Μια νέα μελέτη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας αποκαλύπτει μια άμεση σχέση μεταξύ των υψηλών επιπέδων ινσουλίνης, που είναι κοινά σε ασθενείς με παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2, και του καρκίνου του παγκρέατος.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Cell Metabolism, παρέχει την πρώτη λεπτομερή εξήγηση του γιατί τα άτομα με παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος. Η έρευνα δείχνει ότι τα υπερβολικά επίπεδα ινσουλίνης υπερδιεγείρουν τα κύτταρα του παγκρέατος, τα οποία παράγουν πεπτικούς χυμούς. Αυτή η υπερδιέγερση οδηγεί σε φλεγμονή που μετατρέπει αυτά τα κύτταρα σε προκαρκινικά κύτταρα.
«Παράλληλα με την ταχεία αύξηση τόσο της παχυσαρκίας όσο και του διαβήτη τύπου 2, βλέπουμε μια ανησυχητική αύξηση στα ποσοστά καρκίνου του παγκρέατος», δήλωσε ο συν-ανώτερος συγγραφέας Δρ Τζέιμς Τζόνσον, καθηγητής στο τμήμα κυτταρικών και φυσιολογικών επιστημών και προσωρινός διευθυντής του το Ινστιτούτο Επιστημών Ζωής στο UBC. «Αυτά τα ευρήματα μας βοηθούν να κατανοήσουμε πώς συμβαίνει αυτό και υπογραμμίζουν τη σημασία της διατήρησης των επιπέδων ινσουλίνης σε ένα υγιές εύρος, το οποίο μπορεί να επιτευχθεί με δίαιτα, άσκηση και σε ορισμένες περιπτώσεις φάρμακα».
Η μελέτη επικεντρώθηκε στο αδενοκαρκίνωμα του παγκρεατικού πόρου (PDAC), τον πιο διαδεδομένο καρκίνο του παγκρέατος και έναν εξαιρετικά επιθετικό καρκίνο με ποσοστό πενταετούς επιβίωσης μικρότερο από 10%. Η συχνότητα του καρκίνου του παγκρέατος αυξάνεται. Μέχρι το 2030, το PDAC αναμένεται να γίνει η δεύτερη κύρια αιτία θανάτων που σχετίζονται με καρκίνο.
Ενώ η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2 είχαν προηγουμένως καθιερωθεί ως παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του παγκρέατος, οι ακριβείς μηχανισμοί με τους οποίους συνέβη αυτό παρέμειναν ασαφείς. Αυτή η νέα μελέτη ρίχνει φως στον ρόλο της ινσουλίνης και των υποδοχέων της σε αυτή τη διαδικασία.
«Διαπιστώσαμε ότι η υπερινσουλιναιμία συμβάλλει άμεσα στην έναρξη του καρκίνου του παγκρέατος μέσω των υποδοχέων ινσουλίνης στα κυψελιδικά κύτταρα», δήλωσε η Δρ. Anni Zhang, η πρώτη συγγραφέας της μελέτης που πρόσφατα αποφοίτησε με το διδακτορικό της από το UBC. «Ο μηχανισμός περιλαμβάνει αυξημένη παραγωγή πεπτικών ενζύμων, που οδηγεί σε αυξημένη παγκρεατική φλεγμονή».
Ενώ η ινσουλίνη είναι ευρέως αναγνωρισμένη για τον ρόλο της στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της στα κύτταρα του παγκρέατος. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η ινσουλίνη υποστηρίζει τη φυσιολογική λειτουργία αυτών των κυττάρων στην παραγωγή πεπτικών ενζύμων που διασπούν τροφές πλούσιες σε λιπαρά, αλλά σε υψηλά επίπεδα, η αυξημένη δράση της μπορεί ακούσια να προάγει την παγκρεατική φλεγμονή και την ανάπτυξη προκαρκινικών κυττάρων.
Τα ευρήματα μπορεί να ανοίξουν το δρόμο για νέες στρατηγικές πρόληψης του καρκίνου και ακόμη και θεραπευτικές προσεγγίσεις που στοχεύουν τους υποδοχείς ινσουλίνης στα κύτταρα του βλεννογόνου.
«Ελπίζουμε ότι αυτή η εργασία θα αλλάξει την κλινική πρακτική και θα βοηθήσει στην προώθηση παρεμβάσεων στον τρόπο ζωής που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος στον γενικό πληθυσμό», δήλωσε ο συν-ανώτερος συγγραφέας Δρ. Janel Kopp, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα κυτταρικών και φυσιολογικών επιστημών στο UBC. «Αυτή η έρευνα θα μπορούσε επίσης να ανοίξει τον δρόμο για στοχευμένες θεραπείες που ρυθμίζουν τους υποδοχείς ινσουλίνης για την πρόληψη ή την επιβράδυνση της εξέλιξης του καρκίνου του παγκρέατος».
Σε συνεργασία με ερευνητές στο BC Cancer και στο Pancreas Center BC, η ομάδα ξεκίνησε μια κλινική δοκιμή για να βοηθήσει ασθενείς με διάγνωση PDAC να ελέγξουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους και τα επίπεδα ινσουλίνης στην κυκλοφορία με τη βοήθεια ενός ενδοκρινολόγου.
Οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματα μπορεί να έχουν επιπτώσεις σε άλλους καρκίνους που σχετίζονται με την παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2, όπου τα αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης μπορεί επίσης να συμβάλλουν στην έναρξη της νόσου.
«Οι συνάδελφοι στο Τορόντο έχουν δείξει παρόμοιες συνδέσεις μεταξύ ινσουλίνης και καρκίνου του μαστού», είπε ο Δρ Τζόνσον. «Στο μέλλον, ελπίζουμε να προσδιορίσουμε εάν και πώς η υπερβολική ινσουλίνη μπορεί να συμβάλει σε άλλους τύπους καρκίνων που προκαλούνται από την παχυσαρκία και τον διαβήτη».
