Οι χρόνιες φλεγμονές που προκαλούνται όταν παράγοντες όπως η γήρανση, το στρες ή οι τοξίνες οδηγούν το ανοσοποιητικό σύστημα σε υπερδιέγερση, μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση διαφόρων παθήσεων όπως το Alzheimer’s, το Parkinson’s, ο διαβήτης τύπου 2 και ο καρκίνος.
Πρόσφατα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Berkeley στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ ανακάλυψαν έναν μοριακό «διακόπτη» ο οποίος ελέγχει τους μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος που είναι υπεύθυνοι για τις χρόνιες φλεγμονές στον οργανισμό. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell Metabolism στις αρχές του 2020, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέους τρόπους καταπολέμησης, ακόμη και αναστροφής, αυτών των παθήσεων που συνδέονται με την ηλικία.
Η Denica Chen, Επίκουρος Καθηγήτρια Βιολογίας του Μεταβολισμού, Διατροφολογίας και Τοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο Berkeley και μια από τους συντάκτες της έρευνας, είπε ότι «Η ομάδα μου ενδιαφέρεται να κατανοήσει την αναστρεψιμότητα της διαδικασίας της γήρανσης. Στο παρελθόν αποδείξαμε ότι τα γερασμένα βλαστοκύτταρα μπορούν να αναζωογονηθούν. Αυτό που θέλουμε τώρα να μάθουμε είναι σε ποιο βαθμό μπορεί να αναστραφεί η διαδικασία. Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, παρακολουθούμε καταστάσεις όπως η φλεγμονή και η αντίσταση στην ινσουλίνη, παθήσεις που έχουν συνδεθεί με τον εκφυλισμό και την εμφάνιση ασθενειών που έχουν σχέση με τη γήρανση.»
Στην έρευνα, η Chen και η ομάδα της αναφέρουν ότι μια μεγάλη ομάδα πρωτεϊνών που ονομάζονται φλεγμονοσώματα NLRP3 και είναι υπεύθυνα για την αναγνώριση πιθανών απειλών για τον οργανισμό και για την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού που γίνεται μέσω της φλεγμονής, μπορούν να «κλείσουν» εάν αφαιρεθεί ένα μικρό μέρος κυτταρικής ουσίας με μια διαδικασία που ονομάζεται αποακετυλίωση.
Η υπερδιέγερση των NLRP3 έχει συνδεθεί με μια διάφορες χρόνιες παθήσεις όπως η πολλαπλή σκλήρυνση, ο καρκίνος, ο διαβήτης τύπου 2 και η άνοια. Τα αποτελέσματα της ομάδας της Chen, υποδεικνύουν ότι τα φάρμακα που στοχεύουν στην αποακετυλίωση, ή αλλιώς στο «σβήσιμο» των NLRP3, μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη ή και στη θεραπεία αυτών των παθήσεων και πιθανά στον γενικότερο εκφυλισμό που επιφέρει η γήρανση.
«Η αποακετυλίωση μπορεί να λειτουργήσει σαν διακόπτης» είπε η Chen. «Έτσι, όταν το φλεγμονόσωμα είναι σε κατάσταση ακετυλίωσης είναι «ανοικτό», ενώ όταν είναι σε κατάσταση αποακετυλίωσης είναι «κλειστό»».
Κάνοντας έρευνες σε ποντίκια και παρακολουθώντας μια ομάδα ανοσοκυττάρων που ονομάζονται μακροφάγοι, η ομάδα ανακάλυψε ότι για την αποακετυλίνωση των NLRP3, υπεύθυνη είναι μια πρωτεΐνη που ονομάζεται SIRT2. Σε ποντίκια που γεννήθηκαν με μια γενετική μετάλλαξη που εμπόδιζε την εμφάνιση της SIRT2 παρατηρήθηκαν περισσότερες φλεγμονές στην ηλικία των δύο ετών, απ’ ότι σε άλλα ποντίκια που δεν είχαν τη συγκεκριμένη μετάλλαξη. Τα ποντίκια αυτά επίσης παρουσίασαν μεγαλύτερη αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία συνδέεται με τον διαβήτη τύπου 2 και το μεταβολικό σύνδρομο.
Η ομάδα επίσης μελέτησε μεγαλύτερης ηλικίας ποντίκια που το ανοσοποιητικό τους είχε καταστραφεί με ακτινοβολία και μετά αναπλάσθηκε με βλαστοκύτταρα που παρήγαγαν είτε τη μορφή του φλεγμονοσώματος NLRP3 που ήταν ακετυλινωμένα, είτε αυτή που ήταν αποακετυλινωμένα. Αυτά στα οποία χορηγήθηκαν αποακετυλινωμένα φλεγμονοσώμματα εμφάνισαν βελτιωμένη αντίσταση στην ινσουλίνη μετά από έξι εβδομάδες, γεγονός που υποδεικνύει ότι αν «σβήσει» αυτός ο διακόπτης, ίσως να μπορεί να αναστραφεί το μεταβολικό σύνδρομο.
Πηγή: Science Daily
