Σας έχει τύχει να καθίσετε σταυροπόδι, και όταν κατεβάσετε τα πόδια σας, να αισθάνεστε μυρμήγκιασμα; Έχετε ποτέ «πλακώσει» το χέρι σας κατά τη διάρκεια του ύπνου, για να νιώσετε σα να σας τρυπούν βελόνες όταν ξυπνήσατε; Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Παθήσεων και Εγκεφαλικού, η αίσθηση αυτή ονομάζεται παραισθησία. Η παραισθησία μπορεί να είναι προσωρινή ή χρόνια, στην οποία περίπτωση μπορεί να αποτελεί ένδειξη για υποκείμενο νόσημα.
Τι είναι η παραισθησία;
Η παραισθησία είναι ο επίσημος όρος που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε την αίσθηση μουδιάσματος, καψίματος, ή τρυπήματος που συχνά εμφανίζεται στα χέρια ή τα πόδια, αν και μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλα μέρη του σώματος. Μπορεί να συνοδεύεται από πόνο ή αδυναμία.
Ποια είναι τα συμπτώματα της παραισθησίας;
- Μυρμήγκιασμα
- Τσίμπημα
- Μούδιασμα
- Φαγούρα
- Κάψιμο
Ποια είναι τα αίτια της παραισθησίας;
Υπάρχουν δύο τύποι παραισθησίας, η παροδική και η χρόνια.
Παροδική παραισθησία
Αίτια της παροδικής παραισθησίας είναι τα εξής:
- Νευροκαβαλίκευμα
- Αυχενικός τραυματισμός
- Κάταγμα οστού
- Αφυδάτωση
- Επιληπτική κρίση
- Υπεροξυγόνωση
- Κρίση πανικού
- Εγκυμοσύνη
Το νευροκαβαλίκευμα είναι αποτέλεσμα άσκησης υπερβολικής πίεσης στο νεύρο. Μπορεί να προκληθεί από τραυματισμό, επαναληπτικές κινήσεις και φλεγμονή. Παραισθησία συχνά προκαλεί το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα. Αυτό συμβαίνει όταν το διάμεσο νεύρο του καρπού πιέζεται, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα δάκτυλα. Πίεση στο νεύρο μπορεί να προκληθεί και από ορθοστασία, όταν κανείς κάθεται σταυροπόδι πολλή ώρα, ή όταν ξαπλώνουμε πάνω στα χέρια ή τα πόδια μας. Μόλις η πίεση αφαιρεθεί, επανέρχεται η φυσιολογική αίσθηση.
Ο αυχενικός τραυματισμός συνήθως προκαλείται από απότομη κίνηση του κεφαλιού και του λαιμού μπροστά και πίσω. Ο τραυματισμός αυτός μπορεί να προκαλέσει τη συμπίεση ή φλεγμονή των νεύρων του λαιμού, προκαλώντας μυρμήγκιασμα, μούδιασμα ή αδυναμία που μπορεί να εξαπλωθεί κάτω από τον ώμο στα χέρια ή και στα δάκτυλα.
Παραισθησία μπορεί να προκαλέσει και η εγκυμοσύνη. Αυτό συμβαίνει γιατί, καθώς το μωρό μεγαλώνει, η μήτρα πιέζει τα νεύρα των ποδιών. Πρόκειται για ένα φυσιολογικό φαινόμενο που εξαφανίζεται όταν γεννηθεί το μωρό.
Χρόνια παραισθησία
Η χρόνια παραισθησία μπορεί να είναι αποτέλεσμα χρόνιων ασθενειών όπως:
- Διαβητική νευροπάθεια
- Διαταραχή του θυροειδούς
- Έλλειψη βιταμινών
- Ατυχήματος ή τραυματισμού
- Λοίμωξη ( όπως lyme disease, έρπης ζωστήρας κλπ)
- Χρόνια νεφρική νόσος
- Εγκεφαλικό
- Πολλαπλή σκλήρυνση
- Αυτοάνοση ασθένεια (όπως λύκος, ρευματοειδής αρθροίτιδα)
- Εγκάρσια μυελίτιδα
- Εγκεφαλίτιδα
- Εγκεφαλικός όγκος
- Οστεοπόρωση
- Συγκεκριμένα φάρμακα (π.χ. χημειοθεραπεία, κάποια αντιβιοτικά, φάρμακα για τον HIV, κάποια φάρμακα για τις επιληπτικές κρίσεις).
- Δηλητηρίαση με βαριά μέταλλα
- Αλκοολισμός
Οι άνθρωποι με διαβήτη τύπου 1 και 2 διατρέχουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβητικής νευροπάθειας, η οποία είναι αποτέλεσμα βλάβης στα νεύρα από σάκχαρο που είναι για χρόνια σε υψηλά επίπεδα. Η παραισθησία είναι κοινό σύμπτωμα της διαβητικής νευροπάθειας.
Άλλη μια ασθένεια που συνδέεται με το διαβήτη, η χρόνια νεφρική νόσος, μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεύρα, πιθανά λόγω έλλειψης θρεπτικών συστατικών, αιμοκάθαρσης, και υψηλών επιπέδων φωσφόρου.
Ο υποθυροειδισμός, δηλαδή η κατάσταση στην οποία ο θυροειδής δεν παράγει αρκετή ορμόνη, μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση υγρού, πιέζοντας τα νεύρα στα χέρια και τα πόδια.
Η έλλειψη βιταμίνης Β12, που μπορεί να είναι αποτέλεσμα πρόσληψης μετφορμίνης για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να είναι άλλο ένα αίτιο της παραισθησίας. Η βιταμίνη Β12 είναι αναγκαία για την σωστή λειτουργία των νεύρων.
Πως γίνεται η διάγνωση της παραισθησίας;
Η παροδική παραισθησία που μπορεί να προκληθεί επειδή καθίσαμε στο χέρι ή το πόδι μας, δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας. Ωστόσο, αν νιώθετε συχνά συμπτώματα της παραισθησίας, καλό είναι να το συζητήσετε με το γιατρό σας. Αυτός θα μελετήσει τα συμπτώματα και το ιατρικό σας ιστορικό και πιθανά θα σας εξετάσει. Επίσης μπορεί να σας πει να κάνετε εξετάσεις όπως:
- Τεστ αίματος
- Μελέτη νευρικής αγωγιμότητας
- Ηλεκτρομυογράφημα
- Μαγνητική τομογραφία
- Υπέρηχο
- Αξονική
Οι εξετάσεις που θα σας ζητήσει θα εξαρτηθούν από τα ευρήματα και τις υποψίες του γιατρού ως προς τα αίτια της παραισθησίας.
Πως αντιμετωπίζεται η παραισθησία;
Και πάλι, η αντιμετώπιση εξαρτάται από το αίτιο. Η θεραπεία μπορεί να συμπεριλαμβάνει:
- Νάρθηκα ή γύψο
- Φυσιοθεραπεία
- Ακινητοποίηση
- Αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Συμπληρώματα βιταμινών
- Αλλαγές του τρόπου ζωής, όπως υγιεινότερη διατροφή, άσκηση, φροντίδα των ποδιών, μείωση της πρόσληψης αλκοόλ.
- Εγχείρηση για την αποσυμπίεση του νεύρου.
Πηγή: Diabetes Self Management
