Μια ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του UCL εντόπισε μια βασική πρωτεΐνη που προκαλεί διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια – μια πάθηση που προκαλείται από το υψηλό σάκχαρο στο αίμα που βλάπτει τα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς και αποτελεί κύρια αιτία απώλειας όρασης μεταξύ ενηλίκων σε ηλικία εργασίας.
Η έρευνα σε ποντίκια έχει τη δυνατότητα να φέρει επανάσταση στον τρόπο αντιμετώπισης της νόσου, μετατοπίζοντας τη θεραπεία από τη διαχείριση της βλάβης σε προχωρημένο στάδιο στην πρόληψη της απώλειας όρασης πριν από την έναρξή της.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Science Translational Medicine, αποκαλύπτουν ότι μια πρωτεΐνη που ονομάζεται LRG1 παίζει κρίσιμο ρόλο στην έναρξη του πρώιμου σταδίου της βλάβης του αμφιβληστροειδούς μετά την εμφάνιση του διαβήτη. Η LRG1 προκαλεί την υπερβολική συστολή των κυττάρων που τυλίγονται γύρω από τα μικρότερα αιμοφόρα αγγεία του ματιού και τα «συμπιέζουν», μειώνοντας την παροχή οξυγόνου στον αμφιβληστροειδή και θέτοντας τις βάσεις για μακροχρόνια οπτική βλάβη.
Είναι σημαντικό ότι, όταν οι ερευνητές μπλόκαραν τη δραστηριότητα της LRG1 σε μοντέλα ποντικών με διαβήτη, κατάφεραν να αποτρέψουν αυτήν την πρώιμη βλάβη και να διατηρήσουν την υγιή λειτουργία των ματιών.
Η επικεφαλής συγγραφέας Δρ. Giulia De Rossi (Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας του UCL) δήλωσε: «Η ανακάλυψή μας δείχνει ότι η διαβητική οφθαλμική νόσος ξεκινά νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε και η LRG1 είναι ένας βασικός ένοχος σε αυτή την πρώιμη βλάβη. Η στόχευση αυτής της πρωτεΐνης θα μπορούσε να μας δώσει έναν τρόπο να προστατεύσουμε την όραση πριν από την εμφάνιση σοβαρής βλάβης και να αποτρέψουμε, αντί να θεραπεύσουμε, την τύφλωση σε εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν με διαβήτη».
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια επηρεάζει άτομα με διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2. Συνήθως αντιμετωπίζεται μόνο όταν εμφανιστούν συμπτώματα –όπως θολή ή παραμορφωμένη όραση– οπότε έχει ήδη συμβεί μη αναστρέψιμη βλάβη. Ακόμα και τότε, οι τρέχουσες θεραπείες –οι οποίες στοχεύουν μια άλλη πρωτεΐνη, τον VEGF– λειτουργούν μόνο για περίπου το 50% των ασθενών και σπάνια αντιστρέφουν την υπάρχουσα βλάβη με αποτελεσματικό τρόπο.
Αυτή η νέα έρευνα δείχνει ότι η LRG1 αρχίζει να προκαλεί οφθαλμική βλάβη πολύ νωρίτερα από τον VEGF, καθιστώντας την έναν πολλά υποσχόμενο νέο θεραπευτικό στόχο. Σε αντίθεση με τις τρέχουσες θεραπείες, μια θεραπεία που μπλοκάρει την LRG1 θα μπορούσε να παρέμβει πριν επιδεινωθεί η όραση και να αποτρέψει εντελώς την εξέλιξη της νόσου.
Η Δρ. Faye Riley, επικεφαλής επικοινωνίας έρευνας στο Diabetes UK, σχολίασε: «Σχεδόν το ένα τρίτο των ενηλίκων με διαβήτη έχουν κάποια σημάδια αμφιβληστροειδοπάθειας, η οποία είναι μια από τις πιο τρομακτικές επιπλοκές της πάθησης. Εντοπίζοντας την αιτία της πρώιμης βλάβης και προσφέροντας μια νέα οδό θεραπείας, αυτή η έρευνα υπόσχεται πολλά για την προστασία της όρασης του αυξανόμενου αριθμού ατόμων με διαβήτη παγκοσμίως».
Οι ερευνητές με έδρα το UCL έχουν ήδη αναπτύξει ένα δοκιμασμένο φάρμακο που στοχεύει την LRG1, το οποίο βρίσκεται επί του παρόντος σε περαιτέρω προκλινικές μελέτες και θα μπορούσε να είναι έτοιμο για κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους στο εγγύς μέλλον. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η θεραπεία όχι μόνο θα σταματήσει την εμφάνιση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας, αλλά μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματική σε μεταγενέστερα στάδια της νόσου, όπου η LRG1 συνεχίζει να παίζει ρόλο.
Ο συν-συγγραφέας καθηγητής John Greenwood (Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας του UCL), παγκόσμιος εμπειρογνώμονας στη βιολογία της LRG1, δήλωσε: «Αυτή η μελέτη παρέχει ζωτική εικόνα για την ασθένεια και δείχνει ότι η θεραπευτική στόχευση της LRG1 έχει πραγματικό κλινικό δυναμικό. Η ανακάλυψη ότι η LRG1 είναι ένας πρώιμος παράγοντας έναρξης που οδηγεί τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι εξαιρετικά συναρπαστική».
Ο συν-συγγραφέας καθηγητής Stephen Moss (Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας του UCL) πρόσθεσε: «Τα καλά νέα που συνοδεύουν αυτά τα ευρήματα είναι ότι έχουμε ήδη αναπτύξει μια θεραπευτική αγωγή με το LRG1 έτοιμη για κλινικές δοκιμές. Αυτό θα μπορούσε να προσφέρει μια αποτελεσματική νέα επιλογή για τους ασθενείς, ειδικά για εκείνους που βρίσκονται στα αρχικά στάδια της νόσου και δεν ανταποκρίνονται στις υπάρχουσες θεραπείες».
Διάβασε ακόμα
