Στα σύγχρονα ωστόσο δημοκρατικά κράτη, η φορολόγηση του πολίτη, οφείλει να εχει ανταποδοτικό χαρακτήρα.
Με άλλα λόγια το κράτος δεν είναι σουλτάνος. Εχει υποχρέωση να “λογοδοτεί” για το πώς χρησιμοποιούνται οι φόροι που εισπράττει και να προσφέρει ενα μέρος αυτών πίσω στον πολίτη μέσω υπηρεσιών.
Στην πραγματικότητα έτσι ορίζεται η ευημερία μιας χώρας. Αναλόγως δηλαδή με την ποσότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει στους πολίτες της.
Τι συμβαίνει όμως στη δική μας χώρα?
Όλοι γνωρίζουμε ότι οι φόροι και οι εισφορές που πληρώνουμε είναι υψηλοί. Πάρα πολλοί μάλιστα αδυνατούμε να αντεπεξέλθουμε. Φτάσαμε στο σημείο, από τη μία στιγμή στην άλλη να χρωστάμε στην εφορία, και στα ταμεία, πολίτες που πάντα ήμασταν τυπικοί.
Είμαστε λοιπόν Σκανδιναβική χώρα?
Ναι. Απαντά ο ΟΟΣΑ. Έχουμε τους υψηλότερους (υψηλούς) φορολογικούς συντελεστές μετά τις Σκανδιναβικές χώρες και την Πορτογαλία ( !). Είμαστε λοιπόν Σουηδία, αλλά δυστυχώς μονο ως προς αυτά που πληρώνουμε. Οχι ώς προς τις παροχές και τις υπηρεσίες που θα έπρεπε να καρπωνόμαστε.
Ας δούμε τι λέει το εβδομαδιαίο δελτίο του ΣΕΒ για το πού πάνε οι φόροι μας:
“Από το σύνολο των κρατικών δαπανών (86,7 δισ.) ξοδεύουμε λιγότερα από το μέσο όρο της ΕΕ στην υγεία (το 9,9% των δαπανών έναντι 15,3% στην ΕΕ), στην παιδεία (8,6% έναντι 10,2%), για οικογενειακές παροχές (1,3% έναντι 3,8%) και για τους άνεργους (1% έναντι 2,8%)”
Γενικές υπηρεσίες (διαχείριση προσωπικού, στατιστικές υπηρεσίες,διαχείριση κτιρίων κ.α):
Απορροφά το 7,1% των δαπανών στην Ελλάδα έναντι 2,2% στην ΕΕ.
Δίνουμε λοιπόν πολλά χρήματα σε: μισθούς δημοσίου ( 21,3 δις!), συντάξεις, αμυντικές δαπάνες, δαπάνες ασφάλειας και λιγότερα για: την υγεία, την παιδεία, την πρόνοια τους άνεργους, τις ευπαθείς ομάδες, τη βρεφονηπιακή στήριξη. Είναι άραγε υψηλές οι συντάξεις? Όχι, όλες. Ειδικά οι αναπηρικές συντάξεις δεν ξεπερνούν τα 622 ευρώ το μήνα κατά μέσο όρο. (Ηδίκα-έκθεση ήλιος) Το πρόβλημα όμως είναι ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό που προέρχεται κυρίως από το δημόσιο και τις Δεκο συνταξιοδοτήθηκε σε πολύ μικρή ηλικία. Κι ότι το δημόσιο εξακολουθεί να διογκώνεται, χωρίς αυτό όμως να έχει αντίκρισμα στο επίπεδο των υπηρεσιών. Γιατί θα ήμασταν ίσως περισσότεροι πρόθυμοι να πληρώνουμε τους μισθούς των υπαλλήλων του ΙΚΑ πχ, αν δεν έκαναν 1,5 χρόνο να μας βγάλουν μια σύνταξη.
Ας μη δαιμονοποιούμε όμως μια μόνο ομάδα συμπολιτών μας. Αφού το πρόβλημα ειναι βέβαιο οτι ειναι πιο πολύπλοκο και χρειάζεται συνδυασμό μέτρων για να αντιμετωπιστεί.
Εξάλλου για να είμαστε ακριβοδίκαιοι και σε καλύτερες εποχές, η χώρα μας έπασχε σε επίπεδο παροχής υπηρεσιών στον πολίτη.
Αυτό που με σαφήνεια ξέρουμε όλοι, είναι ότι στα σχολεία μας, στα νοσοκομεία, στα πανεπιστήμια, στις απεριποίητες πλατείες, στις ανύπαρκτες ράμπες για ΑμεΑ, στις σκουριασμένες παιδικές χαρές, στους βρόμικους δρόμους, στα γεμάτα κολλημένες τσίχλες και σπασμένα πλακάκια πεζοδρόμια, παντού η Ελλάδα μας πληγώνει.
Ο πολίτης, χωρίς να γνωρίζει με ακρίβεια που πάνε τα χρήματά του, αντιλαμβάνεται ότι κάπου υπάρχει σπατάλη. Όταν πληροφορείται για οργανισμούς του δημοσίου χωρίς αντικείμενο. Για υπαλλήλους που προσελήφθησαν με πλαστά πτυχία ή που κατηγορήθηκαν για διαφθορά κι ακόμα πληρώνονται. Για ενίσχυση των ταμείων της ΔΕΗ και του ΟΤΕ που πληρώνει ο ίδιος. Για συνταξιούχους δυο ταχυτήτων.
Δυσκολεύεται πια να δεχτεί ακόμα και τις παροχές στους βουλευτές του, όταν ο ίδιος αγωνιά να επιβιώσει. Δικαιολογημένα στέκεται με δυσπιστία μπροστά στα κρατικά έξοδα, όταν έχει μπροστά του έναν χειμώνα χωρίς λεφτά για θέρμανση.
Και πώς να μη δυσπιστεί, όταν ξέρει πια, πως οποιαδήποτε τρύπα προκύψει, θα κληθεί να την βουλώσει ο ίδιος με ολοένα και νέους φόρους. Ενώ από την άλλη νιώθει ότι το δικό του παιδί, παρά τις θυσίες του, δε θα έχει ποτέ τις ίδιες ευκαιρίες με το παιδί του τάδε κομματικού στελέχους.
Σκανδιναβική χώρα επομένως σε όσα πληρώνουμε, αλλά τριτοκοσμική σε όσα μας παρέχονται.
Σαν πολίτες κουραστήκαμε να ακούμε από την κάθε κυβέρνηση ότι “παρέλαβε καμένη γη“. Ζητάμε το πολύ απλό. Να πιάνουν τόπο τα λεφτά μας. Ζητάμε καθαρές τουαλέτες στα νοσοκομεία που εφημερεύουν, φάρμακα για τους καρκινοπαθείς χωρίς ουρές στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, δασκάλους για τα παιδιά ΑμεΑ, δημόσιους υπαλλήλους καταρτισμένους που δε θα μας ταλαιπωρούν. Θέλουμε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό για να λειτουργούν οι εντατικές κι όχι υπαλλήλους χωρις πραγματικό αντικείμενο, που δεν ξέρουν να χειριστούν ούτε υπολογιστή, θελουμε πάρκα χωρις χρήστες ναρκωτικών, να παίζουν τα παιδιά μας. Θέλουμε λιγότερη γραφειοκρατία. Θέλουμε να πάψει τελοσπάντων το κράτος παντού και πάντα να μας ταλαιπωρεί. Θέλουμε μεγάλο μερος των φόρων μας να πηγαινει σε επενδυσεις που θα δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Θέλουμε ίσες ευκαιρίες για τα παιδιά μας. Ισως τότε να μη μας φαίνεται τοσο βαρύ και άδικο το φορολογικό φορτίο.
Πώς θα επιτευχθούν αυτά?
Η λύση θα επέλθει φυσικά μεσα απο μέτρα που θα προτείνουν έμπειροι οικονομολόγοι αλλά και μεσα απο σωστή οργανωση και κατανομή των κονδυλίων. Αναφέρω ενδεικτικά μερικές προτάσεις που έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί:
- Σταθερό και απλοποιημένο φορολογικό σύστημα
- Πάταξη της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς
- Ικανοποιητικότερη του ΦΠΑ
- Εξορθολογισμός των κρατικών δαπανών (και όχι περικοπές ο’ τι να’ ναι, από όπου νά’ ναι)
- Αποτελεσματικότερο δημόσιο, με υψηλότερους μισθούς, αλλά λιγότερο και επαρκώς καταρτισμένο προσωπικό
- Χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, ενίσχυση της ηλεκτρονικής διακυβερνησης κ.α