Τα φρέσκα σύκα είναι διαθέσιμα για περιορισμένο χρονικό διάστημα, προς το τέλος του καλοκαιριού, ωστόσο τα αποξηραμένα σύκα αποτελούν μια δημοφιλή επιλογή όλο το χρόνο.
Τα σύκα είναι γνωστά από την αρχαιότητα και φαίνεται ότι πρωτοκαλλιεργήθηκαν στην Αίγυπτο από όπου μεταφέρθηκαν στην Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα, γύρω στο 1500 π.Χ. H θρεπτική τους αξία είχε αναγνωριστεί από τους αρχαίους Έλληνες, αιώνες πριν από την επιστημονική κοινότητα, καθώς οι αθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων κατανάλωναν πριν τα αγωνίσματα φρέσκα, αλλά και ξηρά σύκα.
Διατροφική Αξία σύκων
Τα φρέσκα σύκα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Ένα μικρό φρέσκο σύκο (περίπου 40 γραμμάρια) περιέχει:
- Θερμίδες: 30
- Πρωτεΐνη: 0 γρ.
- Λιπίδια: 0 γρ.
- Υδατάνθρακες: 8 γρ.
- Φυτικές ίνες: 1 γρ.
- Χαλκό: 3% της ημερήσιας προτεινόμενης πρόσληψης
- Μαγνήσιο: 18γρ.
- Κάλιο: 28γρ.
- Βιταμίνη Β2: 2% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης
- Θειαμίνη: 2% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης
- Βιταμίνη Β6: 3% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης
- Βιταμίνη Κ: 2% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης
Τα φρέσκα σύκα περιέχουν θερμίδες από φυσική ζάχαρη, όμως η κατανάλωσή τους σε μικρή ποσότητα αποτελεί ένα καλό κι ελαφρύ σνακ.
Από την άλλη πλευρά, τα αποξηραμένα σύκα είναι πλούσια σε σάκχαρα και θερμίδες, καθώς με την αποξήρανση η ζάχαρη συγκεντρώνεται.
Τα σύκα περιέχουν διάφορα θρεπτικά συστατικά, όμως είναι πλούσια σε χαλκό και βιταμίνη Β6.
Ο χαλκός είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό μεταλλικό ιχνοστοιχείο που περιέχεται σε διάφορες σωματικές διεργασίες, όπως ο μεταβολισμός και η παραγωγή ενέργειας, καθώς και ο σχηματισμός αιμοπεταλίων, συνδετικών ιστών και νευροδιαβιβαστών.
Η βιταμίνη Β6 είναι βασική βιταμίνη, απαραίτητη ώστε το σώμα να διασπά την πρωεΐνη. Επίσης παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου.
Ωφέλη
Τα σύκα προάγουν την υγεία του πεπτικού συστήματος και της καρδιάς, και μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των επιπέδων του σακχάρου.
Γαστρεντερικό σύστημα
Μακράν τα σύκα χρησιμοποιούνται ως εναλλακτική θεραπεία για προβλήματα πέψης, όπως η δυσκοιλιότητα.
Περιέχουν φυτικές ίνες, οι οποίες διογκώνουν και μαλακώνουν τα κόπρανα και λειτουργούν ως προβιοτικά, ή πηγή τροφής για τα ωφέλημα βακτήρια που κατοικούν στο έντερο.
Σε ζωικές μελέτες, το εκχύλισμα ή η πάστα σύκου, έχει βοηθήσει στην επιτάχυνση της κίνησης του φαγητού από την πεπτική οδό, μειώνοντας την δυσκοιλιότητα, και βελτιώνοντας τα συμπτώματα παθήσεων του πεπτικού συστήματος, όπως η σπαστική κολίτιδα.
Έρευνα σε 150 ανθρώπους με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και δυσκοιλιότητα, κατέληξε ότι όσοι κατανάλωναν περίπου 4 αποξηραμένα σύκα (45 γρ.) δύο φορές την ημέρα παρατήρησαν σημαντική μείωση στα συμπτώματα – όπως ο πόνος, το φούσκωμα και η δυσκοιλιότητα – σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
Παρόμοια έρευνα σε 80 ανθρώπους κατέληξε ότι η καθημερινή πρόσληψη συμπληρώματος 300 γρ. περίπου πάστα σύκου για 8 εβδομάδες μείωσε σημαντικά την δυσκοιλιότητα, σε σύγκριση με μια ομάδα ελέγχου.
Καρδιά
Τα σύκα μπορεί να βοηθούν στην βελτίωση της υγείας των αγγείων και να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, ρίχνοντας την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα λιπιδίων.
Σε ζωική έρευνα, το εκχύλισμα σύκου μείωσε την αρτηριακή πίεση σε αρουραίους με κανονική και αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Έρευνες σε ζώα έχουν επίσης δείξει ότι το εκχύλισμα φύλλων συκιάς βοηθά στη βελτίωση των επιπέδων της χοληστερίνης, της HDL (της καλής χοληστερίνης), και των τριγλυκεριδίων.
Ωστόσο, έρευνα 5 εβδομάδων σε 83 ανθρώπους με αυξημένη LDL (κακή χοληστερίνη), έδειξε ότι όσοι συμπλήρωσαν περίπου 14 αποξηραμένα σύκα (120 γρ.) στην καθημερινή τους διατροφή, δεν παρουσίασαν μεταβολές στα επίπεδα λιπιδίων του αίματος, σε σχέση με ομάδα ελέγχου.
Περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους είναι απαραίτητες για να καταλάβουμε καλύτερα την σχέση σύκων-καρδιακής υγείας.
Σάκχαρο
Παλιότερη έρευνα από το 1998 σε ανθρώπους με διαβήτη τύπου 1, έδειξε ότι η κατανάλωση τσαγιού από φύλλα συκιάς με το πρωινό, μπορεί να δημιουργήσει μειωμένες ανάγκες για ινσουλίνη. Τον μήνα που κατανάλωναν το τσάι, οι δόσεις ινσουλίνης τους μειώθηκαν κατά περίπου 12%.
Σύμφωνα με πιο πρόσφατη έρευνα, τα ποτά που περιέχουν υψηλές ποσότητες εκχυλίσματος σύκου, είχαν χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από ποτά χωρίς εκχύλισμα σύκου, γεγονός που σημαίνει ότι αυτά τα ποτά θα είχαν πιο θετική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου.
Ωστόσο, τα σύκα – ιδιαίτερα τα αποξηραμένα – είναι πλούσια σε σάκχαρα και μπορούν να αυξήσουν το σάκχαρο του αίματος βραχυχρόνια. Αν έχετε πρόβλημα με τη διαχείριση των επιπέδων σακχάρου, θα πρέπει να μειώσετε την πρόσληψη αποξηραμένων σύκων.
Πιθανές αντικαρκινικές ιδιότητες
Έχουν διεξαχθεί πολλές κλινικές έρευνες σχετικά με την επίδραση των φύλλων συκιάς στα καρκινικά κύτταρα.
Τα φύλλα συκιάς και το φυσικό λάτεξ της συκιάς έχουν δείξει δράση ενάντια στους όγκους του εντέρου, του στήθους, του τραχήλου της μήτρας και του σηκωτιού.
Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι αν φάτε σύκα ή πιείτε τσάι από φύλλα συκής θα έχετε τα ίδια αποτελέσματα. Έρευνες προσδίδουν ένα πολλά υποσχόμενο σημείο εκκίνησης, όμως χρειάζονται ανθρώπινες μελέτες για να εκτιμηθεί πως επηρεάζει τον καρκίνο η κατανάλωση σύκων ή φύλλων συκής.
Δέρμα
Τα σύκα μπορεί να έχουν ευεργετική δράση στο δέρμα, ιδιαίτερα σε ανθρώπους με αλλεργική δερματίτιδα (ξηρό δέρμα με κνησμό).
Έρευνα σε 45 παιδιά με δερματίτιδα έδειξε ότι μια κρέμα από εκχύλισμα αποξηραμένου σύκου που εφαρμοζόταν δύο φορές την ημέρα για 2 εβδομάδες, ήταν πιο αποτελεσματική στην θεραπεία των συμπτωμάτων της δερματίτιδας, απ’ ότι η κρέμα υδροκορτιζόνης που αποτελεί την κλασική θεραπεία.
Επιπλέον, συνδυασμός εκχυλίσματος φρούτων – συμπεριλαμβανομένου του σύκου – είχε αντιοξειδωτική δράση στα κύτταρα του δέρματος, μείωσε τη διάσπαση του κολλαγόνου και βελτίωσε την εμφάνιση των ρυτίδων. Ωστόσο, είναι δύσκολο να καθοριστεί κατά πόσο αυτά τα θετικά αυτά αποτελέσματα προήλθαν από το εκχύλισμα του σύκου ή από κάποιο άλλο εκχύλισμα.
Μειονεκτήματα
Υπάρχουν πιθανά μειονεκτήματα στην κατανάλωση σύκων. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται ως σπιτική θεραπεία για την δυσκοιλιότητα, και μπορεί να προκαλέσουν διάρροια ή άλλα προβλήματα του γαστρεντερικού συστήματος.
Τα σύκα είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ που μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα φαρμάκων που αραιώνουν το αίμα.
Αν παίρνετε τέτοιου είδους φάρμακα, καλό είναι να περιορίσετε την κατανάλωση σύκων και φαγητών που είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ για να μειώσετε την πιθανότητα επιπλοκών.
Τέλος, κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι αλλεργικοί στα σύκα. Αν είστε αλλεργικοί στη γύρη της συμύδας, είναι πιθανό να έχετε αλλεργία και στα σύκα. Οι συκιές περιέχουν φυσικό λάτεξ, στο οποίο μπορεί να είναι αλλεργικοί κάποιοι άνθρωποι.
Που καταλήγουμε
Τα σύκα έχουν διάφορα πιθανά οφέλη για την υγεία. Μαζί με τον καρπό, τα φύλα και το τσάι που παράγεται από αυτά, φαίνεται να είναι ωφέλιμα για την υγεία. Συγκεκριμένα, τα αποξηραμένα σύκα μπορεί να βοηθήσουν στην δυσκοιλιότητα.
Ωστόσο, τα σύκα μπορεί να αντιδρούν με φάρμακα για την αραίωση του αίματος και τα αποξηραμένα σύκα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε σάκχαρα.
Πηγή: Healthline