Η χρήση των βλαστικών κυττάρων ενός ασθενούς για την αντικατάσταση των κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη γίνεται «ο ορίζοντας» για τη θεραπεία του διαβήτη, σύμφωνα με νέα έρευνα
Μια ομάδα του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα ανέπτυξε ένα νέο βήμα για τη βελτίωση της διαδικασίας δημιουργίας παγκρεατικών κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη από βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενούς, φέρνοντας πιο κοντά την προοπτική θεραπείας χωρίς ένεση για τα άτομα με διαβήτη.
Οι ερευνητές παίρνουν βλαστοκύτταρα από το αίμα ενός και μόνο ασθενούς και τα επεξεργάζονται σε μια διαδικασία που ονομάζεται «κατευθυνόμενη διαφοροποίηση», για να γίνουν τελικά κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη.
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, η ομάδα αντιμετώπισε τα προγονικά κύτταρα του παγκρέατος με ένα φάρμακο κατά του όγκου γνωστό ως αναστολέας AKT/P70 AT7867. Αναφέρουν ότι η μέθοδος παρήγαγε τα επιθυμητά κύτταρα σε ποσοστό 90 τοις εκατό, σε σύγκριση με προηγούμενες μεθόδους που παρήγαγαν μόλις 60 τοις εκατό κύτταρα στόχους. Τα νέα κύτταρα ήταν λιγότερο πιθανό να παράγουν ανεπιθύμητες κύστες και οδήγησαν σε έλεγχο γλυκόζης χωρίς ένεση ινσουλίνης στο μισό χρόνο που μεταμοσχεύθηκαν σε ποντίκια. Η ομάδα πιστεύει ότι οι προσπάθειές της σύντομα θα μπορέσουν να εξαλείψουν το τελευταίο πέντε έως 10 τοις εκατό των κυττάρων που δεν καταλήγουν σε παγκρεατικά κύτταρα.
«Χρειαζόμαστε μια λύση βλαστοκυττάρων που παρέχει μια δυνητικά απεριόριστη πηγή κυττάρων», λέει ο James Shapiro, Καναδικός Ερευνητικός Πρόεδρος στη Χειρουργική Μεταμοσχεύσεων και Αναγεννητική Ιατρική και επικεφαλής του Πρωτοκόλλου του Έντμοντον, το οποίο επέτρεψε 750 μεταμοσχεύσεις δωρεών κυττάρων νησίδων από την πρώτη στιγμή και που αναπτύχθηκε πριν από 21 χρόνια.
«Χρειαζόμαστε έναν τρόπο να φτιάξουμε αυτά τα κύτταρα έτσι ώστε να μην μπορούν να φαίνονται και να αναγνωρίζονται ως ξένα από το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος».
Οι ερευνητές προτείνουν ότι αυτός ο ασφαλέστερος και πιο αξιόπιστος τρόπος για την ανάπτυξη κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη από το αίμα του ίδιου του ασθενούς θα μπορούσε τελικά να επιτρέψει μεταμοσχεύσεις χωρίς την ανάγκη για φάρμακα κατά της απόρριψης. Οι λήπτες δωρεών κυττάρων πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα κατά της απόρριψης εφ’ όρου ζωής και η θεραπεία περιορίζεται από τον μικρό αριθμό των διαθέσιμων οργάνων που δωρίζονται.
Ο Shapiro λέει ότι θα χρειαστεί να διεξαχθούν περαιτέρω μελέτες ασφάλειας και αποτελεσματικότητας πριν η μεταμόσχευση κυττάρων νησιδίων που προέρχονται από βλαστοκύτταρα να είναι έτοιμη για δοκιμές σε ανθρώπους, αλλά είναι ενθουσιασμένος από την πρόοδο.
«Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε εδώ είναι να κοιτάξουμε στον ορίζοντα και να προσπαθήσουμε να φανταστούμε πώς θα μοιάζει η φροντίδα του διαβήτη σε 15, 20, 30 χρόνια από τώρα», λέει.
«Δεν νομίζω ότι οι άνθρωποι θα κάνουν πια ενέσεις ινσουλίνης. Δεν νομίζω ότι θα φορούν αντλίες και αισθητήρες».
