Σε μια μελέτη που παρακολούθησε τη διατροφή περισσότερων από 205.000 ενηλίκων για δεκαετίες, οι τηγανητές πατάτες συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 (ΣΔΤ2), ενώ άλλες μορφές πατάτας—συμπεριλαμβανομένων των ψητών, των βραστών και των πουρέ—δεν συσχετίστηκαν. Η μελέτη, με επικεφαλής τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, διαπίστωσε επίσης ότι η αντικατάσταση οποιασδήποτε μορφής πατάτας με δημητριακά ολικής αλέσεως μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ΣΔΤ2.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ενώ προηγούμενες μελέτες υπαινίσσονταν μια σύνδεση μεταξύ πατάτας και ΣΔΤ2, τα στοιχεία ήταν ασυνεπή και συχνά δεν περιείχαν λεπτομέρειες σχετικά με τις μεθόδους μαγειρέματος και τις πιθανές επιπτώσεις της υποκατάστασης των πατατών με άλλες τροφές.
«Η μελέτη μας προσφέρει βαθύτερες, πιο ολοκληρωμένες γνώσεις εξετάζοντας διαφορετικά είδη πατάτας, παρακολουθώντας τη διατροφή για δεκαετίες και διερευνώντας τις επιπτώσεις της αντικατάστασης των πατατών με άλλες τροφές», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Seyed Mohammad Mousavi, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Διατροφής.
«Μεταφέρουμε τη συζήτηση από το ερώτημα: Είναι οι πατάτες καλές ή κακές; – σε ένα πιο λεπτό —και χρήσιμο— ερώτημα: Πώς παρασκευάζονται και τι θα μπορούσαμε να φάμε στη θέση τους;»
Οι ερευνητές εξέτασαν τη διατροφή και τα αποτελέσματα του διαβήτη σε 205.107 άνδρες και γυναίκες που συμμετείχαν στη Μελέτη Υγείας των Νοσηλευτών, στη Μελέτη Υγείας των Νοσηλευτών II και στη Μελέτη Παρακολούθησης Επαγγελματιών Υγείας.
Για περισσότερα από 30 χρόνια, οι συμμετέχοντες απαντούσαν τακτικά σε ερωτηματολόγια διατροφής, στα οποία περιγράφονταν λεπτομερώς η συχνότητα με την οποία κατανάλωναν ορισμένα τρόφιμα, όπως τηγανητές πατάτες, ψητές, βραστές ή πουρέ πατάτας και δημητριακά ολικής αλέσεως.
Ανέφεραν επίσης νέες διαγνώσεις υγείας, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2, και διάφορους άλλους παράγοντες υγείας, τρόπου ζωής και δημογραφικούς παράγοντες, τους οποίους έλεγχαν οι ερευνητές. Κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης, 22.299 συμμετέχοντες ανέφεραν ότι εμφάνισαν διαβήτη τύπου 2.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι τρεις μερίδες τηγανητές πατάτες την εβδομάδα αύξησαν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 20%. Οι ψητές, βραστές και πουρές πατάτας δεν συσχετίστηκαν σημαντικά με τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Οι ερευνητές υπολόγισαν, ωστόσο, ότι η κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως – όπως ζυμαρικά ολικής αλέσεως, ψωμί ή farro – αντί για ψητές, βραστές ή πουρέ πατάτας θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 4%. Η αντικατάσταση των τηγανητών πατατών με δημητριακά ολικής αλέσεως θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 19%. Ακόμη και η αντικατάσταση των επεξεργασμένων δημητριακών με τηγανητές πατάτες εκτιμήθηκε ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Οι ερευνητές συμπλήρωσαν τη μελέτη τους με μια νέα μετα-αναλυτική προσέγγιση για να εκτιμήσουν πώς η αντικατάσταση των πατατών με δημητριακά ολικής αλέσεως θα μπορούσε να επηρεάσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, χρησιμοποιώντας δεδομένα από προηγουμένως δημοσιευμένες μελέτες κοόρτης.
Αυτό περιελάμβανε δύο ξεχωριστές μετα-αναλύσεις: η μία βασιζόταν σε δεδομένα από 13 ομάδες που εξέταζαν την πρόσληψη πατάτας και η άλλη από 11 ομάδες σχετικά με την πρόσληψη δημητριακών ολικής αλέσεως, καθεμία από τις οποίες περιλάμβανε πάνω από 500.000 συμμετέχοντες και 43.000 διαγνώσεις διαβήτη τύπου 2 σε τέσσερις ηπείρους. Τα αποτελέσματα ήταν σε μεγάλο βαθμό σύμφωνα με αυτά της νέας μελέτης.
«Το μήνυμα δημόσιας υγείας εδώ είναι απλό και ισχυρό: μικρές αλλαγές στην καθημερινή μας διατροφή μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Ο περιορισμός των πατατών – ειδικά ο περιορισμός των τηγανητών πατατών – και η επιλογή υγιεινών πηγών υδατανθράκων ολικής αλέσεως θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου διαβήτη τύπου 2 σε ολόκληρο τον πληθυσμό», δήλωσε ο αντίστοιχος συγγραφέας Walter Willett, καθηγητής επιδημιολογίας και διατροφής.
«Για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν την ανάγκη να ξεπεράσουμε τις ευρείες κατηγορίες τροφίμων και να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στον τρόπο παρασκευής των τροφίμων και σε τι αντικαθιστούν. Δεν είναι όλοι οι υδατάνθρακες – ή ακόμα και όλες οι πατάτες – ίδιοι και αυτή η διάκριση είναι κρίσιμη όταν πρόκειται για τη διαμόρφωση αποτελεσματικών διατροφικών οδηγιών».
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο BMJ.
Διάβασε ακόμα:
Οι πολλές πατάτες αυξάνουν τον κίνδυνο διαβήτη στην εγκυμοσύνη – Γλυκούλι
