Πως ορίζουμε, αλήθεια, την “επεξεργασμένη τροφή“;
Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων, επεξεργασμένη τροφή είναι «κάθε τροφή που δεν είναι αποτέλεσμα ωμής αγροτικής καλλιέργειας και έχει υποστεί επεξεργασία όπως κονσερβοποίηση, ψύξη, αποξήρανση κλπ»
Φυσικά δεν είναι όλες οι επεξεργασμένες τροφές το ίδιο ανθυγιεινές . Για παράδειγμα τα αυγά, το γιαούρτι, το πράσινο τσάι υπόκεινται σε επεξεργασία πριν καταναλωθούν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι επιβλαβή ή δεν πρέπει να καταναλώνονται. Στο παρόν άρθρο λοιπόν, όταν λέμε ‘επεξεργασμένες τροφές’, εννοούμε τις τροφές που έχουν τροποποιηθεί με τεχνητά υλικά και χημικά πρόσθετα, όπως χρωστικές, συντηρητικά, αντιοξειδωτικά, ενισχυτικά γεύσης , καθώς αυτή είναι η κατηγορία επεξεργασμένων τροφών που ενοχοποιείται για την αύξηση του σωματικού βάρους και την πρόκληση ασθενειών που μειώνουν την ποιότητα και την χρονική διάρκεια της ζωής.
Ας δούμε, λοιπόν, τα γεγονότα:
Το 61% των θερμίδων που λαμβάνουμε προέρχονται από επεξεργασμένες τροφές
Έρευνα που δημοσίευσε η American Journal of Clinical Nutrition καταλήγει πως το 61% των τροφών που καταναλώνονται στην Αμερική υπόκεινται σε υψηλή επεξεργασία. Στην έρευνα, ‘υψηλά επεξεργασμένες’ θεωρήθηκαν οι τροφές που περιέχουν πολύ-συστατικά και διάφορα μίγματα βιομηχανικώς επεξεργασμένα όπως η σόδα, τα μπισκότα, τα τσιπς, το λευκό ψωμί, και τα έτοιμα γεύματα. Τροφές όπως τα παγωμένα φρούτα και τα λαχανικά, το γάλα και το φρέσκο κρέας θεωρήθηκαν μη επεξεργασμένες ή ελάχιστα επεξεργασμένες.
Στην Ευρώπη τα πράγματα είναι καλύτερα, καθώς υπάρχουν αυστηρότεροι κανόνες για τις επεξεργασμένες τροφές. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε, όμως, το γεγονός ότι η διατροφή μας απέχει πολύ από αυτήν που επικρατούσε πριν 30 χρόνια. Τα προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι, κορεσμένα λιπαρά και ζάχαρη είναι τα επικρατέστερα.
Οι επεξεργασμένες τροφές κάνουν δύσκολη την καύση θερμίδων
Το σώμα μας επεξεργάζεται όλες τις θερμίδες ανεξάρτητα από που προήλθαν. Όχι όμως με την ίδια ταχύτητα: 100 θερμίδες που προήλθαν από κέικ σοκολάτας δεν είναι ίδιες με 100 θερμίδες από προήλθαν από καρότα. Το σώμα μας καίει 50% λιγότερες θερμίδες όταν αυτές προέρχονται από επεξεργασμένες τροφές σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2010 στην Food and Nutrition Research. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά την επεξεργασία τους, οι τροφές σπάνε σε πολλά συστατικά και έτσι καίγονται γρήγορα. Από την άλλη οι μη επεξεργασμένες τροφές όπως το ψωμί ολικής άλεσης, τα κολοκυθάκια ή τα μήλα περιέχουν συστατικά που αναγκάζουν το σώμα να δουλέψει για αρκετό χρόνο για να τα κάψει και έτσι ενεργοποιείται ο μεταβολισμός.
Οι επεξεργασμένες τροφές έχουν τοξικά συστατικά
- Διοξείδιο του τιτανίου – το συναντάμε σε βαφές και αντηλιακά και βρίσκεται σε dressing σαλάτας και στο γλάσο για κέικ.
- Λανολίνη – βρίσκεται στο μαλλί προβάτων αλλά και στις τσίχλες.
- Όξινο θειώδες νάτριο – βρίσκεται στα καθαριστικά τουαλέτας και χρησιμοποιείται στα τσιπς.
Η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών είναι εθιστική
Υπάρχει λόγος που δεν μπορούμε εύκολα να σταματήσουμε να καταναλώνουμε τα γλυκά και αλμυρά σνακ που βρίσκουμε στα ράφια των σούπερ μάρκετ: έχουν συστατικά που τα κάνουν εθιστικά. Οι επεξεργασμένες τροφές μιμούνται την ντοπαμίνη, έναν νευροδιαβιβαστή που μας κάνει να νιώθουμε καλά και επηρεάζει το εγκέφαλο με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που λειτουργούν τα ναρκωτικά. Για την ακρίβεια, ο εγκέφαλος αντιδρά στη ζάχαρη με τον ίδιο τρόπο που αντιδρά στην κοκαΐνη.
Οι επεξεργασμένες τροφές είναι ένοχες για όλες σχεδόν τις ασθένειες σήμερα
Η έρευνες έχουν δείξει πως η ζάχαρη είναι ο βασικός παράγοντας που οδηγεί στην ανάπτυξη χρόνιων νόσων. Η ζάχαρη και πιο συγκεκριμένα η φρουκτόζη, ενοχοποιείται για την ανάπτυξη καρδιακών παθήσεων και καρκίνου. Η κατανάλωση ζάχαρης-φρουκτόζης οδηγεί στην ινσουλινοαντίσταση και η ινσουλινοαντίσταση φαίνεται να είναι η βάση για πολλές χρόνιες νόσους. Μέχρι στιγμής η έρευνα έχει δείξει πως η κατανάλωση ζάχαρης-φρουκτόζης σχετίζεται με 78 περίπου νόσους και προβλήματα υγείας και αυτή η πληροφορία μας καθιστά ουσιαστικά τους βασικούς υπεύθυνους για την πρόληψη αυτών των παθήσεων.
Στην χώρα μας, αν και υπάρχει η παράδοση της μεσογειακής διατροφής, η έρευνα δείχνει πως απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από αυτήν καταναλώνοντας επεξεργασμένες τροφές. Τα ανησυχητικά αποτελέσματα των ερευνών για τον ελληνικό πληθυσμό μας δείχνουν το δρόμο της επιστροφής σε πιο παραδοσιακές διατροφικές συνήθειες. Ασφαλώς, η εξάλειψη των επεξεργασμένων τροφών από τη διατροφή μας είναι σχεδόν αδύνατη, μπορούμε όμως να κάνουμε υγιεινότερες επιλογές ώστε να αποφεύγονται οι παθήσεις και η παχυσαρκία και να απολαμβάνουμε καλύτερη ποιότητα ζωής και μακροζωία.
GlykouliGr
