Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν και τα σανδάλια κάνουν το εποχικό τους ντεμπούτο, τα πόδια μας μπαίνουν στο προσκήνιο. Αλλά το καλοκαίρι παρουσιάζει προκλήσεις που καθιστούν τη φροντίδα των ποδιών ιδιαίτερα σημαντική. Η ζέστη, η έκθεση στον ήλιο και η επιθυμία να περπατάτε ξυπόλυτοι μπορούν να οδηγήσουν σε ξηρές, σκασμένες φτέρνες, αφήνοντας τα πόδια σας να αισθάνονται άβολα.
Τα καλά νέα; Μερικές απλές συνήθειες μπορούν να διατηρήσουν τα πόδια σας υγιή, λεία και έτοιμα για την εποχή των σανδαλιών.
Οι σκασμένες φτέρνες –επίσης γνωστές ως σχισμές φτέρνας– εμφανίζονται λόγω ξηρού δέρματος και μειωμένης ελαστικότητας. Επειδή τα πόδια δεν έχουν σμηγματογόνους αδένες, δεν παράγουν φυσικά έλαια, γεγονός που τα καθιστά πιο επιρρεπή στην ξηρότητα. Σε απόκριση στην τριβή και την πίεση, το δέρμα πυκνώνει, αλλά αυτό το πρόσθετο πάχος μπορεί να σπάσει υπό την πίεση του περπατήματος ή της ορθοστασίας.
Το καλοκαίρι τείνει να επιδεινώνει το πρόβλημα. Τα ανοιχτά ή χωρίς κάλυψη υποδήματα, όπως οι σαγιονάρες, επιτρέπουν στο λίπος της φτέρνας να διασταλεί, αυξάνοντας την πίεση στο περιβάλλον δέρμα. Η έρευνα δείχνει ότι η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε ζεστά και ξηρά περιβάλλοντα μειώνει σημαντικά την ενυδάτωση του δέρματος, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης σχισμών. Έτσι, η πολύωρη ορθοστασία σε εκδηλώσεις ή το περπάτημα σε θερμές επιφάνειες –όπως πεζοδρόμια ή πλακάκια δίπλα στην πισίνα– αποδυναμώνουν περαιτέρω τον φραγμό του δέρματος.
Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν περιλαμβάνουν την παχυσαρκία, η οποία ασκεί μεγαλύτερη πίεση στις φτέρνες. Παθήσεις όπως το έκζεμα και η ψωρίαση, ειδικά όταν προκαλούν ερεθισμένο δέρμα, θέτουν σε κίνδυνο σημαντικά τον φραγμό του δέρματος. Αυτές οι παθήσεις μπορούν να οδηγήσουν σε φλεγμονή, ξηρότητα και μειωμένη κατακράτηση υγρασίας, αποδυναμώνοντας την ικανότητα του δέρματος να λειτουργεί ως προστατευτικό φράγμα. Η υπερβολική υγρασία από την εφίδρωση ή το παρατεταμένο μούλιασμα μπορεί να μαλακώσει το δέρμα πάρα πολύ και να μειώσει την ανθεκτικότητά του, καθιστώντας το επιρρεπές σε ρωγμές.
Οι σκασμένες φτέρνες δεν είναι απλώς ένα αισθητικό πρόβλημα – μπορούν να γίνουν επώδυνες και ακόμη και επικίνδυνες. Χωρίς θεραπεία, οι ρωγμές μπορούν να βαθύνουν και να αιμορραγήσουν, καθιστώντας το περπάτημα άβολο και αυξάνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης.
Για όσους έχουν προβλήματα υγείας όπως διαβήτη, υποθυρεοειδισμό ή αγγειακές παθήσεις, ακόμη και μικρές ρωγμές μπορούν να κλιμακωθούν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως κυτταρίτιδα ή έλκη. Η κακή κυκλοφορία του αίματος και η μειωμένη ικανότητα επούλωσης σημαίνουν ότι αυτά τα προβλήματα μπορούν γρήγορα να γίνουν σοβαρά.
Πρόληψη
Η πρόληψη είναι απλή και αποτελεσματική όταν γίνεται μέρος της καθημερινής σας ρουτίνας.
Ενυδατώστε καθημερινά: χρησιμοποιήστε κρέμες με 10% ουρία ή γαλακτικό οξύ για να διατηρήσετε την υγρασία και να μαλακώσετε το παχύ δέρμα.
Να φοράτε υποστηρικτικά υποδήματα: ενώ τα σανδάλια είναι βασικά καλοκαιρινά είδη, πολλά δεν έχουν την κατάλληλη στήριξη. Επιλέξτε παπούτσια με αντικραδασμική προστασία και στήριξη στη φτέρνα όταν είναι δυνατόν. Εάν φοράτε ανοιχτή πλάτη, εναλλάξτε τα με πιο δομημένα υποδήματα για να ελαχιστοποιήσετε την καταπόνηση στη φτέρνα.
Αποφύγετε να περπατάτε ξυπόλυτοι: το περπάτημα σε τραχιές ή ζεστές επιφάνειες ξηραίνει το δέρμα και προκαλεί μικροτραυματισμούς που αυξάνουν τον κίνδυνο ρωγμών.
Μείνετε ενυδατωμένοι: η κατανάλωση αρκετού νερού βοηθά στη διατήρηση της ελαστικότητας του δέρματος από μέσα προς τα έξω.
Κάντε απολέπιση εβδομαδιαίως: μουλιάστε σύντομα τα πόδια σας (για έως και πέντε λεπτά) και στη συνέχεια αφαιρέστε απαλά τα νεκρά κύτταρα με ελαφρόπετρα ή λίμα. Αυτό αποτρέπει τη συσσώρευση παχύτερου δέρματος.
Θεραπεία
Εάν έχουν ήδη σχηματιστεί ρωγμές, η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην επούλωση και την αποκατάσταση της υγείας του δέρματός σας.
Εφαρμόστε ένα balm για τις φτέρνες: χρησιμοποιήστε μια φόρμουλα που περιέχει 10–25% ουρία και έως 6% σαλικυλικό οξύ. Η ουρία ενυδατώνει σε βάθος και μαλακώνει το παχύ δέρμα, ενώ το σαλικυλικό οξύ βοηθά στην απολέπιση. Αποφύγετε τη χρήση αυτών των προϊόντων κατά τη διάρκεια της ημέρας εάν φοράτε ανοιχτά παπούτσια, καθώς μπορούν να κάνουν τα πόδια σας ολισθηρά, αυξάνοντας τον κίνδυνο πτώσεων και τραυματισμών.
Νυχτερινή φροντίδα: εφαρμόστε βάλσαμο πριν από τον ύπνο και καλύψτε τα πόδια σας με βαμβακερές κάλτσες για να κλειδώσετε την υγρασία. Μελέτες δείχνουν ότι αυτό βελτιώνει την ενυδάτωση και επιταχύνει την επούλωση.
Επισκεφθείτε έναν επαγγελματία εάν χρειάζεται: εάν οι φτέρνες σας είναι σοβαρά ραγισμένες, μολυσμένες ή δεν ανταποκρίνονται στη φροντίδα στο σπίτι, συμβουλευτείτε έναν ποδίατρο. Μπορεί να χρησιμοποιήσει ιατρικές κόλλες ή να σας συνταγογραφήσει ισχυρότερες θεραπείες για να υποστηρίξει την επούλωση.
Δώστε ιδιαίτερη προσοχή εάν ανήκετε σε κατηγορία υψηλού κινδύνου. Εάν έχετε διαβήτη, κυκλοφορικά προβλήματα ή φλεγμονώδεις δερματικές παθήσεις, οι τακτικοί έλεγχοι των ποδιών και η άμεση θεραπεία μικρών ρωγμών είναι ζωτικής σημασίας. Οι οδηγίες του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας και Αριστείας Φροντίδας συνιστούν επαγγελματική φροντίδα και σωστά εφαρμοστά υποδήματα για να αποφύγετε σοβαρές επιπλοκές.
Προσοχή: Κάλτσες απολέπισης ποδιών
Τα απολεπιστικά πίλινγκ ποδιών – συχνά πωλούνται ως «κάλτσες απολέπισης ποδιών – περιέχουν απολεπιστικά όπως γλυκολικό, γαλακτικό ή σαλικυλικό οξύ, συνήθως σε συγκεντρώσεις 5-17%. Αυτά τα οξέα βοηθούν στην αποβολή των στρωμάτων του νεκρού δέρματος και μπορούν να είναι αποτελεσματικά για τη γενική τραχύτητα. Ωστόσο, δεν συνιστώνται για σκασμένες φτέρνες ή σχισμές φτέρνας.
Όταν χρησιμοποιούνται σε σκασμένο ή εύθραυστο δέρμα, αυτά τα πίλινγκ μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό, να καθυστερήσουν την επούλωση και να αυξήσουν τον κίνδυνο μόλυνσης. Όσοι έχουν υποκείμενα προβλήματα υγείας που επηρεάζουν την ακεραιότητα του δέρματος – όπως διαβήτης, κακή κυκλοφορία του αίματος ή χρόνιες δερματικές παθήσεις – θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ειδικοί συμβουλεύουν να μην χρησιμοποιούνται χημικά απολεπιστικά λόγω του υψηλότερου κινδύνου βλάβης του δέρματος και πιο αργής επούλωσης.
Αντίθετα, στοχευμένες θεραπείες όπως τα βάλσαμα για φτέρνες που περιέχουν 10–25% ουρία προσφέρουν μια ασφαλέστερη και πιο κατάλληλη επιλογή. Αυτά βοηθούν στην απαλότητα και την ενυδάτωση του ξηρού, παχύρρευστου δέρματος χωρίς να διακυβεύεται το προστατευτικό φράγμα.
Τα πόδια σας σας στηρίζουν καθημερινά. Αυτό το καλοκαίρι, ανταποδώστε την χάρη. Με λίγη καθημερινή φροντίδα, έξυπνες επιλογές υποδημάτων και έγκαιρη παρέμβαση όταν προκύπτουν προβλήματα, μπορείτε να διατηρήσετε τα πόδια σας σε καλή κατάσταση και να τα αισθάνεστε υπέροχα.
Οι σκασμένες φτέρνες δεν χρειάζεται να αποτελούν μέρος της καλοκαιρινής σας ιστορίας.
