Μια νέα μελέτη δείχνει ότι η μείωση του καθημερινού χρόνου καθιστικής ζωής μπορεί να έχει θετική επίδραση στους παράγοντες κινδύνου για ασθένειες του τρόπου ζωής ήδη σε τρεις μήνες. Το να ξοδεύετε μόλις μία ώρα λιγότερη καθιστή καθημερινά και να αυξάνετε την ελαφριά σωματική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη αυτών των ασθενειών.
Ο διαβήτης τύπου 2 και τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι οι πιο κοινές χρόνιες παθήσεις παγκοσμίως. Ο κίνδυνος εμφάνισης αυτών των ασθενειών αυξάνεται ιδιαίτερα από το υπερβολικό βάρος που προκαλείται από τη σωματική αδράνεια και την ανθυγιεινή διατροφή, και τις μεταβολικές διαταραχές που συχνά συνδέονται με αυτό.
Η τακτική άσκηση είναι γνωστό ότι είναι ευεργετική στη διαχείριση του βάρους και στην πρόληψη ασθενειών. Ωστόσο, πολλοί ενήλικες δεν πληρούν την εβδομαδιαία σύσταση των 2,5 ωρών μέτριας έντασης άσκησης και το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας συνήθως περνούν καθιστοί.
Σε μια μελέτη παρέμβασης του Κέντρου PET Turku και του Ινστιτούτου UKK στη Φινλανδία, οι ερευνητές διερεύνησαν εάν μπορούν να επιτευχθούν οφέλη για την υγεία με τη μείωση του ημερήσιου χρόνου καθιστικής ζωής κατά τη διάρκεια μιας τρίμηνης περιόδου παρέμβασης. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν καθιστικοί και σωματικά ανενεργοί ενήλικες σε ηλικία εργασίας με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Οι ερευνητές συνέκριναν δύο ομάδες: η ομάδα παρέμβασης καθοδηγήθηκε να μειώσει τον χρόνο καθίσματος κατά μία ώρα την ημέρα μέσω της αύξησης της ορθοστασίας και της σωματικής δραστηριότητας ελαφριάς έντασης και η ομάδα ελέγχου έλαβε οδηγίες να διατηρήσει τις συνήθεις συνήθειες και τον καθιστικό τρόπο ζωής.
«Αυτό που κάνει τον ερευνητικό μας σχεδιασμό μοναδικό είναι ότι η καθιστική ζωή και η φυσική δραστηριότητα και των δύο ομάδων μετρήθηκαν με επιταχυνσιόμετρα καθ’ όλη τη διάρκεια του τριμήνου, ενώ σε προηγούμενες μελέτες η δραστηριότητα συνήθως μετρήθηκε μόνο για λίγες ημέρες στην αρχή και στο τέλος του. Αυτό καθιστά δυνατή τη λήψη περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τις πραγματικές αλλαγές συμπεριφοράς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», λέει η υποψήφια διδάκτορας Taru Garthwaite από το Πανεπιστήμιο του Turku στη Φινλανδία.
Η ομάδα παρέμβασης κατάφερε να μειώσει τον χρόνο της καθιστικής ζωής κατά 50 λεπτά την ημέρα κατά μέσο όρο, κυρίως αυξάνοντας την ποσότητα της ελαφριάς και μέτριας έντασης σωματικής δραστηριότητας. Στο τρίμηνο, οι ερευνητές παρατήρησαν οφέλη στα αποτελέσματα υγείας που σχετίζονται με τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την υγεία του ήπατος στην ομάδα παρέμβασης.
«Είναι μια ενθαρρυντική σκέψη ότι τα οφέλη για την υγεία μπορούν να επιτευχθούν με τη μείωση του χρόνου που αφιερώνουμε σε καθιστή θέση και αυξάνοντας την ποσότητα σωματικής δραστηριότητας ακόμη και ελαφριάς έντασης. Για πολλούς, αυτό μπορεί να είναι πιο εύκολο σημείο εκκίνησης από την αύξηση της πραγματικής άσκησης», τονίζει η Garthwaite.
Ιδιαίτερα ευεργετικό για σωματικά ανενεργά άτομα
Είναι πιθανό τα άτομα που δεν πληρούν τις συστάσεις εβδομαδιαίας φυσικής δραστηριότητας να ωφεληθούν περισσότερο από την αντικατάσταση της καθιστικής ώρας με ελαφριά σωματική δραστηριότητα. Ωστόσο, η μείωση του χρόνου καθιστικής ζωής μάλλον δεν αρκεί από μόνη της για την πρόληψη ασθενειών εάν το άτομο έχει αρκετούς παράγοντες κινδύνου για διαβήτη και καρδιαγγειακές παθήσεις.
«Η μείωση του χρόνου που δαπανά κανείς καθιστός μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη αυτών των ασθενειών, αλλά μεγαλύτερα οφέλη μπορούν φυσικά να προκύψουν αυξάνοντας την ποσότητα ή την ένταση της σωματικής δραστηριότητας εκτός από το να κάθεσαι λιγότερο», ενθαρρύνει η Garthwaite.
Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές είναι να μελετήσουν πώς οι αλλαγές στην καθημερινή δραστηριότητα και ο καθιστικός χρόνος επηρεάζουν τον ενεργειακό μεταβολισμό και τη σύνθεση του σώματος εκτός από τους παράγοντες κινδύνου για διαβήτη και καρδιαγγειακές παθήσεις κατά τη διάρκεια μιας περιόδου μελέτης έξι μηνών.
