Rhodiola Rosea (ραντιόλα ροσέα)

Η ραντιόλα είναι ένα προσαρμογόνο βότανο που καίει το λίπος, ενισχύει την ενέργεια και τον εγκέφαλο.
Τα προσαρμογόνα είναι μια ομάδα φυτών που βοηθούν το σώμα να προσαρμοστεί στην σωματική, χημική και περιβαλλοντική πίεση.
Η ραντιόλα είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά προσαρμογόνα βότανα επειδή περιέχει δραστικές ενώσεις όπως η rosoavin, που έχει την ικανότητα να ισορροπεί την ορμόνη του στρες, την κορτιζόλη.
Η ραντιόλα είναι επίσης γνωστή ως αρκτική ή χρυσή ρίζα και η επιστημονική του ονομασία είναι Rhodiola Rosea.
Αυτό το μοναδικό βότανο αναπτύσσεται στο κρύο, στις ορεινές περιοχές της Ασίας και της Ανατολική Ευρώπης. Η ραντιόλα αποτελεί μέρος της παραδοσιακής Ιατρικής που εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο. Επιπλέον, έχει χρησιμοποιηθεί και από την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, ειδικά για την βελτίωση της αντοχής και την μείωση του άγχους.
Οι Βίκινγκς την χρησιμοποίησαν για να αυξήσουν την σωματική της δύναμη, ενώ οι κάτοικοι στο Νεπάλ για να ανέβουν σε υψηλά υψόμετρα, ακόμη και στο Έβερεστ.
Οι Ρώσοι έχουν μελετήσει εκτεταμένα τα οφέλη της Rhodiola τα τελευταία 70 χρόνια, κυρίως την αύξηση της εργασιακής απόδοσης και της αντοχής, ενώ καταπολεμάει την αϋπνία, την κόπωση, το άγχος και την κατάθλιψη.
Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί στον καθαρισμό του οργανισμού, στην καταπολέμηση του καρκίνου και στην θεραπεία της φυματίωσης.
Μελέτες έχουν βρει ότι η ραντιόλα περιέχει περισσότερα  από 140 ενεργά συστατικά, από τα οποία τα δύο πιο ισχυρά είναι η rosavin και η salidroside.

Τα οφέλη της Rhodiola στην υγεία

Βοηθάει να κάψετε περισσότερο κοιλιακό λίπος

Ένα από τα πολλά απίστευτα χαρακτηριστικά της ραντιόλα είναι ότι βοηθάει το σώμα να κάψει το αποθηκευμένο λίπος. 
Όλοι γνωρίζουμε ότι η άσκηση μπορεί να αυξήσει την απώλεια λίπους, αλλά αν θέλετε ένα επιπλέον πλεονέκτημα, τότε σκεφτείτε να λάβετε συγχρόνως και ραντιόλα για να επιταχύνετε την προσπάθεια σας.
Ορισμένες μελέτες σε ζώα έχουν αποδείξει ότι η ραντιόλα προκαλεί μια αντίδραση καύσης λίπους. Επειδή βοηθάει στην ομαλοποίηση των επιπέδων της κορτιζόλης, η ραντιόλα ενδέχεται επίσης να μειώσει την επιθυμία για ανθυγιεινές τροφές και να καθυστερήσει  την συσσώρευση του λίπους  (ειδικά γύρω από την κοιλιά), που συνδέεται με υψηλά επίπεδα κορτιζόλης .
Γιατί η ραντιόλα όμως συμβάλλει στην απώλεια κοιλιακού λίπους; Ορισμένες μελέτες σε ζώα έχουν διαπιστώσει ότι η ραντιόλα μπορεί να μειώσει  τον λευκό λιπώδη ιστό στα σπλάχνα (σπλαχνικό) και να αυξήσει την νορεπινεφρίνη (νευροδιαβιβαστής που ελέγχει τον υποθάλαμο), που βοηθάει στην πρόληψη της παχυσαρκίας η οποία προκαλείται από την κακή διατροφή.
Η rosavin δρα διεγείροντας ένα ένζυμο που ονομάζεται «Λιπάση ευαίσθητη στις ορμόνες», που έχει την ικανότητα να διασπά το λίπος το οποίο αποθηκεύεται στον λιπώδη ιστό (στην περιοχή της κοιλιάς). Ορισμένες πηγές υποδεικνύουν ότι αν συνδυάσετε την λήψη εκχυλίσματος Rhodiola με μέτρια άσκηση, η διάσπαση του κοιλιακού λίπους αυξάνει ακόμη περισσότερο.

Αυξάνει την ενέργεια και την αθλητική απόδοση

Έρευνες δείχνουν ότι αν ψάχνετε για ένα φυσικό τρόπο για να αυξήσετε την ενέργεια και την αθλητική απόδοση, τότε η ραντιόλα μπορεί να σας βοηθήσει. Μια από τις πιο δημοφιλείς χρήσεις της  Rhodiola είναι η αύξηση της ενέργειας, της αντοχής και της δύναμης.
Η ραντιόλα ενδέχεται να αυξήσει την αντοχή και την διάρκεια ζωής, καθώς αυξάνει τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και μειώνει την οξειδωτική βλάβη. Η ραντιόλα αυξάνει την EPO, γνωστή ως ερυθροποιητίνη (erythropoietin), η οποία διεγείρει την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο στους μύες , οπότε η αύξησή τους βελτιώνει δραματικά την αθλητική απόδοση και την κόπωση.
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «International Journal of Sports Nutrition and Exercise Metabolism» το 2004, η ραντιόλα έχει αντιφλεγμονώδη οφέλη που βοηθούν στην ταχεία αποκατάσταση των μυών και αυξάνει την αντοχή.
Μια άλλη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε αρουραίους διαπίστωσε ότι η λήψη συμπληρωμάτων Rhodiola, θα μπορούσε να αυξήσει την αντοχή, καθώς επιτρέπει στα ζώα να κολυμπήσουν 25% περισσότερο.
Η βελτίωση πραγματοποιήθηκε επειδή η ραντιόλα έχει διαπιστωθεί ότι αυξάνει την σύνθεση του ATP, που είναι απαραίτητο για την κυτταρική ενέργεια.
Καταπολεμά την σωματική και πνευματική κόπωση

Η ραντιόλα όχι μόνο μειώνει την σωματική κόπωση, αλλά μειώνει και την πνευματική κόπωση και τα συμπτώματα όπως ομίχλη εγκεφάλου (brain fog) ή έλλειψη συγκέντρωσης.
Η ραντιόλα επίσης συχνά χρησιμοποιείται για να βοηθήσει τους ανθρώπους να ξεπεράσουν την εξάντληση από χαμηλής έντασης, αλλά συχνής, άσκησης ή κινήσεων.
Είτε είστε μαμά στο σπίτι ή επιχειρηματίας ή φοιτητής μπορείτε να επωφεληθείτε από την ραντιόλα, που  έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει την εργασιακή απόδοση και μειώνει τις επιδράσεις που μπορεί να έχουν η στέρηση ύπνου στο σώμα σας.
Σύμφωνα με την συγγραφέα και φυσιοπαθητικό Tori Hudson, η ραντιόλα μπορεί να συνταγογραφηθεί σε ασθενείς για διάφορους λόγους όπως για την θεραπεία της κόπωσης επινεφριδίων, της χρόνιας κόπωσης, της κακής ανάρρωσης από τις προπονήσεις και τα προβλήματα σωματικής/αθλητικής απόδοσης.

Μειώνει τα επίπεδα της κορτιζόλης

Η ραντιόλα εξισορροπεί τα επίπεδα της κορτιζόλης, που βοηθάει στη επιβράδυνση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την προχωρημένη ηλικία και την ευεξία του ατόμου που την λαμβάνει.
Επίσης, η ραντιόλα βοηθάει να ηρεμήσει ο οργανισμός όταν το νευρικό σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση «φυγής ή πάλης» λόγω καθημερινού άγχους.
Όταν η κορτιζόλη παραμένει υψηλή για μεγάλο χρονικό διάστημα, λόγω συναισθηματικής ή σωματικής πίεσης, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος, όπως:

• Μειωμένη απόκριση του σακχάρου στο αίμα
• Αύξηση κοιλιακού βάρους
• Προβλήματα θυρεοειδούς
• Ανισορροπία ορμονών
• Μειωμένη μνήμη
• Μειωμένη ανοσία

Διατηρώντας τα επίπεδα της κορτιζόλης ισορροπημένα, η υγεία βελτιώνεται και νιώθετε πιο νέοι και γεμάτοι ενέργεια.
Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης για μεγάλο χρονικό διάστημα ενδέχεται να συμβάλλουν στην επιτάχυνση της γήρανσης, σε υψηλότερα επίπεδα ψυχοκοινωνικού άγχους, σε μειωμένες γνωστικές αποδόσεις, στην ατροφία των δομών του εγκεφάλου που σχετίζονται με την μνήμη, στην αύξηση βάρους και στην εξάντληση.

Καταπολεμά την κατάθλιψη και βελτιώνει την λειτουργία του εγκεφάλου

Έχει αποδειχτεί ότι η ραντιόλα βοηθάει στην βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας και στην κατάθλιψη, ως φυσική θεραπεία.
Η ραντιόλα ενδέχεται να βοηθήσει στην αύξηση της ευαισθησίας των νευρώνων (κύτταρα του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος), συμπεριλαμβανομένων και των δυο νευροδιαβιβαστών, της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης. Αυτοί οι νευροδιαβιβαστές είναι γνωστοί για την αύξηση της εστίασης, της μνήμης, της ευχαρίστησης και τη βελτίωση της συνολικής διάθεσης.
Σε μελέτες για ζώα, η ραντιόλα έχει αποδειχτεί ότι βοηθάει στην αποκατάσταση των κατεστραμμένων νευρώνων στον ιππόκαμπο, μια περιοχή του εγκεφάλου που θεωρείται ότι είναι το κέντρο των συναισθημάτων, της μνήμης και της ρύθμισης του αυτόνομου νευρικού συστήματος.
Πολλοί γιατροί της λειτουργικής ιατρικής συνταγογραφούν ραντιόλα ως μια αποτελεσματική φυσική εναλλακτική λύση, αντί να χορηγήσουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα.  Η ραντιόλα  αυξάνει την ευαισθησία της ντοπαμίνης, η οποία έχει αποδειχτεί ότι βελτιώνει την διάθεση και καταπολεμά την όρεξη για φαγητό και τους εθισμούς.

Μειώνει το άγχος

Η ραντιόλα έχει αναγνωριστεί ως ένα προσαρμογόνο βότανο και μια φυσική ουσία που αυξάνει την απόκριση του οργανισμού στο άγχος.
Η λήψη προσαρμογόνων κατά την διάρκεια περιόδων με άγχος, θεωρείται ότι βοηθάει στην καλύτερη διαχείρηση των στρεσογόνων καταστάσεων .
Μια μελέτη διερεύνησε τις επιδράσεις του εκχυλίσματος Rhodiola σε 101 άτομα που βίωναν άγχος στην εργασία αλλά και στην ζωή τους.
Οι συμμετέχοντες έλαβαν 400 mg την ημέρα για μια περίοδο 4 εβδομάδων.
Βρέθηκαν σημαντικές βελτιώσεις στα συμπτώματα του άγχους, όπως η κόπωση, η εξάντληση και η ανησυχία, μόλις μετά από 3 μέρες. Οι βελτιώσεις συνεχίστηκαν σε όλη την διάρκεια της μελέτης.
Η ραντιόλα έχει επίσης αποδειχτεί ότι βελτιώνει τα συμπτώματα της υπερκόπωσης , που μπορούν να εμφανιστούν με το χρόνιο στρες.

Ελέγχει τον διαβήτη

Ο διαβήτης είναι μια πάθηση που εμφανίζεται όταν το σώμα σας αναπτύσσει μια μειωμένη ικανότητα να παράγει η να αποκρίνεται στην ινσουλίνη, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Τα άτομα με διαβήτη συχνά χρησιμοποιούν ενέσεις ινσουλίνης ή φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη για να εξομαλύνουν τα επίπεδα του σακχάρου τους.
Παραδόξως, έρευνες σε ζώα έχουν δείξει ότι η ραντιόλα μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του διαβήτη.
Στην πραγματικότητα, έχει αποδειχτεί ότι μειώνει το σάκχαρο του αίματος στους διαβητικούς αρουραίους, καθώς αυξάνει τον αριθμό των μεταφορέων της γλυκόζης στο αίμα. Αυτοί οι μεταφορείς μειώνουν το σάκχαρο του αίματος, καθώς μεταφέρουν την γλυκόζη στο εσωτερικό των κυττάρων.
Αυτές οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν σε ποντίκια, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να μπορούν να γενικευτούν σε ανθρώπους. Ωστόσο, πρέπει να διερευνηθούν οι επιδράσεις της Rhodiola και στο σάκχαρο των ανθρώπων.
Αν έχετε διαβήτη και θέλετε να λάβετε ραντιόλα, επικοινωνήστε πρώτα με τον γιατρό σας.

Έχει αντικαρκινικές ιδιότητες

Η σαλιδροσίδη (Salidroside), ένα ισχυρό συστατικό της ραδιόλα, έχει ερευνηθεί για τις αντικαρκινικές της ιδιότητες.
Μελέτες με δοκιμαστικούς σωλήνες έχουν δείξει ότι η ραδιόλα αναστέλλει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων της ουροδόχου κύστης, του παχέος εντέρου, του μαστού και του ήπατος.
Ως αποτέλεσμα, οι ερευνητές υποδεικνύουν ότι η ραντιόλα ενδέχεται να είναι χρήσιμη στην θεραπεία πολλών τύπων καρκίνου.
Ωστόσο, μέχρι να είναι διαθέσιμες οι μελέτες σε ανθρώπους, το ενδεχόμενο η ραντιόλα να μπορεί να βοηθήσει στην θεραπεία του καρκίνου παραμένει άγνωστο.

Μορφές και δοσολογία ραντιόλα

Ως συμπλήρωμα διατροφής, το εκχύλισμα ρίζας της Rhodiola συνήθως λαμβάνεται σε μορφή κάψουλας ή δισκίου, καθώς και ως βάμμα ή σε μορφή τσαγιού.
Αναζητείστε το Rhodiola rosea ως εκχύλισμα SHR-5 (extract)  που έχει κατά προσέγγιση 3% rosavins και 1% salidroside, καθώς αυτό έχει χρησιμοποιηθεί στις μελέτες.
Η συνιστώμενη δόση του Rhodiola rosea extract είναι περίπου 250-500 mg  συνολικά την ημέρα (συνήθως μοιράζεται σε 2 δόσεις).
Ξεκινήστε με 100 mg ημερησίως για μια εβδομάδα και στη συνέχεια, αυξήστε τη δόση κατά 100 mg κάθε εβδομάδα, μέχρι να φτάσετε στην επιθυμητή δόση.
Δόσεις τόσο χαμηλές όσο των 8-300 mg την ημέρα έχουν αποδειχτεί ότι βοηθούν στην μείωση της κόπωσης.
Συνιστάται να μην λαμβάνετε περισσότερο από 700 mg ημερησίως, χωρίς να μιλήσετε πρώτα με τον γιατρό σας.
Σχετικά με την απώλεια βάρους, μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ο συνδυασμός του C. Aurantium με το Rhodiola rosea extract βοηθάει στην καλύτερη πρόληψη της παχυσαρκίας και στα προβλήματα υγείας που προκύπτουν από την υπερφαγία.
Ιδανικά η ραντιόλα πρέπει να λαμβάνεται  30 λεπτά πριν από το πρωινό ή γεύμα. Το βράδυ πρέπει να αποφεύγεται,  καθώς έχει μια μικρή διεγερτική δράση και γι’ αυτό το λόγο δεν συνιστάται για άτομα που έχουν διπολική διαταραχή ή που παίρνουν άλλα διεγερτικά.
Οι υψηλότερες δόσεις πρέπει να μοιράζονται σε 2, ώστε να επιτυγχάνεται καλύτερη απορρόφηση.
Σύμφωνα με την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική και την Αγιουρβέδα, τα βότανα, οι ρίζες και τα μανιτάρια απορροφούνται καλύτερα όταν λαμβάνονται μαζί με ένα «warming herb» («ζεστό βότανο», όπως το μαύρο πιπέρι ή το μακρύ πιπέρι) και με υγιές λίπος. Τα συμπληρώματα Rhodiola, που περιέχουν και αυτά τα συστατικά, απορροφούνται πιο αποτελεσματικά, αν και αυτό δεν έχει μελετηθεί διεξοδικά.
Λαμβάνοντας ραντιόλα σε ζυμωμένη μορφή ενδέχεται να μπορεί να βοηθήσει με την απορρόφηση.

Πώς να φτιάξετε τσάι με ραντιόλα

Ένας άλλος τρόπος για να επωφεληθείτε από την ραντιόλα είναι να την καταναλώσετε σε μορφή τσαγιού, που παραδοσιακά χρησιμοποιείται για να ηρεμήσει τα νεύρα, να μειώσει το άγχος και να προάγει τον ξεκούραστο ύπνο.
Για να προετοιμάσετε ένα σπιτικό τσάι ραντιόλα , πρέπει πρώτα να αγοράσετε αποξηραμένες και αλεσμένες ρίζες.
Εμποτίζετε 5 γρ ρίζα ραντιόλα σε ζεστό νερό. Χρησιμοποιείστε σουρωτήρι ή φακελάκια τσαγιού με την ρίζα. Φροντίστε το νερό να μην είναι πολύ ζεστό, διατηρώντας το όχι σε μεγαλύτερη από 85 βαθμούς φαρενάιτ (το σημείο βρασμού είναι 112 βαθμοί F). Για καλύτερα αποτελέσματα, διαποτίσετε το τσάι για περίπου 4 ώρες.
Για να επιταχύνετε την διαδικασία, μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε βάμμα Rhodiola και υγρό εκχύλισμα, τα οποία μπορούν να προστεθούν σε ζεστό νερό με λεμόνι ή άλλο τσάι βοτάνων όπως το χαμομήλι ή το πράσινο τσάι.

Πιθανές παρενέργειες και προφυλάξεις της ραντιόλα

Η ραντιόλα έχει αποδειχτεί ότι γενικά είναι καλά ανεκτή από πολλούς ανθρώπους, και σύμφωνα με μερικές μελέτες είναι λιγότερο πιθανό προκαλέσει παρενέργειες σε σύγκριση με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά.
Όταν η ραντιόλα λαμβάνεται από το στόμα μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες όπως προσωρινή ζαλάδα, πονοκέφαλο, ξηροστομία, υπνηλία και στομαχικές διαταραχές. Αν αυτές οι παρενέργειες παραμένουν, πρέπει να σταματήσετε την λήψη της.
Ο κίνδυνος αλληλεπιδράσεων με άλλα φάρμακα είναι ελάχιστος, αλλά όσοι χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά,  αντικαταθλιπτικά,  αντισυλληπτικά χάπια, φάρμακα για τον διαβήτη ή τον θυρεοειδή πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Αν ήδη λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή και ενδιαφέρεστε να δοκιμάσετε ραντιόλα ως εναλλακτική λύση, είναι προτιμότερο να μιλήσετε πρώτα με τον γιατρό σας  πριν διακόψετε τα φάρμακά σας.
Οι περισσότεροι ερευνητές έχουν αναφέρει ότι ενώ το το Rhodiola rosea ενδέχεται να έχει ευεργετικές επιδράσεις  στην σωματική απόδοση, την ψυχική απόδοση και σε βασικές ψυχικές παθήσεις υγείας, απαιτείται περισσότερη έρευνα.

Πηγή: Dromostherapeia.gr