Εδώ και καιρό οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο διαβήτης μπορεί να προκαλείται από κάποιον ιό.
Ο καθηγητής Knut Dahl-Jørgensen που εργάζεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Όσλο λέει ότι: «Θεωρούμε ότι έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο και ότι το μόνο που λείπει ώστε να θεωρήσουμε το διαβήτη ως ασθένεια που προκαλείται από ιό είναι να δούμε κάποιο φάρμακο να δρα αποτελεσματικά εναντίον του».
Ελπίδες για το μέλλον
Η ομάδα του καθηγητή στο Όσλο εξέτασε έξι ασθενείς νεοδιαγνωσθέντες με διαβήτη τύπου 1 και ανακάλυψε την παρουσία ενός ιού στα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη.
Ο ιός αυτός ονομάζεται Coxsackievirus B (CVB) και ανήκει στην κατηγορία των εντεροϊών. Οι ιοί αυτοί συνήθως προκαλούν απλό κρύωμα, όμως μπορούν να προκαλέσουν και σοβαρότερες ασθένειες όπως φλεγμονή του μυοκαρδίου ή μηνιγγίτιδα.
Με αυτά τα δεδομένα, ερευνητές του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Σουηδία και των Πανεπιστημίων του Τάμπερε και της Γιβασκίλα στη Φινλανδία ανέπτυξαν ένα εμβόλιο το οποίο προστατεύει και από τα έξι γνωστά στελέχη CVB.
Το εμβόλιο δοκιμάστηκε σε διαφορετικά μοντέλα ζώων και φάνηκε ότι μπορεί να προστατεύσει ποντίκια που μολύνθηκαν με CVB από το να αναπτύξουν τον «ιογενή» διαβήτη τύπου 1. Στη συνέχεια το εμβόλιο δοκιμάστηκε σε μακάκους ρέζους οι οποίοι εμφανίζουν μεγάλες γενετικές ομοιότητες με τον άνθρωπο. Όπως προέκυψε, στο συγκεκριμένο μοντέλο ζώου το εμβόλιο ήταν αποτελεσματικό και οδήγησε σε παραγωγή αντισωμάτων ενάντια στους ιούς CVB.
«Τα αποτελέσματα αυτά παρέχουν σημαντική επιστημονική στήριξη στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης ενός παρόμοιου εμβολίου που προορίζεται για τον άνθρωποι και το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη» ανέφερε ο καθηγητής Χέικι Χάατι από το Πανεπιστήμιο του Τάμπερε που συμμετέχει στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του εμβολίου το οποίο διεξάγεται από αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία σε συνεργασία με φινλανδική εταιρεία βιοτεχνολογίας.
Για να έχει αποτέλεσμα, το εμβόλιο, πρέπει να δοθεί σε παιδιά πριν εμφανίσουν την ασθένεια. Στη Νορβηγία, ο διαβήτης τύπου 1 πλήττει περίπου 400 νεαρά παιδιά και έφηβους κάθε χρόνο. Συνολικά στη χώρα 28.000 άνθρωποι πάσχουν από την ασθένεια.
Αν και είναι γνωστό πλέον ότι ο διαβήτης προκαλείται όταν το πάγκρεας σταματά να παράγει ινσουλίνη, ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό παραμένει μυστήριο. Μέχρι τώρα έχουν διατυπωθεί θεωρίες ότι μπορεί να φταίει η ποιότητα του νερού που πίνουμε, το φαγητό που τρώμε ή άλλοι ιοί. Τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο, αλλά δεν μπορεί να εξηγηθεί γιατί ο αριθμός των ανθρώπων που νοσούν στην Νορβηγία έχει διπλασιαστεί από το 1970.
«Υποπτευόμαστε ότι ο ιός προσβάλλει τα κύτταρα που παράγουν την ινσουλίνη και προκαλεί μια ήπια χρόνια φλεγμονή. Το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα κύτταρα ώστε να καταπολεμήσει τον ιό, και έτσι τα κύτταρα πεθαίνουν», εξηγεί ο Knut Dahl-Jørgensen.
Μπορεί οι ιοί να είναι υπεύθυνοι και για άλλα αυτοάνοσα;
Ερευνητές από την Αμερική και την Αγγλία έχουν επίσης δημοσιεύσει τα ευρήματά τους που συνάδουν με αυτά των Νορβηγών και επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του ιού σε ανθρώπους με νεοδιαγνωσμένο διαβήτη τύπου 1. Όμως, μέχρι τώρα, πρόκειται για απλή θεωρία η οποία πρέπει να αποδειχθεί.
Στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος που διεξάγεται στη Νορβηγία και τη Δανία, αυτή τη στιγμή χορηγούνται δύο ειδών αντιιικά φάρμακα σε παιδιά και εφήβους με νεοδιαγνωσμένο διαβήτη τύπου 1. Οι ερευνητές λένε ότι αν υπάρξει θετική επίδραση στα κύτταρα που παράγουν την ινσουλίνη, θα ξέρουν ότι έχουν αποδείξει τη θεωρία τους.
Οι Νορβηγοί ερευνητές έχουν διαπιστώσει την παρουσία του ιού CVB στο θυροειδή αδένα ασθενών με διαταραχές του μεταβολισμού, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο και άλλα αυτοάνοσα νοσήματα να προκαλούνται από ιούς.
Η δοκιμή αντιιικών φαρμάκων για την καταπολέμηση του διαβήτη ξεκίνησε στο Όσλο πέρσι και συνεχίζεται. Το εμβόλιο που δημιουργήθηκε από Φινλανδούς και Σουηδούς πρόσφατα δημοσιεύτηκε στο Science Advances. Τώρα, μένει να δοκιμαστεί σε μικρό αριθμό ανθρώπων για να διαπιστωθεί ότι είναι ασφαλές.
Πηγές: nrk.no, το Βήμα
