Η πρωτεΐνη που ανακαλύφθηκε πρόσφατα βρίσκεται στο λίπος σε μεγάλες ποσότητες. Χωρίς αυτήν το σώμα δυσκολεύεται να διαχειριστεί τη γλυκόζη και την ινσουλίνη.
Ερευνητές στο Scripps Research, με την αναπάντεχη ανακάλυψη μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στον λιπώδη ιστό, άνοιξαν δρόμο για καλύτερη κατανόηση των παραγόντων που προκαλούν παχυσαρκία και μεταβολικό σύνδρομο. Η ανακάλυψή τους δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature και μπορεί να οδηγήσει σε νέες προσεγγίσεις για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και πιθανά πολλών άλλων ασθενειών.
Η πρωτεΐνη σηματοδότησης PGRMC2 (Συστατικό Μεμβράνης του Υποδοχέα Προγεστερόνης 2) δεν έχει μελετηθεί εκτενώς στο παρελθόν. Αν και είχε εντοπιστεί στην μήτρα, το συκώτι και διάφορες άλλες περιοχές του σώματος, στο εργαστήριο του Enrique Saez, PhD οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι παρατηρείται με μεγαλύτερη συγκέντρωση στον λιπώδη ιστό, ιδιαίτερα στο καφέ λίπος που μεταβάλλει το φαγητό σε θερμότητα ώστε να διατηρείται σταθερή η θερμοκρασία του σώματος, και ενδιαφέρθηκαν να μάθουν ποια είναι η λειτουργία της.
Μεταφορέας – προστάτης του heme
Η ερευνητική ομάδα συνέχισε το έργο της μετά από την πρόσφατη ανακάλυψή της, ότι η PGRMC2 δεσμεύει και απελευθερώνει ένα σημαντικό μόριο, το heme. Το μόριο αυτό, που παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στον οργανισμό, περιλαμβάνει σίδηρο και ταξιδεύει μέσα στα κύτταρα ώστε να επιτρέπει την πραγματοποίηση σημαντικών διεργασιών όπως η κυτταρική αναπνοή, ο πολλαπλασιασμός των κυττάρων, ο κυτταρικός θάνατος και ο κιρκάδιος ρυθμός.
Ο Saez και η ομάδα του, χρησιμοποιώντας βιοχημικές τεχνικές, ανακάλυψαν ότι η PGRMC2 είναι “συνοδός” του heme. Το heme παράγεται στα μιτοχόνδρια των κυττάρων όπου η εν λόγω πρωτεΐνη το ενθυλακώνει και στη συνέχεια το μεταφέρει στον πυρήνα τους, ώστε να βοηθήσει στην πραγματοποίηση σημαντικών λειτουργιών. Χωρίς αυτό το προστατευτικό περίβλημα, το heme θα αλληλεπιδρούσε, καταστρέφοντας οτιδήποτε έβρισκε στο δρόμο του.
“Η σημασία του heme σε πολλές κυτταρικές διεργασίες είναι γνωστή εδώ και καιρό,” λέει ο Saez, Αναπληρωτής Καθηγητής στο τμήμα Μοριακής Ιατρικής. “Γνωρίζαμε όμως επίσης ότι το heme είναι τοξικό προς τα κυτταρικά υλικά που βρίσκονται γύρω του και υποθέταμε ότι θα ακολουθούσε κάποιου είδους μονοπάτι που θα το απομόνωνε από τα υλικά αυτά. Μέχρι τώρα κάναμε πολλές υποθέσεις αλλά δεν είχαμε αναγνωρίσει τις πρωτεΐνες που μεταφέρουν το heme.”
Μια καινοτόμα προσέγγιση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας;
Σε έρευνες που έγιναν σε ποντίκια, οι ερευνητές αναγνώρισαν την PGRMC2 ως τον πρώτο ενδοκυτταρικό προστάτη του heme στα θηλαστικά. Στη συνέχεια θέλησαν να μάθουν τι συμβαίνει στο σώμα αν δεν υπάρχει αυτή η πρωτεΐνη για να μεταφέρει το heme.
Έτσι, οδηγήθηκαν στην επόμενη μεγάλη ανακάλυψη: Ποντίκια τα οποία είχαν ταΐσει με πλούσια σε λίπος τροφή και στο λιπώδη ιστό των οποίων δεν μπορούσαν να ανιχνεύσουν την PGRMC2, αποκτούσαν δυσανεξία στη γλυκόζη και αντίσταση στην ινσουλίνη, δηλαδή τα συμπτώματα που είναι χαρακτηριστικά του διαβήτη τύπου 2 και άλλων ασθενειών του μεταβολισμού. Αντίθετα, σε παχύσαρκα, διαβητικά ποντίκια που έλαβαν θεραπεία με φάρμακο που ενεργοποιούσε την λειτουργία της PGRMC2, υπήρξε σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον διαβήτη.
“Παρατηρήσαμε ότι η υγεία των ποντικιών βελτιωνόταν, ότι είχε μειωθεί η δυσανεξία τους στη γλυκόζη και η αντίσταση στην ινσουλίνη,” λέει ο Saez. “Τα ευρήματά μας αποδεικνύουν ότι η διαχείριση της δραστηριότητας της PGRMC2 στο λιπώδη ιστό, μπορεί να αποτελεί μια χρήσιμη φαρμακολογική προσέγγιση για την αντιστροφή κάποιων από τα σημαντικά προβλήματα υγείας που επιφέρει η παχυσαρκία.”
Η ομάδα, επιπλέον, αξιολόγησε τον τρόπο με τον οποίο η πρωτεΐνη μεταβάλλει άλλες λειτουργίες του καφέ και του λευκού λίπους.
Το καφέ λίπος, που συνήθως περιέχει το heme σε μεγάλες ποσότητες, συχνά θεωρείται ως το “καλό λίπος”. Ένας από τους κύριους ρόλους που παίζει είναι να παράγει θερμότητα και να διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος. Μεταξύ ποντικών που τοποθετήθηκαν σε κρύο περιβάλλον και ο οργανισμός τους δεν μπορούσε να παράγει την PGRMC2 στο λιπώδη ιστό, η θερμοκρασία του σώματος έπεσε γρήγορα.
“Αν και ο εγκέφαλός τους έστελνε τα σωστά σήματα στον οργανισμό ώστε να αυξηθεί η θερμοκρασία του σώματος, αυτός δεν μπορούσε να ανταποκριθεί.” λέει ο Galmozzi. “Χωρίς το heme, αποκτούμε δυσλειτουργία των μιτοχονδρίων και το κύτταρο δεν έχει τρόπο να χρησιμοποιήσει ενέργεια ώστε να παράγει ζέστη.”
Ο Saez πιστεύει ότι με την ενεργοποίηση του προστάτη του heme σε άλλα όργανα – όπως το συκώτι όπου παράγονται μεγάλες ποσότητες του heme – είναι δυνατό να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις άλλων μεταβολικών δυσλειτουργιών όπως η μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH) που αποτελεί αυτή τη στιγμή έναν από τους κύριους λόγους μεταμόσχευσης ήπατος.
“Θέλουμε να μάθουμε αν αυτή η πρωτεΐνη παίζει τον ίδιο ρόλο σε άλλους ιστούς όπου παρατηρούνται ελαττώματα στο heme που στη συνέχεια καταλήγουν στην εμφάνιση ασθενειών.” λέει ο Saez.
Πηγή: science daily
