Είναι φυσιολογικό να θέλει κανείς να κάνει το καλύτερο δυνατό για να βοηθήσει το παιδί του με διαβήτη τύπου 1 να διαχειριστεί το διαβήτη του, ιδιαίτερα αν έχει μόλις διαγνωστεί και ακόμη προσπαθείτε να βρείτε το δρόμο σας. Όμως, καλό είναι από νωρίς τα παιδιά να συμμετέχουν στην φροντίδα του διαβήτη τους. Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορούν να συμμετέχουν ακόμη και τα μικρότερα παιδιά, και αυτό μπορεί να έχει πολύ καλά μακροχρόνια αποτελέσματα, καθώς βοηθά το παιδί να αναπτύξει την αίσθηση της ικανότητας, της ανεξαρτησίας και του ελέγχου για αυτό που του συμβαίνει.
Φυσικά, η παράδοση της φροντίδας, ακόμη και αν γίνει σταδιακά, μπορεί να προκαλέσει μεγάλο άγχος, κυρίως στους γονείς. «Οι γονείς φοβούνται ότι το παιδί θα κάνει κάτι λάθος και ότι αυτό θα έχει συνέπειες», λέει η Nicole Bereolos, Ph.D., κλινική ψυχολόγος και πιστοποιημένη ειδικός φροντίδας και εκπαίδευσης του διαβήτη. «Επίσης, θέλουν να διευκολύνουν το παιδί τους όσο το δυνατόν περισσότερο, οπότε προσπαθούν να αναλάβουν όσο περισσότερες ευθύνες μπορούν.»
Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητα το καλύτερο μιας και ο διαβήτης τύπου 1 είναι μια ασθένεια εφ’ όρου ζωής, και είναι σημαντικό να κοιτάμε σε βάθος χρόνου. «Οι γονείς θα πρέπει να θέλουν το παιδί τους να ξέρει πως να παίρνει αποφάσεις για τον εαυτό του όταν θα βγει έξω στον κόσμο» λέει η Bereolos. «Και αν έχουν πρόβλημα όταν δεν είναι σπίτι, θα θέλετε να μπορούν να το λύσουν χωρίς να πανικοβληθούν.»
Πως μπορεί λοιπόν κανείς να μάθει στο παιδί του να αναλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο μέρος της διαχείρισης του διαβήτη τους; Το μυστικό βρίσκεται στο να αντιλαμβάνεται ποιες ικανότητες αντιστοιχούν στην ηλικία τους, και να τις εντάξει στην καθημερινή τους ζωή. Εδώ παρουσιάζουμε μερικές ιδέες για συγκεκριμένες εργασίες που μπορούν τα παιδιά να αναλάβουν χωρίς τη δική σας επίβλεψη, ανάλογα με την ηλικία τους.
3-9 ετών
Μπορούν να:
- Αποθηκεύουν σε συγκεκριμένο μέρος τρόφιμα για την αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας όταν γυρνάτε από το σούπερ μάρκετ.
- Ανοίγουν κουτιά με τις προμήθειες του διαβήτη όταν τα παραλαμβάνετε και να τα τοποθετούν στη θέση τους.
- Φέρνουν μόνα τους τα απαραίτητα όπως βαμβάκι, φιαλίδια, και σετ έγχυσης όταν πρέπει να αλλάξουν σημείο.
- Επιλέξουν το νέο σημείο που θα βάλουν το σετ έγχυσης και να απολυμάνουν το δέρμα με οινόπνευμα.
- Επιλέξουν το δάκτυλο που θα τρυπήσετε για να μετρήσετε το σάκχαρο.
- Πατήσουν το κουμπί στη συσκευή του σκαρφιστήρα όταν ελέγχετε το σάκχαρό τους.
- Μετρήσουν μερίδες τροφίμων με κύπελλα μέτρησης και κουτάλια.
- Να σας πουν πόσες μονάδες ινσουλίνης νομίζουν ότι θα χρειαστούν για τα φαγητά που τρώνε συχνά.
- Να σας βοηθήσουν να πακετάρετε την τσάντα με τα απαραίτητα του διαβήτη και να επιλέξουν ποια φαγητά να συμπεριλάβετε για την αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας.
10-13 ετών
Μπορούν να:
- Γεμίσουν τη σύριγγα με ινσουλίνη και να αφαιρέσουν τις φουσκάλες αέρα.
- Γεμίσουν το φυσίγγιο με ινσουλίνη.
- Πιέσουν το κουμπί για να αλλάξουν τοποθεσία στον αισθητήρα.
- Επιλέξουν μερίδες φαγητού και να τις σερβίρουν
- Μετρήσουν υδατάνθρακες για φαγητά σε ανάλογη εφαρμογή κινητού
- Να σας πουν πόσους υδατάνθρακες περιέχει το γεύμα τους
- Να σας πουν πόσες μονάδες ινσουλίνης χρειάζονται βάσει του υπολογισμού των υδατανθράκων.
- Να σας πουν τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση υπερ- ή υπογλυκαιμίας.
- Να αναλάβουν το πακετάρισμα της τσάντας με τα απαραίτητα του διαβήτη (πριν φύγουν μπορείτε να ελέγξετε κι εσείς για να είστε σίγουροι ότι έχουν πάρει όλα τα απαραίτητα).
14-18 ετών
Μπορούν να:
- Κάνουν μόνα τους την αλλαγή τοποθεσίας.
- Αποφασίσουν τι θα φάνε και πόση ινσουλίνη θα χρειαστούν.
- Πάρουν τη γευματική ινσουλίνη και να πάρουν αγωγή για υψηλό ή χαμηλό σάκχαρο (θα πρέπει να ελέγχετε συχνά για να είστε σίγουροι ότι όντως κάνουν τα απαραίτητα).
- Πακετάρουν την τσάντα με τα απαραίτητα του διαβήτη (μην την ελέγχετε πια – αν αντιμετωπίσουν πρόβλημα γιατί ξέχασαν κάτι πρέπει να ξέρουν τι να κάνουν).
- Παραγγέλνουν τις απαραίτητες προμήθειες για το διαβήτη.
- Να κανονίζουν ραντεβού με τον ενδοκρινολόγο (πείτε τους να παρακολουθήσουν μερικές φορές πως κλείνετε εσείς ραντεβού για να ξέρουν τι να πουν).
- Να πάνε στον ενδοκρινολόγο μόνα τους (ή, να τους πείτε να μπουν μόνα τους για το πρώτο μισό του ραντεβού και μετά να μπείτε κι εσείς για να μην χάσετε κάτι σημαντικό).
- Να σας βοηθήσουν να χειριστείτε θέματα με την ασφαλιστική σε περίπτωση που έχει γίνει κάποιο λάθος (και πάλι πείτε τους να ακούσουν αυτά που λέτε στην ασφαλιστική για να ξέρουν τι να κάνουν).
Η λίστα αυτή μπορεί να αλλάξει. Πρόκειται απλά για προτάσεις, και το κάθε παιδί αναπτύσσεται διαφορετικά. «Κάθε οικογένεια είναι ξεχωριστή και κάποια παιδιά θα θέλουν να κάνουν περισσότερα πράγματα, ενώ άλλα δεν θα θέλουν ούτε να τα ακούσουν» λέει η Bereolos. «Αν προσπαθήσετε να τα πιέσετε, τα παιδιά μπορεί να αισθανθούν ότι τα έχετε παραφορτώσει και να αποτραβηχτούν». Αν δεν είστε σίγουροι τι μπορεί να χειριστεί το παιδί σας, μπορείτε να το συζητήσετε στο επόμενο ιατρικό ραντεβού για να σας δώσει κατευθυντήριες.
Πηγή: T1D Everyday Magic