Η Διατροφογενετική τα τελευταία 5 χρόνια έχει κάνει σημαντικά βήματα ανοίγοντας το δρόμο στην εξατομικευμένη διατροφή με βάση το γενετικό προφίλ.
«Δυο άνδρες της ίδιας ηλικίας ακολουθούν μια δίαιτα χαμηλή σε κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και υψηλή σε αλάτι και κορεσμένα λιπαρά. Ο ένας από αυτούς αναπτύσσει υπέρταση, υπερχοληστερολαιμία και τελικά αθηροσκλήρωση, ενώ ο άλλος ζει πολλά χρόνια χωρίς να αναπτύξει χρόνια προβλήματα υγείας.»
«Δυο γυναίκες της ίδιας ηλικίας και του ίδιου βάρους θέτουν ως στόχο την απώλεια κιλών και ακολουθούν την ίδια δίαιτα. Η μια επιτυγχάνει γρήγορα το στόχο της ενώ η άλλη δυσκολεύεται πολύ παρότι ακολουθεί τη δίαιτα πιστά και απογοητεύεται…»
Γιατί άραγε άνθρωποι που έχουν αντίστοιχες διατροφικές συνήθειες και ακολουθούν παρόμοιο τρόπο ζωής βιώνουν διαφορετικές επιδράσεις αυτών στην υγεία τους;
Μάλιστα, πρόσφατες μελέτες σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά δείχνουν ότι άνθρωποι που ακολούθησαν εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής βασιζόμενο στο γενετικό τους προφίλ, συμμορφώθηκαν πολύ ευκολότερα τις οδηγίες του διαιτολόγου που τους παρακολουθούσε και πέτυχαν γρηγορότερα τους στόχους τους.
Γνωρίζοντας κάποιος το γενετικό του προφίλ σήμερα μπορεί να αντλήσει πάρα πολλές πληροφορίες και να τροποποιήσει σημαντικά τον τρόπο ζωής του ώστε να έχει μια καλύτερης ποιότητας ζωή.
Μπορεί για παράδειγμα να μάθει αν έχει προδιάθεση για παχυσαρκία (ακόμα και από την παιδική ηλικία), για διαβήτη, καρδιαγγειακά, υπέρταση, οστεοπόρωση, μεταβολικό σύνδρομο θρόμβωση (γνωστή και ως θρομβοφιλία), ευαισθησία σε τραυματισμούς ή τι τύπου άσκηση (δύναμης ή αντοχής) θα ταίριαζε καλύτερα στο γενετικό του προφίλ.
Μέσα από το γενετικό προφίλ μπορεί ο καθένας από μας να γνωρίζει αν έχει γενετική προδιάθεση στην ανάπτυξη δυσανεξιών σε μια σειρά από τρόφιμα όπως στο γάλα ή τη γλουτένη, αν και πόσο κάφε πρέπει να καταναλώνει μια και φαίνεται ότι ορισμένοι άνθρωποι με πολύ συγκεκριμένο γενετικό υπόβαθρο κινδυνεύουν από έμφραγμα αν καταναλώνουν καφέ ενώ άλλοι μπορούν να απολαμβάνουν τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες.
Μια σειρά από γονίδια έχουν δημοσιευτεί τα τελευταία χρόνια που επηρεάζουν την διάθεση αλλά και την πιθανότητα ανάκτησης βάρους μετά από βαριατρική επέμβαση (χειρουργική επέμβαση παχυσαρκίας). Για αυτό ασθενείς που σκέφτονται να υποβληθούν σε βαριατρική επέμβαση, καλό είναι να γνωρίζουν το γενετικό τους προφίλ και σε συνεργασία με τον θεράποντα γιατρό και τον προσωπικό τους διαιτολόγο να λαμβάνουν την καλύτερη απόφαση.
Πολύ συχνά ακόμα και ο ίδιος ο διαιτολόγος που παρακολουθεί έναν ασθενή δυσκολεύεται να αποφασίσει ποιά θα πρέπει να είναι η κατανομή των μακροθρεπτικών (δηλ. πρωτεΐνης λίπους υδατάνθρακα) στο διαιτολόγιο του.
Πρόσφατη μεγάλη μελέτη (POUNDS LOST TRIAL) που διεξάγεται από το ΝΙΗ (National Institutes of Health) και της όποιας τα αποτέλεσμα δημοσιεύονται σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά, δείχνουν ότι η κατανομή των μακροθρεπτικών στο διαιτολόγιο πρέπει να διαφοροποιείται ανάλογα με το γενετικό προφίλ του ασθενούς.
Έχοντας τη γενετική πληροφορία στα χεριά του σήμερα ένας διαιτολόγος θα μπορούσε να αντλήσει πληροφορίες, για τη δυνατότητα μεταβολισμού του υδατάνθρακα του ασθενούς, για το αν ο ασθενής του είναι επιρρεπής στη συναισθηματική διατροφή (emotional eating) αλλά και για τις γευστικές του προτιμήσεις. Έτσι για παράδειγμα, δεν θα τον εξανάγκαζε σε διακοπή των γλυκών μια και θα ήταν εμφανές από τα γονίδια του ότι δεν μπορεί να αποχωριστεί τις γλυκές γεύσεις.
Για να μπορέσει κάποιος σήμερα να έχει απαντήσεις σε όλα τα πιο πάνω ερωτήματα απαραίτητη είναι η μελέτη μεγάλου αριθμού γονιδίων μια και οι περισσότερες προαναφερθείσες καταστάσεις δεν βασίζονται σε ένα γονίδιο αλλά είναι πολύγονιδιακές.
Το γεγονός αυτό καθιστούσε απαγορευτική, λόγω μεγάλου κόστους, την πρόσβαση στην πιο πάνω γνώση. Τα τελευταία δυο χρόνια η αλματώδης εξέλιξη στην τεχνολογία που στηρίζει τη Μοριακή Βιολογία οδήγησε στη δυνατότητα μελέτης πολύ μεγάλου αριθμού γονιδίων με αναίμακτο τρόπο σε κόστος που πλέον είναι προσβάσιμο στο μέσο άνθρωπο. Σύντομα και στην Ελλάδα θα παρέχονται τέτοιου τύπου ολοκληρωμένες πληροφορίες, που σε συνεργασία με κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα στην Ελλάδα (Ιατρική Κρήτης) αλλά και διεθνώς αναπτύσσει και εφαρμόζει υπηρεσίες Προδιαθεσικής Γονιδιωματικής επικεντρώνοντας κυρίως το ενδιαφέρον της σε γενετικούς παράγοντες (πολυμορφισμούς, επιγενετικές τροποποιήσεις, γονίδια πολλαπλών αντιγράφων-CNVs) των οποίων η επίδραση υπόκειται σε διορθωτικές παρεμβάσεις.
Πηγή: thehealthlab.gr
