Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας ρίχνουμε μια προσεχτική ματιά στα οφέλη του μελιού σε σχέση με τον διαβήτη. Μερικοί άνθρωποι προσθέτουν μέλι στον καφέ και το τσάι τους ή το χρησιμοποιούν ως γλυκαντικό κατά το ψήσιμο. Είναι όμως το μέλι ασφαλές για άτομα με διαβήτη; Η σύντομη απάντηση είναι ναι, αλλά μόνο υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Τα άτομα που ζουν με διαβήτη πρέπει να ελέγχουν και να διαχειρίζονται την πρόσληψη υδατανθράκων και ζάχαρης. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποφεύγουν τελείως τα γλυκά.
Με μέτρο, το μέλι δεν είναι μόνο ασφαλές, αλλά έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μπορεί επίσης να μειώσουν τις επιπλοκές του διαβήτη.
Τι είναι το μέλι;
Το μέλι είναι ένα παχύρρευστο, χρυσαφί χρώματος υγρό που παράγεται από μέλισσες και άλλα έντομα, όπως μερικούς βομβίλους και σφήκες.
Προέρχεται από το νέκταρ μέσα στα λουλούδια, τα οποία οι μέλισσες συλλέγουν και αποθηκεύουν στο στομάχι τους μέχρι να επιστρέψουν στην κυψέλη.
Το νέκταρ αποτελείται από σακχαρόζη (ζάχαρη), νερό και άλλες ουσίες. Είναι περίπου 80 τοις εκατό υδατάνθρακες και 20 τοις εκατό νερό. Οι μέλισσες παράγουν μέλι καταπίνοντας και αναρροφώντας το νέκταρ ξανά και ξανά. Αυτή η διαδικασία αφαιρεί το νερό.
Στη συνέχεια, οι μέλισσες αποθηκεύουν το μέλι σε κηρήθρες για να το χρησιμοποιήσουν ως πηγή ενέργειας κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όταν είναι πιο δύσκολο να βρουν τροφή.
Αν και είναι φυσικό γλυκαντικό, το μέλι έχει λίγο περισσότερους υδατάνθρακες και θερμίδες ανά κουταλάκι του γλυκού από την επιτραπέζια ζάχαρη.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών, 1 κουταλιά της σούπας ωμό μέλι έχει περίπου 60 θερμίδες και 17 γραμμάρια υδατάνθρακες.
Το μέλι περιέχει επίσης πολλές βιταμίνες και μέταλλα, όπως σίδηρο, βιταμίνη C, φυλλικό οξύ, μαγνήσιο, κάλιο και ασβέστιο. Είναι επίσης ένα αντιοξειδωτικό, οι οποίες είναι ουσίες που αποτρέπουν και επιβραδύνουν τη βλάβη των κυττάρων.
Το μέλι μπορεί να είναι ωμό ή επεξεργασμένο
Το ωμό μέλι είναι επίσης γνωστό ως αφιλτράριστο μέλι. Αυτό το μέλι εξάγεται από μια κυψέλη και στη συνέχεια στραγγίζεται για να αφαιρεθούν οι ακαθαρσίες.
Το επεξεργασμένο μέλι, από την άλλη πλευρά, υποβάλλεται σε διαδικασία φιλτραρίσματος. Είναι επίσης παστεριωμένο (εκτεθειμένο σε υψηλή θερμότητα) για να καταστρέψει τη μαγιά και να δημιουργήσει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Το επεξεργασμένο μέλι είναι πιο ομαλό, αλλά η διαδικασία φιλτραρίσματος και παστερίωσης αφαιρεί ορισμένα από τα θρεπτικά συστατικά και τα αντιοξειδωτικά του.
Υπάρχουν περίπου 300 διαφορετικά είδη μελιού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτοί οι τύποι καθορίζονται από την πηγή του νέκταρ, ή πιο απλά, από το τι τρώνε οι μέλισσες.
Η πηγή του νέκταρ επηρεάζει τη γεύση του μελιού και το χρώμα του.
Πώς το μέλι επηρεάζει το σάκχαρο στο αίμα;
Επειδή το μέλι είναι φυσικό σάκχαρο και υδατάνθρακας, είναι φυσικό να επηρεάζει κατά κάποιο τρόπο το σάκχαρό σας. Σε σύγκριση με την επιτραπέζια ζάχαρη, ωστόσο, φαίνεται ότι το μέλι έχει μικρότερη επίδραση.
Μια μελέτη του 2004 αξιολόγησε τις επιδράσεις του μελιού και της επιτραπέζιας ζάχαρης στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Σε αυτή τη μελέτη συμμετείχαν άτομα με και χωρίς διαβήτη τύπου 1.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι στην ομάδα των ατόμων με διαβήτη, το μέλι προκάλεσε αρχική αύξηση του σακχάρου στο αίμα 30 λεπτά μετά την κατανάλωση. Ωστόσο, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του συμμετέχοντος αργότερα μειώθηκαν και παρέμειναν σε χαμηλότερα επίπεδα για δύο ώρες.
Αυτό οδηγεί τους ερευνητές να πιστεύουν ότι το μέλι, σε αντίθεση με την επιτραπέζια ζάχαρη, μπορεί να προκαλέσει αύξηση της ινσουλίνης, η οποία είναι μια σημαντική ορμόνη για τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Απαιτείται περισσότερη έρευνα.
Μπορεί το μέλι να αποτρέψει τον διαβήτη;
Παρόλο που το μέλι μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ινσουλίνης και να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη να ελέγξουν το σάκχαρό τους, δεν φαίνεται να υπάρχει καμία οριστική έρευνα που να υποστηρίζει το μέλι ως προληπτικό παράγοντα για τον διαβήτη. Ωστόσο, αυτό μπορεί να είναι εύλογο.
Οι ερευνητές έχουν βρει μια πιθανή σχέση μεταξύ μελιού και χαμηλότερου γλυκαιμικού δείκτη.
Σε μια μελέτη 50 ατόμων με διαβήτη τύπου 1 και 30 ατόμων χωρίς διαβήτη τύπου 1, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, σε σύγκριση με τη ζάχαρη, το μέλι είχε χαμηλότερη γλυκαιμική επίδραση σε όλους τους συμμετέχοντες.
Αύξησε επίσης τα επίπεδα του πεπτιδίου C, μιας ουσίας που απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος όταν το σώμα παράγει ινσουλίνη.
Ένα φυσιολογικό επίπεδο C-πεπτιδίου σημαίνει ότι το σώμα παράγει επαρκή ποσότητα ινσουλίνης. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να καθοριστεί εάν το μέλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη και τη θεραπεία του διαβήτη.
Υπάρχουν κίνδυνοι να τρώτε μέλι εάν έχετε διαβήτη;
Λάβετε υπόψη ότι το μέλι είναι πιο γλυκό από τη ζάχαρη. Αν αντικαταστήσετε το μέλι με τη ζάχαρη, χρειάζεστε μόνο λίγη ποσότητα.
Επειδή το μέλι μπορεί να επηρεάσει το σάκχαρο του αίματος, αποφύγετε το και άλλα γλυκαντικά μέχρι να τεθεί υπό έλεγχο ο διαβήτης σας.
Το μέλι πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο. Μιλήστε με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν το χρησιμοποιήσετε ως πρόσθετο γλυκαντικό.
Εάν ο διαβήτης σας είναι καλά ελεγχόμενος και θέλετε να προσθέσετε μέλι στη διατροφή σας, επιλέξτε αγνό, βιολογικό ή ωμό φυσικό μέλι. Αυτοί οι τύποι είναι πιο ασφαλείς για άτομα με διαβήτη, επειδή το φυσικό μέλι δεν έχει πρόσθετη ζάχαρη.
Ωστόσο, οι έγκυοι και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα δεν πρέπει να καταναλώνουν ωμό μέλι, καθώς δεν είναι παστεριωμένο.
Εάν αγοράζετε επεξεργασμένο μέλι από ένα παντοπωλείο, μπορεί επίσης να περιέχει ζάχαρη ή σιρόπι. Το προστιθέμενο γλυκαντικό μπορεί να επηρεάσει διαφορετικά το σάκχαρο στο αίμα σας.
Υπάρχουν οφέλη από την κατανάλωση μελιού εάν έχετε διαβήτη;
Ένα όφελος από το μέλι είναι ότι θα μπορούσε να αυξήσει το επίπεδο ινσουλίνης σας και να βοηθήσει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα σας.
Η αντικατάσταση της ζάχαρης με μέλι μπορεί επίσης να είναι ευεργετική, λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέλι είναι πηγή αντιοξειδωτικών και έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά μπορεί να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας μεταβολίζει τη ζάχαρη και οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του μελιού θα μπορούσαν ενδεχομένως να μειώσουν τις επιπλοκές του διαβήτη.
Η φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη, δηλαδή όταν το σώμα δεν ανταποκρίνεται σωστά στην ινσουλίνη.
Εν κατακλείδι
Το μέλι είναι ένα φυσικό γλυκαντικό που θα μπορούσε να έχει θετική επίδραση στον γλυκαιμικό σας δείκτη. Αλλά όπως συμβαίνει με κάθε τύπο γλυκαντικού, το μέτρο είναι το κλειδί. Μιλήστε με το γιατρό σας πριν προσθέσετε μέλι στη διατροφή σας. Το μέλι δεν είναι κατάλληλο για όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που πρέπει να μειώσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους. Εάν τρώτε μέλι, βεβαιωθείτε ότι είναι βιολογικό, ωμό ή αγνό μέλι που δεν περιέχει πρόσθετα σάκχαρα.
