Έχοντας καλές προθέσεις, μπορεί να θέλετε να υποστηρίξετε και να ενθαρρύνετε τον άνθρωπό σας που πάσχει από διαβήτη να αποκτήσει υγιεινές συνήθειες διατροφής. Μπορεί να του αναφέρετε λοιπόν ότι ένα κομμάτι πίτσα ίσως και να μην είναι ο καλύτερος τρόπος να διασκεδάσει με το πέρας μιας κουραστικής εβδομάδας στη δουλειά. Ή μπορεί να υπονοήσετε ότι δεν κάνει να φάει ένα γλυκό. Ενώ όμως η δική σας η πρόθεση είναι να τον υποστηρίξετε, μπορεί να του φανεί ότι επεμβαίνετε πολύ ή ότι γκρινιάζετε, ιδιαίτερα την ώρα που έχει να διαχειριστεί τις πολλές καθημερινές απαιτήσεις που ενέχει η ζωή με το διαβήτη. Και αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλεί εκνευρισμό και στους δύο.
Η αλλαγή είναι κάτι δύσκολο. Η Jill Weisenberger, RDN, CDE, διαιτολόγος και ειδική στην εκπαίδευση για το διαβήτη στο Newport News (την ιστοσελίδα του δήμου Newport) της Virtzinia, και συγγραφέας του βιβλίου “Prediabetes: A complete guide: your lifestyle reset to stop prediabetes and other chronic ilnesses.” (Προδιαβήτης: Ένας πλήρης οδηγός: η αλλαγή που μπορείτε να κάνετε στον τρόπο ζωής σας ώστε να σταματήσετε τον προδιαβήτη και άλλες χρόνιες ασθένειες) λέει ότι: “δεν είναι μόνο σχεδόν αδύνατον να αλλάξεις κάποιον, είναι και πράξη ασέβειας. Συχνά οι άνθρωποι νιώθουν ντροπή, ή νιώθουν ότι δεν είναι αρκετά έξυπνοι ή υπεύθυνοι όταν τους λέμε τι πρέπει να κάνουν. Οι τύψεις και η ντροπή μπορεί να τους εμποδίσουν να κάνουν τις αλλαγές που χρειάζεται ή και να τους κάνει να επαναστατήσουν.”
Προσπαθήστε αντίθετα να προσεγγίσετε τις καταστάσεις με κατανόηση. Ο στόχος σας δεν είναι ούτε να κάνετε τον αστυνόμο, ούτε να κάνετε κήρυγμα, ούτε να κρίνετε τον άλλο, αλλά να τον εμψυχώσετε. Διαβάστε πέντε περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να βρεθείτε να κάνετε τον αστυνόμο του φαγητού – και μερικές στρατηγικές σχετικά με την αντιμετώπισή τους χωρίς να κρίνετε τον άλλο.
Περίπτωση 1
Ο διατροφολόγος του συζύγου σας του έχει ετοιμάσει ένα πρόγραμμα διατροφής ειδικό για διαβητικούς, αλλά μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά, τον βρίσκετε να ψάχνει τα μπισκότα και τα σνακ που του έχετε κρύψει.
Αντιμετώπιση:
Πετάξτε τα μπισκότα – ή τουλάχιστον κρύψτε τα ώστε να είναι αδύνατον γι’ αυτόν να υποκύψει στον πειρασμό – και γεμίστε την κουζίνα σας με υγιεινά τρόφιμα. Έρευνες δείχνουν ότι όταν έχουμε θρεπτικά τρόφιμα στο οπτικό μας πεδίο, είναι πιο εύκολο να φάμε υγιεινά. Τοποθετήστε λοιπόν στον πάγκο της κουζίνας μπολ με φρέσκα φρούτα και μετακινήστε τα λαχανικά στο ψυγείο στα ανώτερα ράφια ώστε να τα έχετε στο επίπεδο που πέφτει το μάτι σας. Επίσης προγραμματίστε τις ώρες των γευμάτων ώστε να μη χρειαστεί ο σύζυγος να ψάξει σνακ μέχρι την ώρα του δείπνου. Και να λειτουργείτε ομαδικά. “Θα καταφέρετε πιο εύκολα να πείσετε κάποιον να κάνει κάτι αν παίρνει παράδειγμα από εσάς.” λέει η Elizabeth Snyder, CDE, πιστοποιημένη εκπαιδευτικός σε θέματα του διαβήτη στο Κέντρο Έρευνας του διαβήτη του Ιατρικού Κέντρου Wexner, που ανήκει Κρατικό Πανεπιστήμιο του Ohio στην πολιτεία Columbus της Αμερικής. Αυτό σημαίνει ότι, καλό θα είναι, μαζί με τον άντρα σας να φάτε κι εσείς λίγα στικς λαχανικών για σνακ ή ένα φρούτο για επιδόρπιο.
Περίπτωση 2
Ο γιος σας με διαβήτη τύπου 2 δυσκολεύεται να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής. Μπορεί να σερβίρετε θρεπτικά γεύματα στο σπίτι αλλά δεν μπορείτε να παρακολουθείτε τι άλλο τρώει στο σχολείο ή όταν είναι με τους φίλους του.
Αντιμετώπιση:
Πριν κάνετε κριτική στο γιο σας που έχει παρεκκλίνει από το πρόγραμμα διατροφής του, προσπαθήστε να φέρετε τον εαυτό σας στη θέση του: Δεν μπορεί πλέον να τρώει όπως έτρωγε στο παρελθόν, κάτι που του φαίνεται εντελώς άδικο. Αντί να του κάνετε κήρυγμα σχετικά με το πως δεν έχει σημασία η αδικία όταν πρόκειται για θέματα υγείας, προσπαθήστε να επικυρώσετε τα συναισθήματά του αναγνωρίζοντας ότι πρέπει να είναι δύσκολο να αλλάξει συνήθειες, ιδιαίτερα όταν οι φίλοι του δεν χρειάζεται να προσέχουν τι τρώνε, λέει η Snyder. Μετά εξηγήστε του τι σημαίνει η υγιεινή διατροφή και πως μπορεί να την εφαρμόσει όταν είναι μαζί με τους φίλους του χωρίς να αισθάνεται ως παρίας.
Η Weisenberger προτείνει να εφαρμόσετε τους κανόνες των παιχνιδιών ρόλων: “Ρωτήστε το παιδί σας πως σκέφτεται να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, καθώς μπορεί να αντιλαμβάνεται περισσότερες ευκαιρίες για αλλαγή από ότι εσείς.” Να γνωρίζετε όμως ότι υπάρχει και ένα όριο μέσα στο οποίο μπορείτε να δράσετε. “Δεν μπορείτε πάντα να λέτε στα παιδιά σας τι να τρώνε” λέει η Weisenberger. Οι γονείς έχουν μεγαλύτερη επίδραση στα γεύματα των μικρότερων παιδιών, άσχετα με το αν έχουν διαβήτη ή όχι. Η επίδραση αυτή όμως μειώνεται καθώς ο γιος σας μεγαλώνει και αρχίζει να αποφασίζει μόνος του τι θα φάει. Στο τέλος τέλος της γραφής, λέει η Weisenberger, “πρέπει να αποδεχτείτε ότι τα παιδιά θα τρώνε πράγματα που εύχεστε να μην έτρωγαν.”
Παράδειγμα 3
Η κοπέλα σας, που έχει διαβήτη τύπου 1, φαίνεται να τρώει όποιες τροφές θέλει, χωρίς να υπολογίζει την περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες. Όταν όμως της προτείνετε να μειώσει τους υδατάνθρακες, μπαίνει σε άμυνα.
Αντιμετώπιση:
Εσείς μπορεί να θέλετε να εκφράσετε την αγάπη σας και το ενδιαφέρον σας, όμως σε αυτήν μπορεί να φανεί ότι την μαλώνετε ή ότι είστε συγκαταβατικοί. Άλλωστε, ίσως να καλύπτει αυτούς τους επιπλέον υδατάνθρακες με δόσεις ινσουλίνης, οπότε η γλυκόζη της να παραμένει εντός των επιθυμητών ορίων.
Αν ανησυχείτε για την υψηλή τιμή της γλυκοζηλιωμένης, καλό είναι να προσέξετε τι θα της πείτε όταν της δώσετε συμβουλή. Προσπαθήστε να εκφράσετε τα συναισθήματά σας μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο. “Αντί να πείτε, “Δεν πρέπει να το φας αυτό,” πείτε “Όταν βλέπω ότι δεν ακολουθείς το πρόγραμμα διατροφής που σου έχει υποδείξει ο γιατρός, ανησυχώ γιατί σε αγαπώ και ενδιαφέρομαι για σένα.” λέει η Weisenberger.
Είναι πολύ σημαντικό να θυμάστε ότι δεν είστε υπεύθυνος για το τι τρώει η σύντροφός σας. Όσο δύσκολο κι αν είναι να το χωνέψετε αυτό, δεν είναι δουλειά σας να διορθώσετε κάποιον, αντίθετα αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να τους στηρίξετε, και αυτό είναι κάτι που η Weisenberger λέει λόγω εμπειρίας ως διατροφολόγος. “Η δουλειά μου” λέει “δεν είναι να επιβάλω σε κάποιον να τρώει υγιεινά, αλλά να τους βοηθήσω να αποφασίσουν τι θα φάνε.” Και αυτό είναι κάτι που ισχύει σε αυτήν την περίπτωση. Στηρίξτε την κοπέλα σας. Μπορείτε να της προτείνετε να δει κάποιον διατροφολόγο ή να συμμετέχει σε κάποια ομάδα στήριξης όπου μπορεί να πάρει συμβουλές για το πως να τρέφεται πιο υγιεινά. Όμως μην πέσετε στην παγίδα να υπαγορεύετε στην κοπέλα σας τι να φάει.
Παράδειγμα 4
Η μητέρα σας θέλει να χάσει βάρος πριν το γάμο σας που είναι σε έξι μήνες, αλλά συνεχίζει να ακολουθεί τις παλιές της διατροφικές συνήθειες. Έτσι, ξαφνικά ξεστομίζετε φράσεις όπως: “Δε θα χάσεις βάρος αν συνεχίσεις να τρως έτσι!”
Αντιμετώπιση:
Ρωτήστε τη πως μπορείτε να βοηθήσετε. Αυτό είναι κάτι που συχνά ξεχνάμε να κάνουμε, είναι όμως πάρα πολύ σημαντικό, λέει η Weisenberger. Πείτε της ότι θέλετε να τη στηρίξετε στην προσπάθεια που κάνει αλλά χρειάζεστε να σας πει πως να το κάνετε αυτό. Θα βοηθούσε άραγε να φτιάξετε ένα πρόγραμμα γευμάτων για την επόμενη εβδομάδα; Μήπως να πηγαίνατε μαζί για ψώνια; Αν ανακαλύψετε τρόπους να βοηθήσετε τη μητέρα σας, μπορείτε να της δώσετε ώθηση ώστε να ξεκινήσει τις αλλαγές που πρέπει να κάνει.
Καλό είναι και να της κάνετε και μια συζήτηση σχετικά με το λόγο για τον οποίο θέλει να χάσει βάρος. Πέρα από την εμφάνισή της την ημέρα του γάμου της, τι άλλο θα ήθελε να πετύχει; Να αποφύγει τις επιπλοκές; Να ζει χωρίς φάρμακα; Να μπορεί να παίζει με τα εγγόνια της; Αντί να εστιάζετε στο τι τρώει, ψάξτε τρόπους να της υπενθυμίσετε λόγους που μπορεί να της δίνουν κίνητρο, ιδιαίτερα αν κάνει πισωγύρισμα σε παλιές συνήθειες. “Καμιά φορά είναι δύσκολο για ένα άτομο με διαβήτη να θυμάται τα κίνητρα που έχει, κυρίως γιατί έχουν τόσα πολλά να κάνουν μέσα στη μέρα προκειμένου να διαχειρίζονται την ασθένειά τους,” λέει η Snyder.
Παράδειγμα 5
Βρίσκεστε σε ένα δείπνο και κάποιος γνωστός σας με διαβήτη έχει γεμίσει το πιάτο του με τρόφιμα που έχουν πολλούς υδατάνθρακες, όπως ζυμαρικά και πίτες.
Αντιμετώπιση:
Μην πείτε τίποτα. “Μπορεί να νομίζετε ότι κάτι βρίσκεται εκτός ορίων, αλλά ο φίλος σας που έχει διαβήτη μπορεί να έχει βρει έναν τρόπο που του ταιριάζει για να καταναλώνει αυτά τα φαγητά,” λέει η Weisenberger. Αυτό που μπορεί να μην γνωρίζετε για παράδειγμα, είναι ότι ο γνωστός σας μπορεί να έφαγε ένα πολύ ελαφρύ πρωινό και γεύμα ώστε να μπορεί να φάει λίγο περισσότερο στο δείπνο χωρίς όμως να παρεκκλίνει από τους στόχους του ως προς την ποσότητα υδατανθράκων που μπορεί να καταναλώσει. Από την άλλη πλευρά, αν νομίζετε ότι ο φίλος σας πασχίζει με τον έλεγχο του διαβήτη και με τη διατροφή, μπορείτε να πείτε κάτι όταν δεν θα υπάρχει φαγητό τριγύρω. Μπορείτε να ρωτήσετε αν δυσκολεύεται να ακολουθήσει το πρόγραμμα διατροφής του και αν μπορείτε να βοηθήσετε με κάποιον τρόπο. “Μπορείτε να δείξετε ενδιαφέρον και να συμπαρασταθείτε, όχι όμως να κάνετε κριτική. Μην θεωρείτε όμως ότι εσείς ξέρετε καλύτερα.”
Πηγή: diabetesforecast.org
