Οι ιστορίες των ανθρώπων είναι πάντα πιο περίπλοκες από ότι παρουσιάζονται. Ένας άνθρωπος δεν είναι μόνο ένα πράγμα, δεν έχει μόνο μία ιδιότητα. Ένας γιατρός ενδοκρινολόγος είναι και πατέρας και σύζυγος και γιος και…….. διαβητικός τύπου 1 από τα 12. Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι ο κ. Ζησίδης Χρήστος, ενδοκρινολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων και διαβητικός τύπου 1 και ο ίδιος από την παιδική του ηλικία. Πόσο εύκολο είναι να περιθάλπεις κάποιον που έχει την ίδια πάθηση με σένα; Πόσο επαγγελματικά μπορείς να τον δείς; Γιατί να θες να γίνεις ο γιατρός της πάθησής σου; Ειδικά μιας χρόνιας, και μέχρι σήμερα ανίατης πάθησης, όπως είναι ο διαβήτης; Για να δούμε τι έχει να μας πει….
Κύριε Ζησίδη καλησπέρα. Πείτε μας λίγα πράγματα για εσάς.
Καλησπέρα σας. Κατ’ αρχάς χαίρομαι πολύ που θα έχω την δυνατότητα να επικοινωνήσω με τη διαβητική κοινότητα που ακολουθεί το glykouli.gr. Είμαι 42 ετών επιμελητής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, ειδικευθείς στην Ενδοκρινολογία, είμαι παντρεμένος εδώ και 10 χρόνια και έχουμε έναν γιό 10 ετών και μία μπέμπα 8 μηνών με τη γυναίκα μου. Ασχολούμαι παράλληλα και με την εκπαίδευση σε σχολές ΙΕΚ σε τμήματα όπως νοσηλευτές, παραϊατρικό προσωπικό κ.α. Και είμαι και διαβητικός τύπου 1 από την ηλικία των 12.
Είναι ο διαβήτης μία ιδιότητα;
Κατά τη γνώμη μου υπάρχουν παθήσεις του είμαι και παθήσεις του έχω. Δεν θα πει ποτέ κάποιος είμαι ουρολοιμωξικός. Έχω μία ουρολοίμωξη θα πει. Συνήθως όμως, εμείς οι διαβητικοί τύπου 1 λέμε ΕΙΜΑΙ. «Είμαι» νομίζω λέμε γιατί καθορίζει ο διαβήτης ένα ποσοστό όλων μας. Από το πως θα κοιμηθώ μέχρι το πως θα αθληθώ, πως θα μετακινηθώ (δεν πάω πουθενά χωρίς τα σύνεργα του εγκλήματος) και πολλά άλλα.
Πιστεύω πως υπάρχει ένα ποσοστό που καθορίζει το εάν έχουμε μια καλή και ποιοτική ζωή.
Έαν ο διαβήτης καθορίζει τη ζωή σου και πιστεύεις ότι σε κρατάει πίσω σε πολλά πράγματα, τότε το ποσοστό είναι μεγάλο, τότε η ζωή σου γίνεται δύσκολη και πιστεύεις πως κάποιο νόσημα είναι πιο δυνατό από εσένα. Αν όμως είναι απλά μια σημαντική παράμετρος που πρέπει να την λαμβάνεις υπόψη, τότε ζείς. Ζείς τη ζωή σου με τα πάνω της και τα κάτω της, με τις επιτυχίες και τις αποτυχίες, και δημιουργείς όμορφες στιγμές με τους ανθρώπους που αγαπάς.
Είναι εύκολο να γίνει συνειδητό αυτό από τους διαβητικούς και το περιβάλλον τους; Τι προσωπική εμπειρία έχετε και τι βλέπετε από τους ασθενείς σας;
Ακόμα και για μένα ήταν και, κάποιες φορές είναι ακομα, δύσκολο. Υπάρχουν στιγμές δύσκολες, πράγματα που χάνεις και θυμώνεις, η κούραση σε θυμώνει και μπορώ να μιλάω για ώρες αλλά δεν θα το κάνω γιατί δεν είναι αυτό που πρέπει να μας μείνει. Έχω όντως ασθενείς που αρνούνται να καταλάβουν, πολλές φορές, ακόμα και απλές οδηγίες. Κυρίως αρνούνται τη μονιμότητα της κατάστασης. Γονείς μικρών παιδιών με διαβήτη που δεν θέλουν να πιστέψουν ότι συμβαίνει αυτό στην οικογένεία τους, ηλικιωμένοι που δεν θέλουν να αλλάξουν συνήθειες και να «στερηθούν» κάτι στη ζωή τους. Η ζωή έχει πολλές δυσκολίες από μόνη της και μία χρόνια πάθηση που χρήζει εντατικής παρακολούθησης και από γιατρό, αλλά και από τον ίδιο τον ασθενή, κάνει τα πράγματα ακόμα πιο πολύπλοκα. Για να μην μεμψιμοιρούμε όμως, δεν είναι κάτι που με λίγη προσπάθεια δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Για να δώσω ένα καλό παράδειγμα, έχω ασθενείς μικρών ηλικιών, παιδάκια δημοτικού, που μην έχοντας εικόνα του διαβήτη το αντιμετωπίζουν σαν κάτι φυσικό στη ζωή τους, και μάλιστα βλέποντας κι εμένα με την αντλία και τις μετρήσεις, αναρωτιούνται γιατί οι άλλοι γύρω τους δεν «είναι» έτσι.
Πώς νιώθετε που συν-πάσχετε με τους ασθενείς σας;
Είναι τύχη και ατυχία. Είμαι τυχερός που κατάφερα, με όλες τις δυσκολίες, να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα και να γίνω ενδοκρινολόγος, έχοντας τον διαβήτη να με ακολουθεί από τα 12 μου χρόνια. Πολλές φορές νιώθω άσχημα όταν βλέπω έναν ασθενή αρρύθμιστο στον οποίο πρέπει να του πω τα νέα, ειδικά όταν δεν είναι έτοιμος να κάνει τις απαιτούμενες αλλαγές για να ρυθμιστεί. Ακόμα πιο άτυχος, όταν έχω μπροστά μου μια οικογένεια και ένα μικρό παιδάκι που μόλις έχει διαγνωστεί. Αλλά δεν μπορώ να μην χαμογελάσω κάθε φορά που βλέπω έναν άνθρωπο να πελαγώνει και του λέω «μην φοβάσαι, να και εγώ το έχω 30 χρόνια και είμαι μια χαρά ρυθμισμένος με όλη μου την ζωή σε φούλ ρυθμο». Και ξαφνικά, ένα βλέμμα φωτεινό ένα «να είδες» να προφέρεται δειλά. Και τότε ξέρω ότι κάτι έκανα και σήμερα.
Δεν θα τους κρυφτώ, θα πω ότι έχω περάσει δύσκολα, περιόδους, όχι μόνο στιγμές, που είπα θα τα παρατήσω αμαν πια. Αλλά στο τέλος, είχα ανθρώπους που με την αγάπη τους μου φώναξαν δεν είσαι μόνος για να τα παρατήσεις. Είναι μια πάθηση που χρειάζεται τους ανθρώπους ενωμένους χέρι-χέρι και ΜΑΖΙ. Η κοινωνία μας σήμερα προωθεί το να είναι κανείς μόνος, να αυτοεξυπηρετείται, να μην ενδιαφέρεται για τον άλλο. Ο διαβήτης δεν το σηκώνει αυτό το life style.
Πως λειτουργείτε μέσα στις δημόσιες δομές υγείας μιας και εργάζεστε σε μία από αυτές.
Το δημόσιο σύστημα υγείας έχει υποστεί αρκετά μεγάλη, και ενίοτε άδικη, κριτική. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είδαμε ότι σε μια μεγάλη κρίση στην υγεία σε ολόκληρο τον πλανήτη, ο κόσμος βρήκε στήριξη και βοήθεια από τα δημόσια νοσοκομεία και τους λειτουργούς τους. Το προσωπικό των δημόσιων νοσοκομείων είναι σπουδαγμένοι άνθρωποι που προσφέρουν στον άνθρωπο. Ναι, υπάρχουν πολλά στραβά αλλά δε συμβαίνει το ίδιο και στον ιδιωτικό τομέα; Ας εμπιστευτούμε τον γιατρό, ας είμαστε ειλικρινείς, κι αν δούμε μια λάθος συμπεριφορά ας την καταγγείλουμε. Εγω προσωπικά θυμώνω όταν εξαιτίας ενός – δυο συναδέλφων που δρούν εκτός πλαισίου και καιροσκοπούν, εντάσσομαι σε μια κατηγορία επίορκων ενώ θυσιάζω χρόνο από την οικογενεία μου για να εξυπηρετώ τον συνάνθρωπο σαν να ήταν δικός μου άνθρωπος και πασχίζω να βιοποριστώ με τα χρήματα που λαμβάνω από τη θέση μου και μόνο.
Αν ένας ασθενής με ραντεβού στο δημόσιο νοσοκομείο καθυστερήσει μπορεί να γίνει μεγάλη φασαρία και να παραπονεθεί έντονα. Σε ένα ιδωτικό ιατρείο όμως θα υπομείνει καρτερικά. Γιατί; Τα δημόσια νοσοκομεία είναι του καθενός από εμάς. Ας τα προσέξουμε και θα δούμε όλοι αυτό να αλλάζει. Ας αλλάξουμε εμείς πρώτα.
Πώς βλέπετε τη δράση της διαβητικής κοινοτητας;
Είμαι μέρος της και σαν ασθενής και σαν γιατρός. Είμαστε αρκετά δραστήριοι, τα μέλη των οργανώσεων είναι αρκετά δραστήρια. Θα ήθελα το 2020 να κάνω μια πρόταση όμως. Να γίνουν πολλά περισσότερα διαδυκτιακό workshops στα οποία ενδοκρονολόγοι, διατροφολόγοι και ψυχολόγοι θα συνομιλούν με οικογένειες. Να έχουμε όλοι τη δυνατότητα να συμμετέχουμε ζωντανά στη γνώση και στις καλές πρακτικές για τον διαβήτη. Η οθόνη πιστεύω ότι θα δώσει σε πολλούς τη δύναμη να μιλήσουν, να ρωτήσουν, κάτι που πολλές φορές δια ζώσης σε ραντεβού ή σε ημερίδες δεν έχουν το θάρρος να κάνουν. Ακόμα και σε ραντεβού στο ιατρείο ρωτάω «θελετέ κάτι άλλο να ρωτήσετε;» και μου λένε όχι. Νομίζω ότι τα διαδικτυακά σεμινάρια θα βοηθούσαν πολύ κόσμο.
Κάτι για το κλείσιμο;
Ναι, θα ήθελα να πω κάτι. Είμαστε άνθρωποι και πολλές φορές δεν έχουμε λόγο στο τι μας φέρνει η ζωή. Έχουμε όμως στο πως θα το διαχειριστούμε. Η ζωή είναι «γλυκιά» μην το ξεχνάμε……
Κοσμονίκη
