Ως πιθανό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία χαρακτηρίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τα ενεργειακά ποτά, ιδιώς όταν αυτά καταναλώνονται από παιδιά και νέα άτομα, μετά από αξιολόγηση όλων των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων επί του θέματος.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου Frontiers in Public Health, ομάδα ειδικών του Περιφερειακού Γραφείου της Ευρώπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, με επικεφαλής τον Ζοάο Μπρέντα, αφού αξιολόγησαν τις μέχρι σήμερα δημοσιευμένες μελέτες, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως «από ό,τι φαίνεται, σε γενικές γραμμές είναι βάσιμες οι ανησυχίες της επιστημονικής κοινότητας και του κοινού όσον αφορά τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία λόγω της αυξημένης κατανάλωσης ενεργειακών ποτών».
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, «καθώς οι πωλήσεις ενεργειακών ποτών σπάνια υφίστανται περιορισμούς ανάλογα με την ηλικία, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην περίπτωση του αλκοόλ και του καπνού, και με δεδομένο ότι έχουν αποδειχτεί πλέον οι δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις για τα παιδιά, ανακύπτει η πιθανότητα ενός σημαντικού προβλήματος δημόσιας υγείας στο μέλλον».
Οι ερευνητές συνιστούν, μεταξύ άλλων, να επιβληθεί ένα ανώτατο όριο στην ποσότητα καφεΐνης στα ενεργειακά ποτά, να απαγορευτούν ή να περιοριστούν δραστικά οι πωλήσεις σε παιδιά και εφήβους, να εφαρμοστούν αυστηρές προδιαγραφές υπεύθυνου μάρκετινγκ για τη διαφήμιση τους, να ενημερωθούν οι γιατροί και οι γονείς για τους πιθανούς κινδύνους και να πληροφορηθεί το κοινό τους κινδύνους που απορρέουν από τη μίξη αλκοόλ και ενεργειακών ποτών.
Όπως είναι ήδη γνωστό, τα ενεργειακά ποτά περιέχουν καφεΐνη, βιταμίνη και άλλα συστατικά, όπως ταυρίνη, τζινσένγκ και γκουαράνα. Διαφημίζονται ως τονωτικά και κατάλληλα για αύξηση της σωματικής και νοητικής απόδοσης. Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη το 1987 και από τότε έχουν γνωρίσει παγκόσμια εξάπλωση. Στις ΗΠΑ οι πωλήσεις τους μετά το 2008 αυξάνονται κατά 10% ετησίως, ενώ συνεχώς νέα προϊόντα λανσάρονται στις αγορές. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) εκτιμά ότι το 30% των ενηλίκων, το 68% των εφήβων και το 18% των παιδιών κάτω των δέκα ετών καταναλώνουν ενεργειακά ποτά.
Εν μέρει ο κίνδυνος που προκύπτει από την κατανάλωση ενεργειακών ποτών αποδίδεται στα υψηλά επίπεδα καφεΐνης που περιέχουν. Επειδή καταναλώνονται γρήγορα, όπως τα αναψυκτικά, και όχι αργά όπως ο καφές, είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν τοξικές παρενέργειες λόγω της υπερβολικής ποσότητας καφεΐνης. Σύμφωνα με την EFSA, το μερίδιο της καφεΐνης των ενεργειακών ποτών στη συνολική κατανάλωση καφεΐνης στην Ευρώπη φθάνει το 43% στα παιδιά, το 13% στους εφήβους και το 8% στους ενηλίκους.
Τα ενεργειακά ποτά μπορεί να προκαλέσουν ταχυκαρδία, υπέρταση, ναυτία, εμετούς, σπασμούς, συμπτώματα ψύχωσης και, σε σπάνιες περιπτώσεις, θάνατο. Σε ορισμένες χώρες (ΗΠΑ, Αυστραλία, Σουηδία) έχουν αναφερθεί θάνατοι λόγω καρδιακής ανεπάρκειας ή έκτακτες εισαγωγές στο νοσοκομείο λόγω κρίσεων επιληψίας, μετά από υπερβολική κατανάλωση ενεργειακών ποτών.
Επίσης, οι έρευνες δείχνουν ότι οι έφηβοι που κάνουν συχνή κατανάλωση ενεργειακών ποτών, είναι πιο επιρρεπείς σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές, σε κατανάλωση αλκοόλ και εθιστικών ουσιών κ.α. Πάνω από το 70% των νεαρών ενηλίκων (18 – 29 ετών) που πίνουν ενεργειακά ποτά, σύμφωνα με μελέτη της EFSA, τα αναμιγνύουν με αλκοόλ. Η συνήθεια αυτή είναι πιο επικίνδυνη από την κατανάλωση σκέτου αλκοόλ.
Τα ενεργειακά ποτά πωλούνται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο κάποιες έχουν θέσει περιορισμούς στην κατανάλωσή τους από παιδιά, ενώ στη Σουηδία η πώληση ορισμένων ενεργειακών ποτών γίνεται μόνο από τα φαρμακεία.
πηγή: health.in.gr
