Είναι γνωστό ότι ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας και επιταχύνει την ανάπτυξή της. Αυτοί οι κίνδυνοι, ωστόσο, μπορούν να βελτιωθούν και οι ειδικοί έχουν υπολογίσει ότι έως και το 50 τοις εκατό των διαγνώσεων για τη νόσο του Αλτσχάιμερ μπορούν να προληφθούν.
Το τελευταίο τεύχος του ιατρικού περιοδικού Neurology έχει εντοπίσει επτά συνήθειες υγιεινού τρόπου ζωής που σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Τα άτομα που ακολουθούν και τις επτά συνήθειες μπορεί να έχουν περίπου τις μισές πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σχέση με άτομα που ακολουθούν δύο ή λιγότερες.
Οι Επτά Υγιείς Συνήθειες
Νο 1 – Απαγορεύεται το κάπνισμα
Το κάπνισμα είναι εξαιρετικά ανθυγιεινό, ειδικά για άτομα με διαβήτη. Έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην αντίσταση στην ινσουλίνη, στη μεταβολική υγεία και στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Επίσης, επιταχύνει δραματικά την ανάπτυξη επιπλοκών του διαβήτη, ιδιαίτερα των καρδιαγγειακών και νεφρικών παθήσεων.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη και το υψηλό σάκχαρο του διαβήτη μπορεί να οδηγήσουν σε γνωστική εξασθένηση – δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το κάπνισμα τα κάνει όλα χειρότερα.
#2 – Μέτρια κατανάλωση αλκοόλ
Ίσως έχετε ακούσει ότι ένα ποτό ή δύο τις περισσότερες νύχτες είναι πραγματικά καλό για εσάς – μια σχέση που μπορεί να ισχύει και για άτομα με διαβήτη. Κάποια μελέτη έχει επίσης προτείνει ότι η ελαφριά κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της αντίστασης στην ινσουλίνη. Αυτό εξακολουθεί να είναι ένα αμφισβητούμενο θέμα και οι αρχές δεν συνιστούν το αλκοόλ ως θεραπεία για τον διαβήτη.
Αυτό που είναι απολύτως σαφές, ωστόσο, είναι ότι η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ είναι τρομερή για τα άτομα με διαβήτη. Μεγάλες ποσότητες αλκοόλ έχουν τοξικές επιδράσεις στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος, εκτός από τα πολλά άλλα προβλήματά τους, επιταχύνοντας την εντατικοποίηση των συμπτωμάτων και των επιπλοκών του διαβήτη.
Οι ερευνητές της Νευρολογίας διαπίστωσαν ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ (περισσότερα από ένα ή δύο ποτά τη νύχτα) συνέβαλε στη γνωστική έκπτωση.
#3 – Τακτική σωματική δραστηριότητα
Τα τεράστια οφέλη για την υγεία της άσκησης είναι εντελώς αδιαμφισβήτητα, ειδικά για τα άτομα με διαβήτη. Ακόμη και όταν η σωματική δραστηριότητα δεν οδηγεί σε απώλεια βάρους, προσφέρει το είδος των αποτελεσμάτων που θα περιμένατε από την απώλεια βάρους – θα αισθάνεστε πιο υγιείς και θα είστε πιο υγιείς. Ένας ενήλικας που είναι παχύσαρκος αλλά σε καλή φυσική κατάσταση μπορεί να έχει πολύ χαμηλότερους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο από έναν ενήλικα που είναι αδύνατος και εκτός φόρμας.
Οι ερευνητές έθεσαν τον στόχο τους σε 2,5 ώρες μέτριας άσκησης ή 75 λεπτά έντονης άσκησης την εβδομάδα.
#4 – Υγιεινή διατροφή
Πώς ορίζετε μια «υγιεινή» διατροφή; Είναι ένα αμφιλεγόμενο ερώτημα, ειδικά στον τομέα του διαβήτη. Οι υγειονομικές αρχές αναγνωρίζουν πλέον ότι δεν υπάρχει μια δίαιτα που να ταιριάζει σε όλους για τον διαβήτη, αναγνωρίζοντας ότι πολλές εναλλακτικές δίαιτες μπορούν να βοηθήσουν στον γλυκαιμικό έλεγχο, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την απώλεια βάρους. Παρά τις διαφωνίες μεταξύ των υποστηρικτών της δίαιτας, σχεδόν όλοι συμφωνούν σε μερικά κοινά σημεία – για παράδειγμα, ότι η ζάχαρη και τα επεξεργασμένα άμυλα πρέπει να αποφεύγονται και να δίνεται έμφαση στα λαχανικά.
Οι ερευνητές για το άρθρο Neurology ακολούθησαν μια αρκετά κύρια προσέγγιση, ορίζοντας την ως μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και ψάρια, με λιγότερο επεξεργασμένα δημητριακά και κρέας.
#5 – Επαρκής ύπνος
Ένας από τους πιο υποτιμημένους παράγοντες υγείας του διαβήτη, η ποιότητα του ύπνου είναι εκπληκτικά μεγάλη υπόθεση. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι ενήλικες πρέπει να κοιμούνται επτά έως εννέα ώρες την ημέρα. Όταν τα άτομα με διαβήτη υστερούν σε αυτόν τον στόχο, μπορεί να υποφέρουν τόσο από προκλήσεις διαχείρισης του σακχάρου στο αίμα (συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης αντίστασης στην ινσουλίνη και της πείνας) όσο και από τις προφανείς συνέπειες για την ψυχική υγεία.
# 6 – Λιγότερη καθιστική συμπεριφορά
Τα επιστημονικά στοιχεία είναι αδιαμφισβήτητα: Η καθιστική ζωή εμπλέκεται έντονα τόσο στην ανάπτυξη όσο και στην εξέλιξη του διαβήτη τύπου 2. Σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, Αλτσχάιμερ και γνωστικής έκπτωσης.
Το να σηκώνεστε από τον καναπέ προσφέρει πολλά οφέλη για την υγεία, βελτιώνοντας τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία, μειώνοντας την κούραση και αυξάνοντας ακόμη και το προσδόκιμο ζωής.
#7 – Συχνή κοινωνική επαφή
Νωρίτερα αυτόν το μήνα αναφέραμε ότι η μοναξιά είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τον διαβήτη. Μια μελέτη σε περίπου 24.000 Νορβηγούς ενήλικες διαπίστωσε ότι όσοι ισχυρίζονταν ότι αισθάνονταν υψηλά επίπεδα μοναξιάς τη δεκαετία του 1990 είχαν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τα επόμενα 25 χρόνια. Οι συγγραφείς υπέθεσαν ότι η μοναξιά μπορεί όχι μόνο να επηρεάσει τις επιλογές διατροφής και τρόπου ζωής, αλλά ότι μπορεί επίσης να προκαλέσει μια χημική απόκριση στο στρες που προκαλεί φλεγμονή, αυξημένα επίπεδα γλυκόζης και αντίσταση στην ινσουλίνη.
Ταυτόχρονα, η μοναξιά είναι επίσης γνωστό ότι είναι ένας πολύ σοβαρός παράγοντας κινδύνου για άνοια και πολλές άλλες καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων και του εγκεφαλικού.
Τα αποτελέσματα
Δουλεύοντας με δεδομένα από περισσότερους από 160.000 κατοίκους του Ηνωμένου Βασιλείου άνω των 60 ετών, οι ερευνητές τοποθέτησαν τους συμμετέχοντες στη μελέτη σε διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με το πόσες από τις επτά υγιεινές συνήθειες που ακολούθησαν. Εδώ είναι μερικά από αυτά που έμαθαν:
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες στη μελέτη ακολούθησαν τρεις έως πέντε από τις υγιεινές συνήθειες.
Άτομα με διαβήτη που ακολούθησαν μόνο δύο ή λιγότερες από τις υγιεινές συνήθειες είχαν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια από αυτούς που ακολουθούσαν και τις επτά συνήθειες.
Κάθε επιπλέον υγιεινή συνήθεια μείωσε τον κίνδυνο άνοιας κατά περίπου 11 τοις εκατό.
Όλες αυτές οι συσχετίσεις ήταν ανεξάρτητες από τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
Ο σχεδιασμός της μελέτης απηχούσε εκείνον ενός άλλου πρόσφατου άρθρου που συζητήθηκε πολύ στον τύπο του διαβήτη: ένα άρθρο BMJ που αξιολόγησε την επίδραση τεσσάρων από τους ίδιους παράγοντες κινδύνου στην ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2 σε γυναίκες που είχαν προηγουμένως αναπτύξει διαβήτη κύησης. Αν και ο πληθυσμός και τα αποτελέσματα που μελετήθηκαν ήταν πολύ διαφορετικά, το συμπέρασμα ήταν το ίδιο – κάθε τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου «σχετιζόταν με σταδιακά χαμηλότερο κίνδυνο».
Δεν χρειαζόμασταν σχεδόν την επιβεβαίωσή του, αλλά είναι καλό να έχουμε μια υπενθύμιση: ο διαβήτης επηρεάζεται βαθιά από τις αποφάσεις του τρόπου ζωής και οι απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής που είναι εύκολα επιτεύξιμες για πολλούς από εμάς –όπως να πηγαίνουμε για περπάτημα ή να κοιμόμαστε περισσότερο– μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στην υγεία.