Καναδοί επιστήμονες έχουν εντοπίσει μια ομάδα μεταβολιτών του αίματος που μπορούν να προβλέψουν με ακρίβεια αν μια γυναίκα που εμφάνισε διαβήτη κύησης πρόκειται στο μέλλον να εμφανίσει διαβήτη τύπου 2. Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία μιας εξέτασης αίματος που θα βοηθά τους γιατρούς να προσδιορίσουν ποιές γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της ασθένειας, και να τις βοηθήσουν να επέμβουν έγκαιρα με δίαιτα και άσκηση, ώστε να εμποδίσουν την εκδήλωσή της.
Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο Michael Wheeler, καθηγητής φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου του Τορόντο στον Καναδά, και συνεργάστηκε με τον επίκουρο καθηγητή μοριακής γενετικής και πληροφορικής στο Κέντρο Κυτταρικής και Βιομοριακής Έρευνας Donnelly, Hannes Rost, καθώς και με τον ερευνητή στον τομέα της φυσιολογίας Feihan Dai, και με την Erica Gunderson, ερευνήτρια στον Ερευνητικό Τομέα του Kaiser Permamente στην Βόρια Καλιφόρνια. Ο Mi Lai, μεταδιδακτορικός συνεργάτης της ομάδας του Wheeler έκανε μεγάλο μέρος των αναλύσεων.
«Υπάρχει μια ομάδα γυναικών στις οποίες συμβαίνει μια μεταβολική δυσλειτουργία αμέσως μετά τη γέννα, η οποία εξελίσσεται σε διαβήτη τύπου 2, πράγμα που σημαίνει ότι το πρόβλημα προϋπάρχει και μπορούμε να το εντοπίσουμε», λέει ο Wheeler, επίσης επιστήμονας στο Toronto General Hospital Institute του UHN.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Plos Medicine, αναφέρει ότι το μεταβολικό αποτύπωμα που έχει ανακαλυφθεί μπορεί να προβλέψει με 85% ακρίβεια αν μια γυναίκα θα εμφανίσει διαβήτη τύπου 2.
Περίπου 1 στις 10 γυναίκες εμφανίζουν διαβήτη κύησης, και το 30% με 50% αυτών θα εμφανίσει διαβήτη τύπου 2 μέσα σε 10 χρόνια από την γέννα.
Στις γυναίκες με διαβήτη κύησης συστήνεται να κάνουν εξέταση καμπύλης σακχάρου μετά τη γέννα, όμως, πρόκειται για μια χρονοβόρα εξέταση και λιγότερες από τις μισές γυναίκες στις οποίες έχει γίνει σύσταση την πραγματοποιούν.
Οι Wheeler και Gunderson πρωτοανακάλυψαν μεταβολικά αποτυπώματα που μπορούν να προβλέψουν τον διαβήτη τύπου 2 το 2016, κατά τη διάρκεια της πιλοτικής τους μελέτης σε 1033 γυναίκες με διαβήτη κύησης, τις οποίες συμπεριέλαβε η Gunderson στην μελέτη της σχετικά με τις Γυναίκες, την Σίτιση των Βρεφών και τον Διαβήτη Τύπου 2 μετά την Κύηση (SWIFT), μια από τις μεγαλύτερες και πιο συμπεριληπτικές έρευνες του είδους της. Όλες οι γυναίκες που έλαβαν μέρος στην έρευνα γέννησαν στα νοσοκομεία Kaiser Permanente στη Βόρεια Καλιφόρνια μεταξύ του 2008 και του 2011.
Η νέα έρευνα βασίζεται στις προηγούμενες μελέτες και παρακολουθεί την εξέλιξη της υγείας της ίδιας ομάδας γυναικών σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο περισσότερες γυναίκες εμφάνισαν διαβήτη τύπου 2. Οι ερευνητές, αφού ανέλυσαν τα δείγματα αίματος σε βαθύτερο επίπεδο και τα αφού τα μελέτησαν για μεγάλο χρονικό διάστημα, κατάφεραν να προσδιορίσουν νέες ενώσεις που σχετίζονται με την ασθένεια.
Τα βασικά δείγματα αίματος συλλέχθηκαν μεταξύ 6 και 9 εβδομάδες μετά τη γέννα και μετά έγιναν άλλες δύο αιμοληψίες μέσα σε δύο χρόνια. Οι ερευνητές, για 8 χρόνια, παρακολούθησαν την υγεία των γυναικών μέσω των ηλεκτρονικών ιατρικών τους ιστορικών. Μέσα σε αυτό το διάστημα, 173 γυναίκες εμφάνισαν διαβήτη τύπου 2 και τα δείγματα αίματός τους συγκρίθηκαν με αυτά 485 γυναικών που έλαβαν μέρος στην έρευνα και δεν εμφάνισαν την ασθένεια, ενώ έγινε σύγκριση παραγόντων όπως βάρος, ηλικία, φυλή και εθνικότητα.
Η έρευνα αυτή είναι μοναδική, μιας και έγινε σύγκριση μεταξύ γυναικών με παρόμοια κατάσταση υγείας – όλες οι γυναίκες εμφάνισαν διαβήτη κύησης, όμως κάποιες μετά την γέννα δεν εμφάνισαν διαβήτη. Πρόκειται για την επιτομή της «εξατομικευμένης ιατρικής», η οποία στοχεύει στον προσδιορισμό μοριακών διαφορών σε φαινομενικά υγιείς ανθρώπους και μπορεί να προβλέψει ποιοι θα εμφανίσουν στο μέλλον κάποια ασθένεια.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα μόρια σακχάρων κατέχουν εξέχουσα θέση μεταξύ των ενώσεων που προσδιορίστηκαν, όμως παρατηρήθηκε και η ύπαρξη αμινοξέων και μορίων λιπιδίων, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπήρχαν υποκείμενα προβλήματα στο μεταβολισμό πρωτεΐνών και λίπους. Μάλιστα, η ακρίβεια του τεστ μειωνόταν σε περιπτώσεις που δεν λήφθηκαν υπόψη τα αμινοξέα και τα λιπίδια, γεγονός που υποδηλώνει ότι από την στιγμή της εκδήλωσης της ασθένειας μπορεί να λαμβάνουν χώρα και άλλες διεργασίες πέρα από αυτές που αφορούν στο μεταβολισμό των σακχάρων. Τα ευρήματα μπορεί να βοηθήσουν τους ερευνητές να καταλάβουν γιατί εμφανίζονται επιπλοκές σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, ακόμα και όταν το σάκχαρο του αίματος ρυθμίζεται αυστηρά με φάρμακα.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι με τα ευρήματά τους θα μπορέσουν να δημιουργήσουν μια απλή εξέταση αίματος που οι γυναίκες θα κάνουν τον πρώτο καιρό μετά την γέννα.
Όσες γυναίκες έλαβαν μέρος στην έρευνα πριν από 10 χρόνια, έχουν προσκληθεί ώστε να ελεγχθούν για διαβήτη τύπου 2.
Η Gunderson λέει ότι «Οι πληροφορίες που έχουμε συλλέξει μέσω της έρευνας θα μας βοηθήσουν να προσδιορίσουμε διαφορές στο μεταβολισμό μεταξύ εθνικών και φυλετικών ομάδων που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Η εξέταση σκοπό έχει να βοηθήσει τους γυναικολόγους και τους γιατρούς που παρακολουθούν γυναίκες μετά τη γέννα, να προσδιορίσουν ποιές γυναίκες με πρόσφατο διαβήτη κύησης διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2 και να τις υποστηρίξουν ώστε να αναπτύξουν διάφορες υγιεινές συνήθειες κατά τον πρώτο χρόνο μετά την κύηση.»
Την έρευνα χρηματοδότησαν τα Καναδικά Ινστιτούτα Έρευνας για την Υγεία, τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ και η Janssen Pharmaceuticals.
Πηγή: University of Toronto
Μια απλή εξέταση αίματος θα μπορούσε να προβλέπει ποιες γυναίκες με διαβήτη κύησης θα εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον
