Το ινσουλίνωμα είναι ένα ογκίδιο που αναπτύσσεται πάνω στο πάγκρεας και παράγει υπερβολική ποσότητα ινσουλίνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο όγκος αυτός δεν είναι καρκινικός. Τα περισσότερα ινσουλινώματα έχουν διάμετρο μικρότερη από 2 εκατοστά.
Το πάγκρεας είναι ένα όργανο του ενδοκρινικού συστήματος, που βρίσκεται πίσω από το στομάχι. Μια από τις λειτουργίες του είναι να παράγει ορμόνες που ελέγχουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, όπως η ινσουλίνη. Φυσιολογικά το πάγκρεας σταματά να παράγει ινσουλίνη όταν το σάκχαρο του αίματος πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Έτσι το σάκχαρο επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα.
Όταν όμως δημιουργείται ινσουλίνωμα στο πάγκρεας, αυτό συνεχίζει να παράγει ινσουλίνη, ακόμη και όταν το σάκχαρο πέφτει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αυτό, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή υπογλυκαιμία. Η υπογλυκαιμία είναι μια επικίνδυνη κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει θολή όραση, αίσθηση ζαλάδας ή και έλλειψη των αισθήσεων. Η κατάσταση αυτή μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.
Συνήθως το ινσουλίνωμα αφαιρείται μέσω επέμβασης. Μόλις αφαιρεθεί ο όγκος, ο οργανισμός του ασθενούς είναι πολύ πιθανό να επανέλθει ολοκληρωτικά.
Συμπτώματα του ινσουλινώματος
Οι άνθρωποι που έχουν ινσουλίνωμα δεν παρουσιάζουν πάντα συμπτώματα. Όταν αυτά εμφανιστούν, η βαρύτητά τους εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πάθησης.
Κάποια από τα ήπια συμπτώματα του ινσουλινώματος είναι:
- Διπλή ή θολή όραση
- Σύγχυση
- Νευρικότητα και ευερεθιστότητα
- Ζαλάδα
- Μεταπτώσεις στη διάθεση
- Αδυναμία
- Εφίδρωση
- Πείνα
- Τρέμουλο
- Ξαφνική αύξηση βάρους
Τα πιο σοβαρά συμπτώματα του ινσουλινώματος μπορεί να επηρεάσουν τον εγκέφαλο. Επιπλέον, μπορεί να επηρεάσουν τα επινεφρίδια, που ελέγχουν την ανταπόκριση του οργανισμού στο άγχος και τον ρυθμό της καρδιάς. Κάποιες φορές, τα συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν με αυτά της επιληψίας, μιας νευρολογικής κατάστασης που προκαλεί κρίσεις.
Συμπτώματα στις πιο σοβαρές περιπτώσεις ινσουλινώματος, μπορεί να συμπεριλαμβάνουν:
- Σπασμούς ή επιληπτικές κρίσεις
- Ταχυπαλμία (περισσότερους από 95 παλμούς το λεπτό)
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Απώλεια αισθήσεων ή κώμα
- Σε κάποιες περιπτώσεις, τα ινσουλινώματα μπορεί να μεγαλώσουν και να εξαπλωθούν και σε άλλα μέρη του σώματος. Όταν συμβεί αυτό, μπορεί να παρουσιαστούν τα εξής συμπτώματα:
- Πόνο στην κοιλιά
- Πόνο στην πλάτη
- Διάρροια
- Ίκτερο, ή κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών
Από τι προκαλείται το ινσουλίνωμα;
Οι γιατροί δεν ξέρουν ακριβώς για ποιο λόγο κάποιοι άνθρωποι αποκτούν ινσουλίνωμα. Οι όγκοι αυτοί συνήθως εμφανίζονται χωρίς να υπάρξουν προειδοποιητικά σημάδια.
Κάθε φορά που τρώμε φαγητό, το πάγκρεας παράγει ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που βοηθά το σώμα να αποθηκεύει τη ζάχαρη από το φαγητό. Όταν η ζάχαρη απορροφηθεί, το πάγκρεας σταματά να παράγει ινσουλίνη. Η διαδικασία αυτή συνήθως κρατά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σταθερά. Η διαδικασία αυτή ωστόσο μπορεί να διαταραχθεί όταν εμφανιστεί το ινσουλίνωμα. Ο όγκος συνεχίζει να παράγει ινσουλίνη ακόμη και όταν το σάκχαρο του αίματος πέσει πολύ χαμηλά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει υπογλυκαιμία, μια σοβαρή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ποιοι κινδυνεύουν να πάθουν ινσουλίνωμα;
Τα ινσουλινώματα είναι σπάνια. Τα περισσότερα είναι μικρά και έχουν διάμετρο μικρότερη από 2 εκατοστά. Μόνο το 10% των όγκων αυτών είναι καρκινικοί. Οι καρκινικοί όγκοι εμφανίζονται συχνότερα σε ανθρώπους με πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία τύπου 1. Αυτή είναι μια κληρονομική ασθένεια που προκαλεί τη δημιουργία όγκων σε έναν ή περισσότερους ενδοκρινείς αδένες. Επιπλέον, μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ινσουλινώματος έχουν όσοι πάσχουν από το σύνδρομο Hippel-Lindau. Αυτή η κληρονομική νόσος προκαλεί τη δημιουργία κυστών και όγκων σε όλο το σώμα.
Τα ινσουλινώματα εμφανίζονται στις γυναίκες συχνότερα από ότι στους άνδρες. Συνήθως εμφανίζονται σε ανθρώπους ηλικίας μεταξύ 40 και 60 ετών.
Πως γίνεται η διάγνωση του ινσουλινώματος;
Για να διαγνωστεί το ινσουλίνωμα, ο γιατρός ζητά τεστ αίματος για να ελέγξει τα επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης. Εάν οι τιμές του σακχάρου είναι χαμηλές ενώ οι τιμές της ινσουλίνης είναι υψηλές, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι υπάρχει ινσουλίνωμα.
Επιπλέον, στο τεστ αίματος μπορεί να εξεταστούν τα εξής
- Η ύπαρξη πρωτεϊνών που εμποδίζουν την παραγωγή ινσουλίνης.
- Φάρμακα που προκαλούν την αύξηση της ινσουλίνης στο πάγκρεας.
- Άλλες ορμόνες που επηρεάζουν την παραγωγή ινσουλίνης.
Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει νέο τεστ μετά από 72ωρη νηστεία αν τα αποτελέσματα δώσουν ενδείξεις για την ύπαρξη ινσουλινώματος. Για όσο χρόνο μείνει ο ασθενής νηστικός, θα χρειαστεί να παραμείνει στο νοσοκομείο ώστε ο γιατρός να μπορεί να παρακολουθεί τα επίπεδα του σακχάρου του. Εκεί γίνεται έλεγχος σακχάρου τουλάχιστον ανά 6 ώρες και κατά τη διάρκεια των 72 ωρών δεν επιτρέπεται φαγητό ή ποτό εκτός από νερό. Η πιθανότητα είναι ότι, στην περίπτωση που υπάρχει ινσουλίνωμα, 48 ώρες μετά από την έναρξη της εξέτασης, ο ασθενής θα έχει πολύ χαμηλά επίπεδα σακχάρου.
Άλλες εξετάσεις που μπορεί να ζητηθούν για τη διάγνωση του ινσουλινώματος είναι αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Με τη βοήθεια αυτών των απεικονιστικών εξετάσεων, ο γιατρός θα μπορεί να προσδιορίσει την τοποθεσία και το μέγεθος του ινσουλινώματος.
Αν ο όγκος δεν μπορεί να εμφανιστεί με αυτές τις μεθόδους μπορεί να χρειαστεί ενδοσκοπικός υπέρηχος. Σε αυτήν την περίπτωση ο γιατρός θα περάσει ένα μακρύ εύκαμπτο σωληνάκι από το στόμα του ασθενούς και θα το κατευθύνει στο πάγκρεας μέσω του στομάχου και του λεπτού εντέρου. Το σωληνάκι περιέχει ένα αισθητήρα υπέρηχου ο οποίος εκπέμπει ηχητικά κύματα, τα οποία με τη σειρά τους παράγουν λεπτομερείς εικόνες του παγκρέατος. Μόλις εντοπιστεί το ινσουλίνωμα, ο γιατρός θα πάρει ένα μικρό δείγμα ιστού για ανάλυση. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να διαπιστωθεί αν ο όγκος είναι καρκινικός.
Πως θεραπεύεται το ινσουλίνωμα;
Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης ενός ινσουλινώματος είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου. Ένα μικρό κομμάτι του παγκρέατος μπορεί επίσης να αφαιρεθεί αν υπάρχουν περισσότεροι όγκοι. Με τον τρόπο αυτό συνήθως θεραπεύεται το ινσουλίνωμα.
Υπάρχουν πολλών ειδών επεμβάσεις που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να αφαιρεθεί το ινσουλίνωμα, ανάλογα με τη θέση και τον αριθμό των όγκων που πρέπει να αφαιρεθούν.
Εάν υπάρχει ένας και μόνο μικροσκοπικός όγκος, συνήθως προτιμάται λαπαροσκοπική επέμβαση, που ενέχει μικρό κίνδυνο και είναι ελάχιστα επεμβατική. Κατά τη διάρκεια της λαπαροσκοπικής επέμβασης, ο χειρούργος κάνει πολλές μικρές τομές στο υπογάστριο και από εκεί περνά το λαπαροσκόπιο. Το λαπαροσκόπιο είναι ένα μακρύ, λεπτό σωληνάκι που στην άκρη διαθέτει κάμερα υψηλής ευκρίνειας και φωτάκι με έντονη λάμψη. Οι εικόνες που λαμβάνει η κάμερα, προβάλλονται πάνω σε μια οθόνη, επιτρέποντας στον χειρούργο να δει μέσα στο υπογάστριο και να το καθοδηγήσει στα όργανα. Όταν βρει το ινσουλίνωμα, το αφαιρεί.
Αν υπάρχουν πολλά ινσουλινώματα, μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθεί μέρος του παγκρέατος, ακόμη και του στομάχου και του ήπατος.
Υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις που η αφαίρεση του ινσουλινώματος δεν είναι αρκετή για να επανέλθει ο οργανισμός. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν οι όγκοι είναι καρκινικοί. Σε αυτήν την περίπτωση, κατάλληλες θεραπείες είναι οι εξής:
Εξάλειψη με ραδιοσυχνότητες. Με αυτόν τον τρόπο τα καρκινικά κύτταρα εξαλείφονται μέσω ραδιοκυμάτων.
Κρυοθεραπεία. Αυτή συμπεριλαμβάνει την χρήση υπερβολικού κρύου για να εξαλείψει τα καρκινικά κύτταρα.
Χημειοθεραπεία. Πρόκειται για μια επιθετική αντιμετώπιση με χημικά που βοηθά στην καταστροφή των καρκινικών κυττάρων.
Ο γιατρός μπορεί επίσης να συνταγοραφήσει φάρμακα για τη ρύθμιση του σακχάρου αν η επέμβαση δεν έχει αποτέλεσμα.
Ποια είναι η μακροχρόνια πρόγνωση για ασθενείς με ινσουλίνωμα;
Η πρόγνωση για ανθρώπους με ινσουλίνωμα είναι πολύ καλή αν αφαιρεθεί ο όγκος. Μετά από την επέμβαση, ο οργανισμός των περισσότερων ασθενών επανέρχεται πλήρως χωρίς να έχουν επιπλοκές. Ωστόσο, το ινσουλίνωμα είναι δυνατό να ξαναδημιουργηθεί. Αυτό είναι πιθανότερο στις περιπτώσεις που υπάρχουν πολλαπλοί όγκοι.
Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων που μετά από την επέμβαση αποκτούν διαβήτη. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν αφαιρείται μεγάλο μέρος ή και ολόκληρο το πάγκρεας.
Οι επιπλοκές είναι πιο συνηθισμένες σε ασθενείς με καρκινικό ινσουλίνωμα και ιδιαίτερα όταν έχει γίνει μετάσταση σε άλλα όργανα. Ο χειρούργος μπορεί να μην καταφέρει να αφαιρέσει ολοκληρωτικά όλους τους όγκους. Σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται περεταίρω θεραπεία και επαναληπτικές εξετάσεις. Ευτυχώς πολύ μικρό ποσοστό των ινσουλινωμάτων είναι καρκινικά.
Πως μπορεί να αποφευχθεί το ινσουλίνωμα;
Οι γιατροί δεν ξέρουν ακριβώς γιατί δημιουργούνται τα ινσουλινώματα, οπότε δεν υπάρχει γνωστός τρόπος να τα αποτρέψουν. Ωστόσο, ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας μπορεί να αποφευχθεί με τακτική άσκηση και σωστή διατροφή. Η διατροφή αυτή θα πρέπει να αποτελείται κυρίως από φρούτα, λαχανικά και καθαρή πρωτεΐνη. Επιπλέον, μπορείτε να διατηρείτε το πάγκρεάς σας υγιές τρώγοντας λιγότερο κόκκινο κρέας και κόβοντας το κάπνισμα.
Πηγή: Healthline.com
