Οποιοσδήποτε με διαβήτη μπορεί να σχετίζεται με το άγχος της αντιμετώπισης των αδυσώπητων καθημερινών απαιτήσεων της αυτοδιαχείρισης. Αποφασίζοντας τι και πότε θα φάτε, μετρώντας τη γλυκόζη στο αίμα, το πόσο να γυμνάζεστε, τα φάρμακα – ζείτε τη ζωή σας στον ρυθμό αυτών των ρουτινών. Αφιερώνετε σημαντική πνευματική ενέργεια για να διατηρείτε τον διαβήτη υπό έλεγχο κάθε ώρα της ημέρας και για πολλούς μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση από διαβήτη.
Η εξουθένωση του διαβήτη είναι όταν η ανησυχία, η απογοήτευση και ο θυμός γίνονται συντριπτικά και δυσκολεύουν τους ανθρώπους να φροντίσουν τον διαβήτη τους, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC). Περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες στις ΗΠΑ με διαβήτη αποτυγχάνουν να επιτύχουν τους προτεινόμενους στόχους, κατέληξε στο συμπέρασμα μια έκθεση δεκαετιών που αξιολογεί τη διαχείριση του διαβήτη. Τα υψηλότερα επίπεδα αγωνίας συνδέονται με αυξημένα επίπεδα γλυκόζης και χαμηλότερη ποιότητα ζωής, σύμφωνα με μια μελέτη στο περιοδικό Diabetes Care.
Δεν υπάρχει διάλειμμα και καμία ύφεση από τον διαβήτη, λέει η Ginger Vieira, συγγραφέας του βιβλίου «Αντιμετώπιση του Διαβητικού Burnout». «Είναι μια αδυσώπητη, καθημερινή, της κάθε στιγμής, ασθένεια και δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι βιώνουν εξουθένωση», λέει. «Μπορείτε να κάνετε ό,τι σας λέει η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης και δεν θα βλέπετε πάντα τα αποτελέσματα που θέλετε, αλλά η επίτευξη των στόχων σας για τον διαβήτη είναι επίσης αποτέλεσμα συνεχούς δουλειάς και συνεχούς προσπάθειας. Δεν υπάρχουν διακοπές είτε πετυχαίνεις τους στόχους σου είτε αγωνίζεσαι να πετύχεις τους στόχους σου».
Πρόληψη της εξουθένωσης του διαβήτη
Ο διαβήτης είναι απαιτητικός, αλλά μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη σωστή υποστήριξη και στάση, λέει η Jane K. Dickinson, RN, PhD, CDCES, διευθύντρια προγράμματος, Εκπαίδευσης και Διαχείρισης Διαβήτη, στο Teachers College του Πανεπιστημίου Columbia στη Νέα Υόρκη. «Η διατήρηση μιας θετικής στάσης και η αίσθηση του χιούμορ είναι υπέροχοι τρόποι για την πρόληψη της εξουθένωσης».
Το να περιβάλετε τον εαυτό σας με μια ομάδα υγειονομικής περίθαλψης που θα σας εκπαιδεύσει, θα σας καθοδηγήσει και θα σας υποστηρίξει, μπορείτε επίσης να κάνετε τη διαφορά, προσθέτει η Dickinson. «Βεβαιωθείτε ότι ταυτίζεστε με τους παρόχους σας, ώστε να καταλάβουν τι είναι σημαντικό για εσάς και τι λειτουργεί και τι δεν λειτουργεί.”
Είναι επίσης σημαντικό να παρακολουθείτε τη συναισθηματική πλευρά του διαβήτη. Υπάρχει συναισθηματικός αντίκτυπος από την αντιμετώπιση μιας χρόνιας πάθησης που μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση, αρνητικά συναισθήματα και μερικές φορές κατάθλιψη. «Αυτά τα συναισθήματα μπορεί να κυμαίνονται με την πάροδο του χρόνου», λέει η Debbie Butler, MSW, LICSW, CDCES, διευθύντρια της Μονάδας Υγείας της Συμπεριφοράς στο Κέντρο Διαβήτη Joslin του Χάρβαρντ στη Βοστώνη. «Η εξουθένωση από τον διαβήτη μπορεί να επηρεάσει όλες τις πτυχές της ζωής σας και μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα κατάθλιψης».
Το ποσοστό της κατάθλιψης είναι υψηλότερο σε όσους ζουν με διαβήτη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, σύμφωνα με την Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία. Εάν νιώθετε ότι η θλίψη και η απόγνωση επικρατούν, μπορεί να αντιμετωπίζετε κατάθλιψη.
Μιλήστε με την ομάδα υγειονομικής περίθαλψης για τα συναισθήματά σας. Μπορεί να συστήσουν να μιλήσετε με έναν πάροχο ψυχικής υγείας, όπως έναν ψυχολόγο ή κοινωνικό λειτουργό, για να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τη συναισθηματική δυσφορία που προκαλεί ο διαβήτης. «Χρειάζεται χρόνος για να αντιμετωπίσεις αυτά τα συναισθήματα, αλλά το να μιλήσεις με κάποιον άλλο είναι ένα θετικό πρώτο βήμα», υποστηρίζει η Butler. «Η αντιμετώπιση της συναισθηματικής πλευράς του διαβήτη θα σας βοηθήσει να επιστρέψετε στον σωστό δρόμο για τη διαχείριση της σωματικής σας υγείας».
Προειδοποιητικά σημάδια
Εάν αισθάνεστε απογοητευμένοι και συγκλονισμένοι, η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να σας ζητήσει να συμπληρώσετε ερωτηματολόγια για να ελέγξετε τα επίπεδα αγωνίας σας. Ένα τεστ δύο ερωτήσεων που ονομάζεται Κλίμακα Δυσκολίας Διαβήτη (DDS2) ζητά από τους ερωτηθέντες να βαθμολογήσουν σε κλίμακα έξι βαθμών τον βαθμό στον οποίο τα ακόλουθα στοιχεία προκαλούν δυσφορία: αισθάνονται συγκλονισμένοι από τις απαιτήσεις του διαβήτη και αίσθημα ότι συχνά αποτυγχάνουν με το σχέδιο διαβήτη τους. Ένα πιο εκτεταμένο ερωτηματολόγιο (DDS17) μπορεί να προσδιορίσει περαιτέρω τα σημεία άγχους με λύσεις παρέμβασης. Τα σημάδια της εξουθένωσης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Το να νιώθετε ότι ο διαβήτης ελέγχει τη ζωή σας.
- Μια αίσθηση βαθιάς απογοήτευσης, αυτολύπησης, αγανάκτησης ή θυμού για τις αδιάκοπες απαιτήσεις που θέτει ο διαβήτης στους ώμους σας.
- Μια σαφής έλλειψη ενέργειας και κινήτρων για να συνεχίσετε με τα σχέδια θεραπείας, ακόμα κι αν ανησυχείτε για τη φροντίδα της υγείας σας.
- Το να νιώθετε ότι φίλοι και οικογένεια δεν μπορούν να σχετίζονται αρκετά καλά με αυτή τη σημαντική πλευρά της ζωής σας, η οποία οδηγεί σε συναισθήματα απομόνωσης.
- Αποφεύγετε τον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης όσο συχνά θα έπρεπε.
- Κάνοντας τακτικά κακές επιλογές φαγητού και άσκησης.
- Παράλειψη ραντεβού γιατρού.
- Μη λήψη φαρμάκων για τον διαβήτη όπως συνταγογραφούνται.
- Συμβουλές για την αποφυγή εξουθένωσης του διαβήτη
Εάν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε σημάδια εξουθένωσης, οι παρακάτω συμβουλές ειδικών μπορεί να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε αυτά τα συναισθήματα και να αποτρέψετε μελλοντική αγωνία.
Συνεργαστείτε με την ομάδα σας
Καλέστε τον πάροχο πρωτοβάθμιας περίθαλψης, οφθαλμίατρο, ποδίατρο, διαιτολόγο, εκπαιδευτή διαβήτη — καθέναν ξεχωριστά και όλους — για να σας βοηθήσει επιμεληθείτε τους στόχους σας. Είναι πιο εύκολο για εσάς να δείτε τι δεν λειτουργεί αντί για αυτό που κάνετε σωστά. Η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να σας υπενθυμίσει την πρόοδο που έχετε σημειώσει και να σας βοηθήσει με νέες ιδέες και στρατηγικές. «Είναι πιο δύσκολο για την ομάδα υγειονομικής περίθαλψης να σας βοηθήσει αν δεν τους μιλήσετε ανοιχτά για το τι συμβαίνει», λέει η Butler. «Οι πάροχοι σας μπορεί να έχουν συστάσεις που δεν έχετε λάβει υπόψη σας. Υπάρχουν πάντα νέες τεχνολογίες και φάρμακα που βγαίνουν για να βοηθήσουν στη διαχείριση του διαβήτη», τονίζει η Butler.
Αποδεχτείτε την εξουθένωση
Όταν αρχίσετε να αντιμετωπίζετε εξάντληση, θα αποδεχτείτε ότι συμβαίνει σχεδόν σε όλους όσους ζουν με διαβήτη. «Το να αναγνωρίσετε ότι έχετε βαρεθεί να διαχειρίζεστε τον διαβήτη 24/7 είναι ένα σημαντικό βήμα», λέει η Vieira. «Η παρακολούθηση, η καταμέτρηση των υδατανθράκων και οι δοκιμές δεν τελειώνουν ποτέ, οπότε φυσικά θα αισθάνεστε εξαντλημένοι – και αυτό είναι εντάξει γιατί η εξουθένωση από τον διαβήτη είναι τόσο συχνή».
Θέστε ρεαλιστικούς στόχους
Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως το τέλειο σχέδιο για την αυτοδιαχείριση του διαβήτη. Είναι πολύ δύσκολο να παραμένεις στο εύρος γλυκόζης στόχου όλη την ώρα, επομένως είναι σημαντικό να θέτεις εφικτούς στόχους, σημειώνει η Butler. «Αν η διαχείριση του διαβήτη δεν πήγε καλά το πρωί, τότε ανασυγκροτηθείτε και προσπαθήστε ξανά το απόγευμα ή την επόμενη μέρα», προσθέτει η ίδια.
Βρείτε υποστήριξη
Η σύνδεση με άλλους που ζουν με διαβήτη που κατανοούν τους καθημερινούς αγώνες μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή των συναισθημάτων απομόνωσης. «Μιλάω με άτομα με διαβήτη όλη την ημέρα – κυρίως μέσω email και σε ομάδες υποστήριξης – και βοηθάει», λέει η Vieira. Πολλοί εθνικοί οργανισμοί για τον διαβήτη, μαζί με πολλά τοπικά ιατρικά κέντρα, προσφέρουν τοπικές ομάδες προσωπικής υποστήριξης.
