Εναλλακτική Ιατρική & Διαβήτης

Οι Εναλλακτικές ή Συμπληρωματικές θεραπείες χρησιμοποιούνται από αιώνες. Σήμερα αποτελούν πλέον μια πραγματικότητα υπαρκτή και αρκετά καθημερινή, με δημοτικότητα που αυξάνεται όχι μόνο ανάμεσα στους ιατρούς και τους επαγγελματίες υγείας, αλλά πιο πολύ ανάμεσα στον απλό κόσμο.
Παρότι υπάρχει πλέον εύκολη πρόσβαση σε γιατρούς, φάρμακα και πολλές άλλες  “συμβατικές”  θεραπευτικές τεχνικές, υπολογίζεται ότι περισσότερο από το 50% του πληθυσμού των Δυτικών χώρων χρησιμοποιεί  Εναλλακτικές θεραπείες. Αυτό το ποσοστό μάλλον είναι αρκετά υψηλότερο σε άλλες μη Δυτικοευρωπαϊκές χώρες.
Πολλές Εναλλακτικές θεραπείες μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τους ανθρώπους με Σακχαρώδη Διαβήτη, αλλά μερικές φορές συνδέονται με παρενέργειες η κινδύνους που θα πρέπει να μην παραβλεφθούν.
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι :
• Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει φάρμακο η αγωγή εναλλακτική ή συμβατική που να θεραπεύει οριστικά τον Σακχαρώδη Διαβήτη  (ΣΔ), και επομένως  η διακοπή μιας φαρμακευτικής αγωγής χωρίς τη συμβουλή εξειδικευμένου γιατρού μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη.
• Τα “Φυτικά”  προϊόντα περιέχουν ως ενεργά συστατικά χημικές ενώσεις που μπορεί να έχουν σοβαρές αλληλεπιδράσεις με μια “συμβατική” αγωγή.
• Τίποτε δεν υποκαθιστά το αρχαίο “Παν μέτρων άριστον” και το “Αγαθά κοπής κτώνται” δηλαδή την σωστή και ισορροπημένη διατροφή, την φυσική άσκηση και την προσπάθεια για συναισθηματική ισορροπία.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠEΙΕΣ
Οι Εναλλακτικές ή Συμπληρωματικές, ή Φυσικές θεραπείες, αποτελούν ένα ευρύτατο σύνολο φιλοσοφικών και θεραπευτικών προσεγγίσεων της υγείας, έχοντας δημιουργήσει παράλληλα στη σημερινή κοινωνία ένα μεγάλο δίκτυο θεραπευτικών υπηρεσιών και παροχών, συχνά αρκετά επικερδών.
Γενικά ο όρος χρησιμοποιείται για κάθε θεραπευτική προσέγγιση πέρα από τις “κλασσικά”  προτιενόμενες απο το Συμβατικό ή Δυτικό σύστημα Υγείας.  Ο ορισμός αυτός είναι τόσο ευρύς όσο μεγάλο είναι και το εύρος αλλά και η διαφορετικότητα αυτών των θεραπειών.
Φυσικά πρέπει να γνωρίζουμε ότι για πολλές Αφρικανικές, Ασιατικές και αρκετές ακόμη χώρες του πλανήτη μας, τοπικές παραδοσιακές θεραπείες, συμβατές με τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου αποτελούν την κύρια επιλογή των κατοικών τους, και δεν θα ήταν σωστό γι’αυτές να χρησιμοποιούμε τον όρο Εναλλακτικές αν και συχνά στη σύγχρονη  Δυτική κοινωνία μας, διαφημίζονται ως Τέτοιες.
ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
Είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς το ποσοστό των διαβητικών που κάνουν χρήση Εναλλακτικών θεραπειών. Σε μελέτες στον Καναδά και στο ΗΒ υπολογίζεται περίπου 17% των Διαβητικών  που επισκέφθονται και εξωτερικά διαβ. ιατρεία να έχουν κάνει χρήση των  Εναλλακτικών θεραπειών (τόσο για τον ΣΔ όσο και για άλλες καταστάσεις όπως αρθρίτιδες, μυοσκελετικούς πόνους, στρες,
δερματοπάθειες κ.λ.π.) .
Η ΜΕΛΕΤΗ DAWN (Diabetes Attitudes, Wishes & Needs) ή  “Καταλαβαίνοντας την ανθρώπινη πλευρά του διαβήτη”
Είναι  η μεγαλύτερη μελέτη για την επίπτωση ψυχολογικών παραμέτρων στη ρύθμιση του ΣΔ.  Διεξήχθη σε 13 χώρες (όχι στην Ελλάδα), περιλάβε πάνω από 5000 άτομα διαβητικούς τύπου 1 και 2 (50% καθένας)  άνω των 18 ετών και 3000 ερευνητές επαγγελματίες  υγειας.
Σημαντικότερο συμπέρασμα της είναι ότι : Το περιβάλλον του διαβητικού όταν αποτελείται από οικογένεια συγγενείς και φίλους ανεχτικούς και με κατανόηση, συναδέλφους υποστηρικτικούς και όχι ανταγωνιστικούς είναι εξίσου σημαντικό, με οποιανδήποτε θεραπευτική αγωγή. Ενώ αντιθέτως όταν το περιβάλλον ασκεί έντονες κάθε μορφής πίεσεις στο άτομο με διαβήτη, η όταν ο διαβητικός
είναι αποκομένος από ένα υποστηρηχτικό οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, τα αποτέλεσματα δείχνουν όχι μόνο κακή ρύθμιση του ΣΔ, αλλα τον διαβητικό να νοιώθει άσχημα με τον εαυτό του και να είναι δυσαρεστημένος με την ζωή του.
Είναι ίσως λοιπόν η ρύση ότι “έχουμε να θεραπεύσουμε διαβητικούς ασθενείς και όχι τον Σακχαρώδη Διαβήτη” που έστρεψε τον κόσμο σε εναλλακτικότερες λύσεις.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ
Η ρύθμιση του ΣΔ απαιτεί αλλαγή του τρόπου ζωής και αυτό επιτυγχάνεται μόνο σε συνθήκες Ψυχοσωματικής Ισορροπίας.
Οι περισσότερες Εναλλακτικές θεραπείες έχουν ως βασική φιλοσοφία θέσεις με τις οποίες οι σύγχρονες  Δυτικές απόψεις μοιάζουν να συμφωνούν ολοένα και περισσότερο. Αυτή η φιλοσοφία προάγει την  Ολιστική αντίληψη για να πετύχει ισορροπία στην ζωή του ανθρώπου. Αναγνωρίζει την σχέση και συνεχή αλληλεπίδραση σώματος-συναισθήματος και λογικής κάθε ατόμου. Δίνοντας σημασία στην ιδιαιτερότητα και εξατομίκευση,  είναι θεραπευτικές που προβάλλουν πιο φιλικές στον ασθενή.
Αξίζει ίσως να επισημανθεί ότι ένα μεγάλο μέρος της δημοτικότητας τους οφείλεται στο ότι οι περισσότερες Εναλλακτικές θεραπείες δίνουν μεγάλη σημασία στην σχέση θεραπευτή-ασθενούς θεωρώντας την κυρίαρχο κομμάτι της θεραπευτικής διαδικασίας.
Τα πιθανά οφέλη των Σύμπληρωματικών Θεραπειών, συνίστανται στα :
• Βοηθούν τους Διαβητικούς  ασθενείς, να αποδεχτούν καλυτέρα το πρόβλημα τους και να προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες απαιτήσεις της ζωής, χρησιμοποιόντας στρατηγικές αυτοελέγχου (π.χ. Νευρογλωσσικός Προγραμματισμός N.L.P., Mind Control κ.λ.π.) καθώς και υποστηρικτικές Ψυχο-σωματοθεραπείες  (π.χ. Συμβουλευτική, Yoga, Εσώτερα Θεραπευτική της Μary Βailly, Tai-Chi, κ.λ.π.).
• Μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του άγχους, με ένα μεγάλο εύρος διαφορετικών θεραπευτικών προσεγγίσεων όπως η Οργανοθεραπεία, η Συμβουλευτική (Counselling), η Αρωματοθεραπεία, καθώς και τεχνικές  μασάζ (π.χ. Shiatsu, Bowtech, Thai-Massage, κ.λ.π.).
• Στοχεύουν στην αύξηση της αυτοεκτίμησης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στις ίδιες (δίκες του) δυνατότητες, βοηθώντας τον ασθενή να αναλάβει ο ίδιος τον έλεγχο και την ευθύνη της υγείας του, βελτιώνοντας τη ποιότητα της ζωής του.
• Μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση των επίπεδων σακχάρου του αίματος, καθώς και στη πρόληψη και βελτίωση των μακροχρόνιων επιπλοκών του ΣΔ, ενισχύοντας την διάθεση για άσκηση και πιο υγιεινή ζωή.
• Ορισμένες θεραπείες, κυρίως βοτανοθεραπείες έχουν έμεση επίδραση στα επίπεδα Σακχάρου του αίματος, π.χ. Κινέζικα βότανα ο Άνηθος, το Ginger (Πιπεροριζα), ακόμα και για την μαστίχα Χίου υπάρχουν αναφορές (θεωρείται πλούσια σε Ψευδαργυρο, ιχνοστοιχείο σημαντικό στη δομή της ινσουλίνης). Υπάρχει δράση των σκευασμάτων Χαλκού στα επίπεδα σακχάρου, μειώνοντας τα σε μετρήσεις νηστείας. Πιθανά να υπάρχει και κάποια ωφέλεια για την πρόληψη των μακροχρόνιων επιπλοκών του ΣΔ,  από την χρήση σκευασμάτων με Αντιοξειδωτικές ουσίες και ιχνοστοιχεία π.χ. Βιταμίνη C και E, το συνένζυμο Q10, το Σελήνιο και ο Χαλκός κ.λ.π.
Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να πεί με ακρίβεια πόση ποσότητα, ποια χρονική στιγμή, και για πόσο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να λαμβάνει τέτοιου είδους σκευάσματο ο Διαβητικός. Ασθενής.
• Βοηθούν στο να υπάρξει  ανακούφιση ή και βελτίωση των επιπλοκών και συμπτωμάτων που συνδέονται με μακροχρόνια συνήθως κακά ρυθμισμένο Σακχαρώδη Διαβήτη. Πόνοι μυοσκελετικοί, αιμώδιες (μουδιάσματα), πόνοι περιφερικής νευροπάθειας μπορεί να βελτιωθούν με Βελονισμό και “τεχνικές μασάζ”  (Shiatsu, Bowtech, Thai-Massage, κ.λ.π. Άτονα έλκη κνημών, προβλήματα με τα κάτω άκρα, και συχνές δυσπεψείες μπορούν να βοηθηθούν τόσο από Φύσιο-Κίνησιο/θεραπευτικές τεχνικές, όσο και από την χρήση απλών παραδοσιακών βοτάνων.
• Τέλος γενικά το συνολικό οικονομικό κόστος των εναλλακτικών Θεραπειών είναι μάλλον αρκετά χαμηλότερο των  “συμβατικών”  και οι παρενέργειες τους θεωρούνται ελαφρύτερες.
Ωστόσο και τα θεραπευτικά τους αποτελέσματα  αρκετές φορές είναι αμφιλεγόμενα και όχι καλά τεκμηριωμένα.
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Η Εναλλακτική  Ιατρική απαιτεί θεραπευτές με μακροχρόνια πείρα και εξάσκηση καθώς και βαθειά γνώση του αντικείμενου τους.
Κάποιες από αυτές τις Θεραπευτικές προσεγγίσεις υποστηρίζονται από έρευνα και μελέτες και είναι γενικώς πιο αποδεκτές (κυρίως ο βελονισμός, και λιγότερο η Ομοιοπαθητική, η Κινεζική φυτοθεραπεία, η Μουσικοθεραπεία και η Χειροπρακτική, καθώς και κάποιες τεχνικές μασάζ), και άλλες ελάχιστα υποστηριζόμενες από μελέτες και φυσικά πιο περιορισμένης αποδοχής  (Σχόλες Ειδικής Διατροφής η νηστείας, κολονάκι καθαρισμοί, διαγνώσεις από την ίριδα, θεραπείες με κρυστάλλους και βιοενέργειες κ.λπ.) .
Ένας αριθμός διαφορετικών και ποικίλων προβλημάτων έχουν αναφερθεί στη βιβλιογραφία σε σχέση με τις Εναλλακτικές θεραπείες τα τελευταία χρόνια. Περιλαμβάνουν, ασθενείς που διέκοψαν την αγωγή τους, ευρισκόμενοι σε θεραπεία με ινσουλίνη, με συνέπεια να οδηγηθούν σε κωματώδη κατάσταση σε εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων, λόγω διαβητικής κετοξέωσης, μιας σοβαρής επιπλοκής που προκαλεί η έλλειψη ινσουλίνης.
Επίσης, αλλεργικές αντιδράσεις, υπογλυκαιμίες και λιγότερο συχνά υπεργλυκαιμίες η αυξομειώσεις της πιέσεως .Προσοχή χρειάζεται σε Διουρητικά Βότανα, (ιδίως το καλοκαίρι), ή διάφορα  φυτικά σκευάσματα όταν λαμβάνονται παράλληλα με κανονικά φάρμακα.
Ακόμη έχουν αναφερθεί εγκαύματα, αλλεργικά εξανθήματα και τραυματισμοί κυρίως σε ασθενείς με προβλήματα γαγγλιοπάθειας και διαβητικής περιφερικής νευροπάθειας, και σοβαρά προβλήματα στα κάτω άκρα τους (Έλκη, αιμωδίες, μειωμένη αισθητικότητα, έντονο αίσθημα θερμότητας μαζί με καυσαλγίες, κ.λπ.).
Από παρενέργειες / αλληλεπιδρασεις βότανων κινδυνεύουν κυρίως :
• Οι ηλικιωμένοι
• Τα παιδιά
• Αυτοί που πάσχουν από νόσους του ήπατος η των νεφρών
• Αυτοί που λαμβάνουν αρκετά φαρμακευτικά σκευάσματα, για διαφορετικές παθήσεις π.χ. Φάρμακα για την υπέρταση μαζί με φάρμακα για τον ΣΔ και την χοληστερίνη, η χρειάζονται εκτάκτως αγωγή για μια εμπύρετο λοίμωξη.
• Αυτοί που πρόκειται να χειρουργηθούν. Ορισμένα βότανα πχ Πιπερόριζα (Ginseng, Gingko Biloba), σκόρδο (σε πολύ μεγάλες ποσότητες), Υπέρρικο η Χόρτο του Αγιου Ιωάννη (St John’s wart), χρειάζεται να διακόπτονται αρκετές ημέρες νωρίτερα, λογω των αντιπηκτικών ιδιοτήτων τους και των αλληλεπιδράσεων που εμφανίζουν με γνωστά Αντιπηκτικά.
• Αυτοί που υποφέρουν από αλλεργίες, εκζέματα, άσθμα.
Θα πρέπει να αναφερθεί ωστόσο ότι είναι δυνατόν να υπάρξει και συνεργική δράση ανάμεσα σε ορισμένα φαρμακευτικά σκευάσματα / βότανα βοηθώντας σε λιγότερη χρήση φαρμάκων, με καλύτερη ποιότητα ζωής. Προσοχή χρειάζεται στα όχι γνωστής προελεύσεως σκευάσματα. Δυνατόν να είναι μολυσμένα, μεταλλαγμένα, η αλλοιωμένα (συνίσταται η προμήθεια τους μόνο από Φαρμακεία, η Εξειδικευμένα καταστήματα).
Ορισμένα σκευάσματα είναι δυνατόν να περιέχουν φαρμακευτικές ουσίες π.χ. Κινέζικα σκευάσματα βότανων έχει βρεθεί να περιέχουν την ουσία Γλιβενκλαμίδη ένα απο του στόματος αντιδιαβητικό φάρμακο. Επί πλέον ανάλογα με το έδαφος και τον τρόπο καλλιέργειας η ιδία ποσότητα φυτικού σκευάσματος μπορεί να περιέχει διαφορετικές ποσότητες δραστικής ουσίας, δημιουργώντας ορισμένες φορες σοβαρά προβλήματα.
Οι Εναλλακτικές Θεραπείες μπορεί να απαιτήσουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να έχουν εμφανές αποτέλεσμα.
ΑΣΦΑΛΗΣ ΚΑΙ ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ
Ορισμένες γενικές κατευθύνσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ασθενείς με Διαβήτη, αν αποφασίσουν να οδηγηθούν προς τις Εναλλακτικές Θεραπείες:
• Αποφάσισε τι θέλεις να θεραπεύσεις, και ποιο θεραπευτικό αποτέλεσμα θεωρείς ικανοποιητικό, πριν ξεκινήσεις να έρευνας τις Εναλλακτικές θεραπείες
• Έλεγξε ξανά την κάθε πληροφορία που θα βρεις στο INTERNET. Συνήθιζε να παίρνεις πληροφορίες απο επίσημα Sites, π.χ. Ιατρικούς Συλλόγους, Εθνικές Βιβλιοθήκες, Έγκυρα Ιατρικά Περιοδικά κ.λ.π. Συνήθιζε να κάνεις πολλές ερωτήσεις, διασταυρώνοντας τις πληροφορίες που λαμβάνεις.
• Φρόντισε να έχεις μια σωστή Ιατρική Διάγνωση, πριν απευθυνθείς άλλου.
• Πρόσεχε ιδιαιτέρως αν είσαι έγκυος η θηλάζεις, αν είσαι ηλικιωμένος, παίρνεις φάρμακα, η πρόκειται για βρέφος η μικρό παιδί.
• Ενημέρωσε όλους τους θεραπευτές για τις παθήσεις, τις πιθανές αλλεργίες, τα φάρμακα που πιθανόν παίρνεις και το ιατρικό σου ιστορικό.
• Μη διακόπτεις φαρμακευτικές αγωγές, αν τουλάχιστον δεν ενημερώσεις πριν τον θεράποντα ιατρό σου. Αναζητησε ιατρικές συμβουλές μόλις παρατηρήσεις κάποιο ασυνήθιστο σύμπτωμα, ή απορρυθμισθεί ξαφνικά και χωρίς προφανή λόγο το σάκχαρο σου.
• Έλεγξε τα αποτελέσματα κάθε θεραπείας, παρακολουθώντας το σάκχαρο με τις κατάλληλες εξετάσεις που θα σου υποδείξει ο θεράπων ιατρός σου.
• Αγόρασε προϊόντα από έγκυρα καταστήματα, με ετικέτες έλεγχου ποιότητας και ασφάλειας εγκεκριμένες από τις επίσημες αρχές.
• Επέλεξε θεραπευτές, μελή επισήμων επαγγελματικών συλλόγων, που συνεργάζονται ή τουλάχιστον δεν είναι αντίθετοι με την  “κλασσική” ιατρική
• Αποφάσισε θεραπείες με γνώμωνα την βελτίωση της ποιότητας της ζωής σου, γνωρίζοντας οτι δεν υπάρχουν ήπιες, ή αθώες,  φιλικές, ή φυσικές θεραπείες. Απλά υπάρχουν θεραπείες αποτελεσματικές και ασφαλείς ή αναποτελεσματικές και επικίνδυνες.
Αυτό  που κάνει καλό και βοηθά κάποιον δεν κάνει απαραίτητα καλό και σε σένα.
ΕΝΑ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ  “ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ”
Ένας πολεμιστής πρέπει να έχει πολλά όπλα στη φαρέτρα του και ένας θεραπευτής καλό είναι να αντιμετωπίζει ένα ιατρικό πρόβλημα σφαιρικά και πολυεπίπεδα όπως ιδιαίτερος και πολυεπίπεδος είναι ο κάθε άνθρωπος. Οι “Εναλλακτικές”  θεραπείες ή  τουλάχιστον κάποιες από αυτές μπορούν να βοηθήσουν, είναι οικονομικότερες συμβατικών μεθόδων, ενώ μπορούν να ενισχύσουν την ενεργό συμμέτοχη του ασθενούς στην ευθύνη της υγείας του, με τη λογική ότι αναζητούμε καταρχήν την αίτια της νόσου και όχι την καταστολή των συμπτωμάτων.
Καθένας με ευθύνη και προσοχή ίσως είναι καιρός να δει με άλλο βλέμμα τις Εναλλακτικές θεραπείες;.