτέλεσμα είναι άνω των 300mg/g έχουμε πρωτεϊνουρία (που αποκαλείται και αλβουμινουρία).
Τι μπορεί να προκαλέσει πρωτεϊνουρία
Υπάρχουν πολλές καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν πρωτεϊνουρία, και κάποιες είναι σοβαρότερες από άλλες:
Διαβήτης
Χρόνια νεφρική νόσος
Η χρόνια νεφρική νόσος προκαλείται όταν μια ασθένεια ή κατάσταση, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτης, σπειραματονεφρίτιδα, και πολυκιστική νεφρική νόσος, προκαλούν βλάβη στα νεφρά.
Σπειραματονεφρίτιδα
Λοιμώξεις, παθήσεις και ανοσολογικές διαταραχές μπορεί να προκαλέσουν βλάβη και φλεγμονή στα σπειράματα, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν πρωτεϊνουρία.
Καρδιακές παθήσεις / καρδιακή ανεπάρκεια
Η πρωτεϊνουρία αποτελεί δείκτη καρδιακών παθήσεων και συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.
Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος
Ο Λύκος, μια αυτοάνοση διαταραχή που πλήττει τις αρθρώσιες και μπορεί να προκαλέσει βλάβη των οργάνων, καθώς και το σύνδρομο Goodpasture, που επηρεάζει τους πνεύμονες και τα νεφρά, μπορεί να προκαλέσουν πρωτεϊνουρία.
Προεκλαμψία
Η προεκλαμψία είναι μια επιπλοκή της εγκυμοσύνης που χαρακτηρίζεται από υψηλή αρτηριακή πίεση και πρωτεΐνη στα ούρα.
Άλλα αίτια πρωτεϊνουρίας μπορεί να είναι η αφυδάτωση, η έντονη άσκηση, οι πέτρες στα νεφρά, το στρες και η ασπιρίνη. Σε αυτές τις περιπτώσεις η πρωτεϊνουρία είναι συνήθως προσωρινή.
Κίνδυνοι εμφάνισης πρωτεϊνουρίας
Κάποιοι άνθρωποι έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πρωτεϊνουρίας. Στους παράγοντες κινδύνου συμπεριλαμβάνονται οι εξής:
- Αφρικανική, Ινδιάνικη, Ισπανική εθνικότητα, ή εθνικότητα από τις νήσους του Ειρηνικού
- Μεγάλη ηλικία
- Διαβήτης
- Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
- Υψηλή αρτηριακή πιέση
- Αυξημένο βάρος ή παχυσαρκία
Συμπτώματα πρωτεϊνουρίας
Μπορεί να μην υπάρχουν και καθόλου συμπτώματα, όμως τα συνηθισμένα συμπτώματα είναι:
- Συχνή ούρηση
- Αφρός στα ούρα
- Αίσθηση κόπωσης
- Ναυτία και εμετός
- Έλλειψη όρεξης
- Πρήξιμο στο πρόσωπο, την κοιλιά, τους αστραγάλους ή τα πόδια
- Κράμπες
Αντιμετώπιση
Η πρωτεϊνουρία δεν είναι ασθένεια, αλλά συνήθως αποτελεί σημάδι ύπαρξης κάποιας ασθένειας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η νόσος που την προκαλεί.
Αν πάσχετε από διαβήτη και έχετε πρωτεϊνουρία, ο γιατρός σας πιθανά να σας προτείνει να κάνετε κάποια πράγματα όπως:
- Να αλλάξετε ή να αυξήσετε τη δόση των φαρμάκων σας.
- Να ακολουθήσετε ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής που είναι χαμηλό σε νάτριο και πρωτεΐνη
- Συχνή σωματική άσκηση
- Απώλεια βάρους
- Να κόψετε το κάπνισμα
- Να πάρετε κάποια φάρμακα όπως αναστολείς ACE ή ARBs. Τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης και προστατεύουν τη λειτουργία των νεφρών.
Πηγή: Diabetes self management
