Τα παιδιά που μεγαλώνοντας αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 1 μπορεί να εμφανίσουν σημάδια αυτού του αυξημένου κινδύνου στο μικροβίωμα του εντέρου τους –τα βακτήρια, οι μύκητες και άλλοι οργανισμοί που ζουν στο πεπτικό μας σύστημα– σε ηλικία ενός έτους, σύμφωνα με μια νέα ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Diabetologia.
Τα τελευταία χρόνια, ένας σημαντικός στόχος της έρευνας για τον διαβήτη τύπου 1 ήταν ο εντοπισμός των σημείων της πάθησης όσο το δυνατόν νωρίτερα – ιδανικά πολύ πριν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα γίνουν μη φυσιολογικά. Οι ερευνητές εντόπισαν δείκτες αίματος πρώιμου θανάτου βήτα κυττάρων (τα βήτα κύτταρα στο πάγκρεας παράγουν ινσουλίνη) που μπορεί να είναι εμφανείς ήδη από την ηλικία των τριών μηνών, καθώς και γενετικές παραλλαγές που μπορεί να εντοπίσουν παιδιά υψηλού κινδύνου για διαβήτη τύπου 1. Υπάρχει πλέον μια εγκεκριμένη φαρμακευτική θεραπεία για την καθυστέρηση της εμφάνισης του διαβήτη τύπου 1 και άλλες στρατηγικές μπορεί να βοηθήσουν στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου, συμπεριλαμβανομένου ενός φαρμάκου για την αρτηριακή πίεση και ακόμη και συμπληρωμάτων βιταμίνης D.
Για την τελευταία ανάλυση, οι ερευνητές ενδιαφέρθηκαν να εξετάσουν τη σχέση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου των βρεφών και του μελλοντικού κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 1, έως και 20 χρόνια αργότερα. Οι συμμετέχοντες ήταν βρέφη που εγγράφηκαν σε μια γενική μελέτη υγείας που ονομάζεται Όλα τα μωρά στη Νοτιοανατολική Σουηδία, η οποία περιελάμβανε τη συνεισφορά δείγματος κοπράνων σε μέση ηλικία 12,5 μηνών. Συνολικά 16 βρέφη που μεγαλώνοντας να ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 1 –σε μέση ηλικία 13,3 ετών– και 268 που δεν ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 1 μεγαλώνοντας συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση.
Διαφορές μικροβιώματος που παρατηρούνται σε παιδιά που ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 1
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μεθόδους προσδιορισμού αλληλουχίας DNA και RNA για να εντοπίσουν διαφορές στα μικρόβια που βρέθηκαν στα δείγματα κοπράνων των βρεφών που μεγαλώνοντας ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 1, σε σύγκριση με εκείνα που δεν εμφάνισαν τη νόσο. Διαπίστωσαν ότι ομάδες βακτηρίων γνωστών ως Parasutterella και Eubacterium παρατηρήθηκαν συχνότερα σε βρέφη που δεν ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 1, ενώ μια άλλη ομάδα που ονομάζεται Porphyromonas παρατηρήθηκε συχνότερα σε εκείνα που ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 1. Επιπλέον, η σχετική αφθονία μιας ομάδας βακτηρίων γνωστών ως Ruminococcus «ήταν ένας ισχυρός καθοριστικός παράγοντας στη διαφοροποίηση» μεταξύ των βρεφών που θα εμφάνιζαν διαβήτη τύπου 1 και εκείνων που δεν θα εμφάνιζαν διαβήτη τύπου 1.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα βακτήρια του εντέρου παίζουν βασικό ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα και ότι ο διαβήτης τύπου 1 εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται κατά λάθος στα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη. Έτσι, ενώ αυτή η μελέτη δεν έδειξε ότι τα βακτήρια του εντέρου παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 1 (απλώς έδειξε ότι υπάρχουν διαφορές), αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να συμβαίνει – και η λήψη μέτρων για την αλλαγή της σύνθεσης των βακτηρίων του εντέρου μπορεί να μειώσει κίνδυνο για διαβήτη τύπου 1.
«Αυτή η έρευνα υποδηλώνει ότι μικροβιακοί βιοδείκτες για τον διαβήτη τύπου 1 μπορεί να υπάρχουν ήδη από την ηλικία του 1 έτους», κατέληξαν οι ερευνητές, προσθέτοντας ότι «η δυνατότητα πρόληψης της εμφάνισης της νόσου αλλάζοντας ή προωθώντας ένα “υγιεινό” μικροβίωμα του εντέρου είναι ελκυστική».