Πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο BMJ Nutrition, Prevention & Health έδειξε ότι τα φαγητά που περιέχουν καλά βακτήρια, όπως τα προβιοτικά, καθώς και τα φαγητά που περιέχουν βακτήρια που στηρίζουν τη δράση των καλών βακτηρίων, όπως τα πρεβιοτικά, μπορεί να ωφελούν την υγεία και με άλλους τρόπους πέρα από την προάσπιση της υγείας του εντέρου. Μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο στην μείωση των συμπτωμάτων του άγχους και της κατάθλιψης.
Οι ερευνητές μελέτησαν 7 έρευνες σχετικά με θεραπείες που βασίζονταν στη χρήση προβιοτικών και πρεβιοτικών για την καταπολέμιση της κατάθλιψης και της αγχώδους διαταραχής. Έτσι, ανακάλυψαν ότι σε πολλές περιπτώσεις τα συμπτώματα αμβλύνονταν σημαντικά, ακόμη και σε άτομα με βαριά κατάθλιψη.
Ωστόσο, σε κάποιες από τις μελέτες αναφέρθηκε ότι η διατροφή αυτή πρέπει να προσλαμβάνεται συνέχεια προκειμένου να συνεχίζουν να υφίστανται τα οφέλη της. Για παράδειγμα, μια έρευνα που συμπεριλήφθηκε στην μελέτη ανέφερε ότι παρουσιάστηκε βελτίωση 8 εβδομάδες μετά την έναρξη καθημερινής χρήσης προβιοτικών, όμως τα οφέλη αυτά εξαφανίστηκαν 8 εβδομάδες εφόσον διακόπηκε η συγκεκριμένη διατροφή.
Ο Άξονας Εντέρου – Εγκεφάλου
Η σημασία του εντέρου στην συναισθηματική και γνωστική λειτουργεία είναι τόσο μεγάλη, που το έντερο συχνά αποκαλείται ως «δεύτερος εγκέφαλος». Φανταστείτε τον άξονα εντέρου – εγκεφάλου σαν μια υπερταχεία οδό με δύο ρεύματα, γεμάτη αυτοκίνητα που τρέχουν γρήγορα. Τα αυτοκίνητα αναπαριστούν τα χημικά σήματα μεταξύ εγκεφάλου και πεπτικού συστήματος.
Τα σήματα αυτά είναι πολύ σημαντικά για το αυτόνομο νευρικό, για το ενδοκρινικό και για το ανοσοποιητικό σύστημα. Αν και ο εγκέφαλος στέλνει μηνύματα στο πεπτικό σύστημα – για παράδειγμα, όταν αισθάνεστε γαργαλητό στο στομάχι πριν από μια παρουσίαση, ή οταν αισθάνεστε αναγούλα σε στιγμές που έχετε έντονο στρες, αυτό οφείλεται στον άξονα εντέρου – εγκεφάλου. Και αυτή η υπερταχεία κινείται και προς το αντίθετο ρεύμα.
Σημαντικό παράδειγμα αποτελεί η σεροτονίνη, ένας νευροδιαβιβαστής που επιτελεί μια σειρά λειτουργίες στο σώμα και είναι τόσο αναπόσπαστο σημείο της διάθεσης και της ευεξίας που αποκαλείται «το χημικό στοιχείο της ευτυχίας». Αν και παίζει σημαντικό ρόλο στην λειτουργία του εγκεφάλου, υπολογίζεται ότι το 95% της σεροτονίνης παράγεται στο πεπτικό σύστημα.
Η καλή υγεία του εντέρου συνδέεται άρρηκτα με την σταθερτοποίηση των συναισθημάτων. Η απορρύθμιση του ενός συχνά φαίνεται να επηρεάζει την απορρύθμιση του άλλου και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό.
– Lisa Mosconi, PH.D., συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο: Brain Food: The suprising science of eating for cognitive power (Τροφή για τον εγκέφαλο: η εκπληκτική επιστήμη της κατανάλωσης τροφής για γνωστική δύναμη).
Υπάρχουν θεραπείες που βασίζονται σε αυτόν τον συσχετισμό. Ένας τύπος φαρμάκου που χρησιμοποιείται συνήθως για τις μεταβολές της διάθεσης, την αγχώδη διαταραχη και την κατάθλιψη είναι οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (selective serotonin reuptake inhibitors – SSRI).
Με αυτή τη θεραπεία εμποδίζεται η διαδικασία επαναπρόσληψης της σεροτονίνης ώστε να μην απορροφάται γρήγορα από τον οργανισμό και έτσι αυξάνονται τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο.
Πως προσλαμβάνουμε τα καλά βακτήρια
Σύμφωνα με την εγκεκριμένη διαιτολόγο Michelle Routhenstein RD, ιδιοκτήτρια του γραφείου διατροφικής συμβουλευτικής Entirely Nourished, η αύξηση της πρόσληψης φαγητών που είναι ευεργετικά για την υγεία του εντέρου επηρεάζει θετικά την υγεία σε τομείς όπως η ρύθμιση του σακχάρου και η μείωση της φλεγμονής. Τα φαγητά, όπως αυτά που αναγράφονται στην παρακάτω λίστα, που έχουν υποστεί ζύμωση είναι ιδιαίτερα καλά γι’ αυτήν την περίπτωση.
- Γιαούρτι
- Κεφίρ
- Κίμτσι
- Ξινολάχανο (Sauerkraut)
- Beet Kvass (Ζωμός από παντζάρι που έχει υποστεί ειδική επεξεργασία)
- Κομπούχα
- Τουρσιά που έχουν υποστεί ζύμωση
Τα τρόφιμα αυτά τείνουν να αυξάνουν την πιοκιλομορφία των εντερικών βακτηρίων. Όταν τα βακτήρια αυτά βρίσκονται στο έντερο, σειρά έχουν τα πρεβιοτικά. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται τροφές πλούσιες σε άπεπτες φυτικές ίνες όπως:
- Κρεμμύδια
- Σκόρδο
- Δημητριακά ολικής άλεσης
- Μπανάνες
- Φασόλια
Για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της σεροτονίνης, η Routhenstein συστήνει τρόφιμα πλούσια σε φολικό οξυ, που βοηθά στην απελευθέρωση της ορμόνης στον εγκέφαλο. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται τα σκούρα, φυλλώδη πράσινα λαχανικά όπως το σπανάκι και οι λαχανδίες, καθώς και τα σπαράγγια, το μπρόκολο, τα ρεβίθια και οι φακές.
Αν και υπάρχουν συμπληρώματα διατροφής, που περιέχουν προβιοτικά και πρεβιοτικά, η Routhenstein και άλλοι διαιτολόγοι προτιμούν να προσλαμβάνουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποσότητα μέσω της διατροφής. Κι αυτό γιατί με την κατανάλωση των υγιεινών τροφίμων λαμβάνουμε κι άλλα οφέλιμα στοιχεία όπως οι βιταμίνες, τα μέταλλα και οι φυτικές ίνες που επίσης κάνουν καλό στην υγεία του εντέρου.
Πηγή: Very Well Mind