Όταν ένα άτομο έχει χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη –όπως καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό και νευρική βλάβη– είναι πιο πιθανό να έχει διαταραχή ψυχικής υγείας και το αντίστροφο, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη των κλινικών γιατρών να ελέγχουν ενεργά για διαταραχές ψυχικής υγείας σε ασθενείς με διαβήτη εκτός από τον έλεγχο για χρόνιες επιπλοκές, που είναι το συνιστώμενο πρότυπο φροντίδας στον διαβήτη.
Καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, νευρική βλάβη. Αυτές είναι μόνο μερικές από τις επιπλοκές για τις οποίες εκατομμύρια Αμερικανοί με διαβήτη διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Όταν ένα άτομο έχει κάποια από αυτές τις χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη, είναι πιο πιθανό να έχει διαταραχή ψυχικής υγείας και το αντίστροφο, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Δηλαδή, η σχέση πηγαίνει αμφίδρομα: η ύπαρξη μιας πάθησης ψυχικής υγείας αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων επιπλοκών του διαβήτη.
«Θέλαμε να δούμε αν οι χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη οδηγούσαν σε διαταραχές ψυχικής υγείας ή αν οι διαταραχές ψυχικής υγείας οδήγησαν σε αυτές τις επιπλοκές του διαβήτη – αλλά διαπιστώσαμε ότι και οι δύο σχέσεις είναι αληθινές», δήλωσε ο Brian Callaghan, M.D., M.S., ανώτερος συγγραφέας και η Eva L. Feldman, M.D., Ph.D., Καθηγήτρια Νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή U-M.
«Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη των κλινικών γιατρών να ελέγχουν ενεργά για διαταραχές ψυχικής υγείας σε ασθενείς με διαβήτη, εκτός από τον έλεγχο για χρόνιες επιπλοκές, που είναι το συνιστώμενο πρότυπο φροντίδας στον διαβήτη».
Τρεις φορές μεγαλύτερος κίνδυνος
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής το Michigan Medicine και το Τμήμα Βιοστατιστικής στο U-M School of Public Health, εξέτασε δεδομένα ασφαλιστικών απαιτήσεων από περισσότερα από 500.000 άτομα με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 και 350.000 άτομα χωρίς διαβήτη.
Τα αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν στο Diabetes Care αποκαλύπτουν ότι τα άτομα με χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη είχαν έως και τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθουν ψυχική κατάσταση, όπως άγχος ή κατάθλιψη. Αυτή η επίδραση αυξήθηκε καθώς οι ενήλικες μεγάλωναν.
Όσοι είχαν διαταραχές ψυχικής υγείας είχαν έως και 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν παρατεταμένες επιπλοκές του διαβήτη.
Σε ενήλικες κάτω των 60 ετών, ο διαβήτης τύπου 1 συσχετίστηκε περισσότερο με χρόνιες επιπλοκές. Τα άτομα με τον πιο κοινό διαβήτη τύπου 2 είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα ψυχικής υγείας.
Ένας πιθανός λόγος για αυτήν την αμφίδρομη σχέση, λένε οι ερευνητές, μπορεί να είναι ότι η επιπλοκή του διαβήτη ή μια κατάσταση ψυχικής υγείας έχει άμεσες επιπτώσεις στην ανάπτυξη της άλλης επιπλοκής.
«Για παράδειγμα, ένα εγκεφαλικό προκαλεί επιβλαβείς επιπτώσεις στον εγκέφαλο, που μπορεί να οδηγήσει άμεσα σε κατάθλιψη», είπε ο Callaghan.
«Και το να έχει μια πάθηση ψυχικής υγείας και διαβήτη μπορεί να επηρεάσει την αυτοδιαχείριση της κατάστασής του από ένα άτομο –όπως ο κακός γλυκαιμικός έλεγχος ή η μη λήψη φαρμάκων– τα οποία, με τη σειρά τους, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο επιπλοκών του διαβήτη».
Κοινοί παράγοντες κινδύνου
Η σχέση μπορεί επίσης να είναι λιγότερο άμεση. Οι επιπλοκές του διαβήτη και οι καταστάσεις ψυχικής υγείας μοιράζονται κοινούς παράγοντες κινδύνου. Η παχυσαρκία, τα προβλήματα με τον γλυκαιμικό έλεγχο και οι κοινωνικοί καθοριστικοί παράγοντες της υγείας μπορούν όλα να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης και των δύο συννοσηροτήτων.
«Πιθανότατα, ένας συνδυασμός άμεσων και έμμεσων επιδράσεων και κοινών παραγόντων κινδύνου οδηγεί τη συσχέτιση που βλέπουμε», δήλωσε η πρώτη συγγραφέας Maya Watanabe, M.S., βιοστατίστρια στο Harvard T.H. Chan School of Public Health.
«Οι πάροχοι φροντίδας για τον διαβήτη μπορεί να είναι σε θέση να αποτρέψουν ταυτόχρονα τον κίνδυνο πολλαπλών επιπλοκών παρέχοντας παρεμβάσεις για τη θεραπεία αυτών των κοινών παραγόντων κινδύνου».
Σε οποιαδήποτε περίοδο 18 μηνών, έως και το 50% των ατόμων με διαβήτη μπορεί να έχουν αισθήματα αγωνίας που σχετίζονται με την κατάστασή τους, σύμφωνα με το CDC.
Αρκετά εθνικά κέντρα διαβήτη έχουν εφαρμόσει προσυμπτωματικό έλεγχο κατάθλιψης και άγχους για τους ασθενείς τους, αλλά δεν υπάρχει καθολική διαδικασία προσυμπτωματικού ελέγχου για την ψυχική υγεία στη φροντίδα του διαβήτη.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι θα χρειαστούν πρόσθετοι πόροι για τον έλεγχο και τη διαχείριση των συνθηκών ψυχικής υγείας, καθώς πολλοί κλινικοί γιατροί που διαχειρίζονται τον διαβήτη δεν έχουν ειδική εκπαίδευση για την επαρκή αναγνώριση και θεραπεία τους.
Φροντίδα ψυχικής υγείας
Αυτό απηχεί μια δήλωση της Ειδικής Ομάδας Προληπτικής Υπηρεσίας των Η.Π.Α., η οποία είπε ότι εάν οι ασθενείς που κάνουν θετικό έλεγχο για παθήσεις ψυχικής υγείας πρέπει να «διαγνωστούν κατάλληλα και να αντιμετωπιστούν με τεκμηριωμένη φροντίδα ή να παραπεμφθούν σε ένα περιβάλλον που μπορεί να παρέχει την απαραίτητη φροντίδα».
«Οι πάροχοι πρωτοβάθμιας περίθαλψης και οι ενδοκρινολόγοι έχουν ήδη καταπονηθεί· επομένως, πρέπει να υπάρχουν συστήματα φροντίδας για να βοηθήσουν στην παροχή φροντίδας ψυχικής υγείας όταν χρειάζεται», δήλωσε η συν-συγγραφέας Eva Feldman, M.D., Ph.D., Διευθύντρια του Κέντρου ALS Excellence και James W. Albers Distinguished University Professor at U-M.
«Αυτά τα συστήματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν προσυμπτωματικό έλεγχο ψυχικής υγείας, εύκολα προσβάσιμη ασφαλιστική κάλυψη για υπηρεσίες ψυχικής υγείας και προγράμματα εκπαίδευσης γιατρών και ασθενών. Απαιτείται δράση και η νέα μας έρευνα παρέχει περαιτέρω στοιχεία ότι αυτή η δράση πρέπει να γίνει τώρα».
